Żółwik (Chelone L.) – rodzaj roślin z rodziny babkowatych (w systemach XX-wiecznych tradycyjnie włączany do trędownikowatych). Obejmuje 5[4]–6 gatunków[5] pochodzących ze wschodniej i południowej części Stanów Zjednoczonych oraz z północnego Meksyku. Występują w lasach i na prerii, w miejscach wilgotnych. Gatunki z tego rodzaju to cenione byliny ozdobne, uprawiane w wielu odmianach[5].

Żółwik
Ilustracja
Żółwik różowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

babkowate

Rodzaj

żółwik

Nazwa systematyczna
Chelone L.
Sp. Pl.2. 630. 1753
Typ nomenklatoryczny

C. glabra Linnaeus[3]

Żółwik nagi

Morfologia edytuj

Pokrój
Byliny nagie lub delikatnie omszone z pędami wyprostowanymi[5].
Liście
Naprzeciwległe, jajowate do lancetowatych, na brzegu ząbkowane[5].
Kwiaty
Skupione w gęste kłosy na szczytach pędów. Osadzone na krótkich szypułkach otulonych przez dwa listki przykwiatowe podobne do działek kielicha. Kielich głęboko rozcięty na 5 łatek, z krótką rurką. Korona kwiatu grzbiecista w postaci rozdętej, dwuwargowej i owłosionej rurki. Górna warga rozdzielona na 2, dolna na 3 łatki. Pręcików 5, z czego 4 płodne, a jeden zredukowany w formie prątniczka, krótszego od płodnych pręcików[5].

Systematyka edytuj

Rodzaj z plemienia Cheloneae z rodziny babkowatych (Plantaginaceae)[2][6].

Wykaz gatunków[7]

Część zaliczanych dawniej do tego rodzaju gatunków przeniesiona została do rodzaju penstemon (Penstemon Schmidel)[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-06-29] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
  4. Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 1055. ISBN 83-214-1305-6.
  5. a b c d e Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin, tom I. Poznań: Zysk i S-ka, 2011, s. 238. ISBN 978-83-7506-845-0.
  6. a b Genus: Chelone L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-06-29]. (ang.).
  7. Chelone. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-06-29].