Wikipedia

Żółtobarczyk mały

gatunek ssaka

Żółtobarczyk mały[20], liścionos żółtobarki[21] (Sturnira lilium) – gatunek ssaka z podrodziny owocnikowców (Stenodermatinae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Żółtobarczyk mały
Sturnira lilium[1]
(É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

liścionosowate

Podrodzina

owocnikowce

Plemię

żółtobarczyki

Rodzaj

żółtobarczyk

Gatunek

żółtobarczyk mały

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[19]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1810 roku francuski przyrodnik Étienne Geoffroy Saint-Hilaire, nadając mu nazwę Phyllostoma lilium[2]. Holotyp pochodził z Asunción, w Paragwaju[22].

Wcześniejsze ujęcia systematyczne przedstawiają S. lilium jako kompleks gatunkowy[23][22], który obecnie obejmuje nie mniej niż pięć gatunków[24]. Był on również mylony z S. luisi[24]. Analizy molekularne i morfologiczne rozwiązały wiele z tych problemów, przy czym niektóre obszary geograficzne wymagają ostatecznego rozgraniczenia między gatunkami[24]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[24].

Etymologia edytuj

  • Sturnira: łac. sturnus „szpak”; być może również pamięci „Starling” (pol. „szpak”), okrętu który konwojował H.M.S. „Sulphur” podczas jego podróży do Brazylii i po Pacyfiku w 1836 roku (podczas tego rejsu zebrano okaz typowy)[25].
  • lilium: łac. lillium „lilia”, od gr. λειριον leirion „lilia”[26].

Zasięg występowania edytuj

Żółtobarczyk mały występuje we wschodniej i południowej Brazylii, wschodniej Boliwii, Paragwaju, północno-wschodniej Argentynie i Urugwaju[24].

Morfologia edytuj

Długość ciała 50–74 mm, bez ogona, długość ucha 11–18 mm, długość tylnej stopy 9–15 mm, długość przedramienia 39–46 mm; masa ciała 14–26 g[27]. Wzór zębowy: I   C   P   M   = 32[23]. Kariotyp wynosi 2n = 30 i FN = 56, z subtelocentrycznym chromosomem X („S. lillium” z południowo-wschodniej Brazylii)[22].

Ekologia edytuj

Tryb życia edytuj

Żółtobarczyk mały występuje w lasach nizinnych. Żywi się dojrzałymi owocami. Śpi samotnie lub w małych grupach w starych budynkach, dziuplach drzew i w koronach palm.

Rozmnażanie edytuj

W północnej części obszaru występowania nietoperz ten rozmnaża się przez cały rok, natomiast na południu młode rodzą się w maju lub w czerwcu. Samice wydają zazwyczaj na świat zazwyczaj 1 młode.

Uwagi edytuj

  1. ↑ a b Nomen nudum.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Stenoderma chilensis Gay, 1847.
  3. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Phyllostoma lilium É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810

