61 eskadra liniowapododdział lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

61 Eskadra Liniowa
61 Eskadra Lotnicza
Ilustracja
Znak malowany na samolotach eskadry
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1925

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

kpt. pil. Tadeusz Jarina

Ostatni

kpt. pil. Stefan Massalski

Organizacja
Dyslokacja

garnizon Lwów

Rodzaj wojsk

lotnictwo

Podległość

6 Pułk Lotniczy

PZL.23 Karaś - samolot eskadry

Historia

edytuj

Na podstawie rozkazu nr 7 dowódcy 6 pułku lotniczego z 10 lipca 1925 roku został sformowany II dywizjon lotniczy, w skład którego weszła 63 eskadra lotnicza. 15 czerwca 1926 roku pododdział został przemianowany na 61 eskadrę lotniczą[1].

W sierpniu 1928 roku huragan zniszczył dziesięć samolotów Potez XV i dwa samoloty Hanriot H.19[2].

W 1929 roku pododdział został przemianowany na 61 eskadrę liniową. W 1930 roku eskadra została przezbrojona w samoloty Potez XXV, a w 1938 roku w samoloty PZL.23 Karaś. W marcu 1939 roku eskadra została rozwiązana, a jej personel zasilił częściowo eskadry II/6 dywizjonu oraz eskadry towarzyszące 6 pułku lotniczego.

Żołnierze eskadry

edytuj
Dowódcy eskadry[3]
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia służby
kpt. pil. Tadeusz Jarina od 24 X 1925
kpt. pil. Jerzy Rokossowski od 16 XII 1926
wz. por. pil. Alojzy Błażyński 1926 – 1930
wz. por. pil. Stefan Skulski 1926 – 1930
kpt. pil. obs. Józef Wojciechowski od 1930
kpt. obs. Jan Gac od 1931
kpt. obs. Mieczysław Lisiewicz od 1932
kpt. obs. Marceli Pustelniak od 2 VIII 1932[4]
kpt. pil. obs. Józef Wojciechowski od II 1933
kpt. obs. Wacław Wolski 2 – 6 VIII 1936
kpt. pil. Stefan Massalski od 19 III 1938
Personel eskadry w marcu 1939[5][a]
Stanowisko Stopień, imię i nazwisko
dowódca kpt. Stefan Massalski
oficer taktyczny por. Stefan Sznidel
oficer techniczny ppor. Tadeusz Piotr Hajduczek
obserwator por. Józef Zawadzki (Smazych)
obserwator por. Władysław Schöffer
obserwator por. Wacław Budkiewicz

Wypadki lotnicze

edytuj

W okresie funkcjonowania eskadry miały miejsce następujące wypadki lotnicze zakończone obrażeniami lub śmiercią pilota[3]:

  • W 1927 podczas ćwiczeń na lotnisku w Tarnopolu kpt. pil. Jerzy Rokossowski i por. obs. Ignacy Cugier uszkodzili samolot Potez XV, a sami odnieśli lekkie obrażenia.
  • W tym samym roku w Haliczu sierż. pil. Edward Jachtholz i pchor. obs. Pionka rozbili samolot, a sami odnieśli ciężkie obrażenia.
  • 17 marca 1928 roku pod Żółkwią wykonując zadania fotografii powietrznej zginęli plut. pil. Stanisław Szydłowski i ppor. obs. Mieczysław Kiernożycki.
  • 28 października 1928 podczas zrzucania meldunku, samolot zawadził o drzewo, zginął kpr. pil. Wiktor Brążert, natomiast obserwator ppor. Ludwik Wojnarowicz wskutek odniesionych ran zmarł w szpitalu 11 listopada.
  • 22 sierpnia 1933 wyskakując z samolotu, który leciał na niskiej wysokości zginął ppor. obs. Mirosław Zięba. Pilot sierż. Edward Biesiadowski wylądował na lotnisku nie uszkadzając samolotu.
  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[6].

Przypisy

edytuj
  1. Pawlak 1989 ↓, s. 348–349.
  2. Pawlak 1989 ↓, s. 348.
  3. a b Pawlak 1989 ↓, s. 348–352.
  4. Pełnił obowiązki dowódcy przez krótki okres
  5. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 786.
  6. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.

Bibliografia

edytuj
  • Izydor Koliński: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w wojnie obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1982. ISBN 83-206-0281-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.