2 halerze czechosłowackie (1923)

czechosłowacka moneta

2 halerze (cz. 2 haléře, słow. 2 haliere) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 2 halerzy, wyemitowana w 1924 roku, a wycofana z końcem roku 1928. Obie strony monety zostały zaprojektowane przez Otakara Španiela[1][2][3].

2 halerze
Państwo

 Czechosłowacja

Typ monety

moneta obiegowa

Nominał

2 h (2/100 )

Rocznik

1923, 1924, 1925

Emisja
Mennica

Mennica Kremnica

Nakład

22 000 000 szt.

Data emisji

17 marca 1924

Data wycofania

31 grudnia 1928

Projektant

Otakar Španiel

Opis fizyczny
Masa

2 g

Średnica

17 mm

Grubość

1,6 mm[1]

Materiał

cynk

Rant

gładki[1][2]

Stempel

zwykły[1]

Moneta o nominale 2 h w prawym górnym rogu pocztówki numizmatycznej z lat 20.

W centralnej części awersu umieszczono pochodzące z małego herbu Czechosłowacji godło państwowe – wspiętego, ukoronowanego lwa o podwójnym ogonie. Na jego piersi znajdował się herb Słowacjipodwójny krzyż na trójwzgórzu. Poniżej umieszczono rok bicia (zapisany zewnętrznie), zaś wzdłuż otoku inskrypcję „REPUBLIKA ČESKOSLOVENSKÁ” (zapisaną wewnętrznie). Oba elementy legendy rozdzielono dwiema czteroramiennymi gwiazdami[1][4].

Rewers monety przedstawiał fragment praskiego Mostu Karola – jego trzy filary oraz cztery przęsła (boczne jedynie we fragmencie). Poniżej zarysowano jedenaście falistych linii oddających rzekę Wełtawę. Pośrodku fal umieszczono okrąg z nominałem monety zapisanym cyfrą arabską. Na skrajnie prawym przęśle mostu (pomiędzy prawym filarem a otokiem) umieszczono oznaczenie projektanta[4]: inicjał S w okręgu z wbitym od góry klinem (stylizowane „”)[1].

Nakład

edytuj

Monety dwuhalerzowe bito na mocy ustawy z dnia 22 lipca 1922 r. o emisji dalszych drobnych monet[5]. Wytwarzano je z czystego cynku, z krążków o masie 2 g[1] (zgodnie z ustawą z kilograma surowca miało powstać 500 sztuk monet)[5]. Rozporządzeniem rządu z 13 marca 1924 r. przewidziano, że do obiegu w formie monet o nominale 2 h zostaną wprowadzone maksymalnie 2 mln koron[6], to jest 100 mln sztuk (ostatecznie wyemitowano 22 mln dwuhalerzówek)[1][2][3]. Wzór monet oraz ich średnicę (17 mm) ustalono wydanym tego samego dnia zarządzeniem Urzędu Bankowego przy Ministerstwie Finansów[4]. Ich demonetyzacja nastąpiła z dniem 31 grudnia 1927 r. na mocy zarządzenia Ministra Finansów. Termin ostatecznej wymiany wycofanych monet określono na 30 czerwca 1928 r.[7]

Rok Nakład
1923 2 700 000 [1][2][3]
1924 17 300 000
1925 2 000 000

Wersje próbne

edytuj

Po drugiej wojnie światowej bito próbne serie monet także przy użyciu stempli z lat 20. Wśród nich znalazły się aluminiowe monety o nominałach 2 i 5 h (a także niebędącym wcześniej w obiegu nominale 1 h). Wedle różnych źródeł monety te miały zostać wybite w 1945[8] lub 1953 roku[9].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Ľudovít Malinovský sr., ČSR 2 h 1923 Karlov most [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-27] (słow.).
  2. a b c d Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 679, ISBN 978-1-4402-4797-2.
  3. a b c Czechosłowacja 2 halerze, 1923-1925 [online], ucoin.net [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-08] (pol.).
  4. a b c Vyhláška Bankovního úřadu ministerstva financí ze dne 13. března 1924 o vydání dvouhaléřů měny československé, „Sbírka zákonů”, č. 56/1924 (čá 55/1924), epravo.cz, 17 marca 1924 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  5. a b Zákon ze dne 22. června 1922 o ražbě dalších drobných mincí, „Sbírka zákonů”, č. 195/1922 Sb. (čá 67/1922), epravo.cz, 22 lipca 1922 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  6. Vládní nařízení ze dne 13. března 1924 o vydání dvouhaléřů měny československé, „Sbírka zákonů”, č. 55/1924 Sb. (čá 55/1924), epravo.cz, 17 marca 1924 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  7. Vyhláška ministra financí ze dne 4. září 1928 o stažení dvouhaléřů, „Sbírka zákonů”, č. 154/1928 Sb. (čá 52/1928), epravo.cz, 15 września 1928 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  8. Gejza Chlapovič, Kremnická mincovňa. História razby československých a slovenských mincí 1921-1992, Nitra 2000, s. 72, ISBN 80-901159-5-0 (słow.). [za:] 933. Období 1945 - 1993 [online], aurea.cz [dostęp 2018-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-13] (cz.).
  9. Jozef Petrovič, Niektoré menej známe pokusné razby československých mincí, „Správy”, 1, Slovenská numizmatická spoločnosť i Muzeum Wschodniosłowackie w Koszycach, 1983 (słow.). [za:] 933. Období 1945 - 1993 [online], aurea.cz [dostęp 2018-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-13] (cz.).