Przypisy edytuj

  1. ↑ Sturnira lilium, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b É. Geoffroy Saint-Hilaire. Sur les phyllostomes et les mégadermes, deux genres de la famille des chauve-souris. „Annales du Muséum d’Histoire naturelle”. 15, s. 181, 1810. (fr.). 
  3. ↑ J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugthiere nach ihrer Vertheilung über die Welttheile. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. Aus den Jahren 1804–1811, s. 109, 1815. (niem.). 
  4. ↑ M.H.C. Lichtenstein: Verzeichniss der Doubletten des Zoologischen Museums der Königl. Universität zu Berlin: nebst Beschreibung vieler bisher unbekannter Arten von Säugethieren, Vögeln, Amphibien und Fischen. Berlin: T. Trautwein, 1823, s. 3. (niem.).
  5. ↑ J.E. Gray. Descriptions of some new Genera and fifty unrecorded Species of Mammalia. „The Annals and Magazine of Natural History”. 10, s. 257, 1842. (ang.). 
  6. ↑ J.G. Wagner. Diagnosen neuer Arten brasilischer Säugthiere. „Archiv für Naturgeschichte”. 8 (1), s. 358, 1842. (niem.). 
  7. ↑ Nachträge zum ersten Bande der Synopsis Mammalium. W: H.R. Schinz: Systematisches Verzeichniss aller bis jetzt bekannten Säugethiere oder Synopsis Mammalium nach dem Cuvier’schen System. Cz. 2. Solothurn: Verlag von Jent und Bakmann, 1845, s. 26. (niem.).
  8. ↑ Wagner 1847 ↓, s. 177.
  9. ↑ Wagner 1847 ↓, s. 178.
  10. ↑ C. Gay: Historia fisica y politica de Chile segun documentos adquiridos en esta republica durante doce anos de residencia en ella y publicada bajo los auspicios del supremo gobierno. T. 1. Paris: Chile, en el Museo de historia natural de Santiago, En casa del autor,, 1847, s. 30. (hiszp.).
  11. ↑ J.E. Gray. Observations on some Brazilian Bats, with tbe Description of a new Genus. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 16, s. 58, 1848. (ang.). 
  12. ↑ P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères: avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. I. Primates, Chéiroptères, Insectivores et Rongeurs. Paris: L. Curmer, 1854, s. 198. (fr.).
  13. ↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 5: Die Affen, Bahnlücker, Beutelthiere, Susthiere, Tusettenfresser und Sandflüger. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1855, s. 635. (niem.).
  14. ↑ P. Gervais: Mammifères. W: F. de Castelnau: Animaux nouveaux ou rares recueillis pendant l’expédition dans les parties centrales de l’Amérique du Sud, de Rio de Janeiro a Lima, et de Lima au Para; exécutée par ordre du gouvernement français pendant les années 1843 a 1847, sous la direction du comte Francis de Castelnau. Paris: P. Bertrand, 1855, s. 37. (fr.).
  15. ↑ A. von Pelzeln. Brasilische Säugethiere. Resultate von Johann Natterer's Reisen in den Jahren 1817 bis 1835. „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 35, s. 31, 1883. (niem.). 
  16. ↑ de la Torre 1961 ↓, s. 90.
  17. ↑ de la Torre 1961 ↓, s. 95.
  18. ↑ R.L. Shapley, D.E. Wilson, A.N. Warren & A.A. Barnett. Bats of the Potaro Plateau region, western Guyana. „Mammalia”. 69 (3–4), s. 385, 2005. DOI: 10.1515/mamm.2005.030. (ang.). 
  19. ↑ P. Velazco & B. Patterson, Sturnira lilium, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2021-3 [dostęp 2022-07-10] (ang.).
  20. ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 106. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  21. ↑ J. Hejduk. Znaczenie sygnałów zapachowych u nietoperzy. „Salamandra. Magazyn Przyrodniczy”. 2 (28), 2009. (pol.). 
  22. ↑ a b c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Sturnira (Sturnira) lilium. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-07-10].
  23. ↑ a b M.R. Gannon, M.R. Willig & J.K. Jones. Sturnira lilium. „Mammalian Species”. 333, s. 1, 1989. DOI: 10.2307/3504237. (ang.). 
  24. ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 180. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  25. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 650, 1904. (ang.). 
  26. ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 124, OCLC 637083062 (ang.).
  27. ↑ S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 549. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • J.A. Wagner. Beiträge zur Kenntniss der Säugethiere Amerika’s. Erste Abtheilung. „Abhandlungen der Mathematisch-Physikalischen Klasse der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften”. 5 (1), s. 119–208, 1847. (niem.). 
  • L. de la Torre, The evolution, variation, and systematics of the Neotropical bats of the genus Sturnira, „PhD thesis”, Urbana, Illinois: University of Illinois at Urbana-Champaign, 1961, s. 1–146 (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Żółtobarczyk_mały&oldid=70998311”