9K37 Buk
 |
Ten artykuł od 2016-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
9K37 Buk (w kodzie NATO SA-11 Gadfly) – system kierowanych rakiet ziemia–powietrze, opracowanych w ZSRR w 1979. Następca systemu 2K12 Kub (w kodzie NATO SA-6 Gainful).
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Uljanowski Zakład Mechaniczny, Zakłady Mechaniczne imienia Kalinina |
| Rodzaj |
kierowany pocisk przeciwlotniczy ziemia–powietrze |
| Data konstrukcji |
1979, 2016 |
| Długość |
5,55 m |
| Średnica |
0,4 m |
| Rozpiętość |
1,1 m |
| Masa |
690 kg |
| Prędkość |
1200 m/s (Buk M-3) |
| Zasięg |
30 km, 70 km |
| Naprowadzanie |
radiolokacyjne półaktywne |
| Masa głowicy |
70 kg |
| Użytkownicy | |
 Niebieski – aktualni, Czerwony – byli | |
9K37 został zaprojektowany w celu zwalczania trudnych do przechwycenia celów, jak manewrujące samoloty, śmigłowce czy pociski typu Cruise. Przy projektowaniu systemu zwrócono także uwagę na odporność na zakłócenia.
Pocisk rakietowy edytuj
Pocisk do systemu przeciwlotniczego 9K37 ma 5,5 metra długości, masę całkowitą 690 kg, masę głowicy bojowej 70 kg. Pocisk wyposażony jest w radarowy zapalnik zbliżeniowy i wybucha gdy znajdzie się w pobliżu celu. Zwiększa to prawdopodobieństwo trafienia przy prędkości zbliżenia się do celu dochodzącej nawet do 3000 km/h. Pocisk napędzany jest przez silnik rakietowy na stały materiał pędny.
Prawdopodobieństwo zniszczenia celu wynosi:
- 0,6 – 0,9 w przypadku samolotów,
- 0,4 – 0,7 w przypadku śmigłowców,
- 0,4 w przypadku pocisków manewrujących.
Wersje edytuj
- 3K90 M-22 Uragan (kod NATO: SA-N-7) – wersja morska, znajdująca się na uzbrojeniu m.in. niszczycieli rakietowych projektu 956 (w kodzie NATO Sovremenny).
- 9K37M1-2 (kod NATO: SA-17 Grizzly / SA-N-12) – nowsza wersja systemu wyposażona w nowy radar.
- 9K317M Buk-M3 – najnowsza wersja, z 6 efektorami, o zasięgu 70 km, zróżnicowane kryteria naprowadzania, jej parametry nie są dokładnie znane, według informacji producenta zwalczająca wszystkie znane rodzaje samolotów i pocisków, na pułapach 5 m – 35 km, a według innych źródeł 5 m – 25 km przy maksymalnej prędkości do 850 m/s (~3000 km/h), czas reakcji 10 sekund, liczba kanałów celu 36, liczba kanałów pocisku 72 (dane o liczbie kanałów nie zostały jeszcze potwierdzone), przetestowana poligonowo w czerwcu 2016, przyjęta do uzbrojenia prawdopodobnie w roku 2016, w styczniu 2017 zatwierdzona dla eksportu[1].
Użytkownicy edytuj
Aktualni użytkownicy
Algieria
Armenia
Azerbejdżan
Białoruś – 12 (stan na 2016 rok)[2]
Chiny
Egipt – Buk-M1 i Buk-M2.[3]
Gruzja
Indie
Iran
Korea Północna
Rosja
Serbia
Syria
Ukraina
Wenezuela – od 2013 roku.
Byli użytkownicy
Finlandia – w 1996 roku otrzymała 18 zestawów w ramach rozliczania przez Rosję swojego zadłużenia zagranicznego. Obecnie został zastąpiony przez system NASAMS 2.
Jugosławia – Po rozpadzie Jugosławii wszystkie zostały przekazane Serbii.
ZSRR
Przed 1990 rokiem kompleks 9K37M1E „Gang” miał wejść na uzbrojenie państw Układu Warszawskiego, jednak dostaw nie zrealizowano, ponieważ Układ Warszawski przestał istnieć[4].
Zastosowanie edytuj
System był używany w wojnie w Osetii Południowej w 2008 r.
Według dochodzenia prowadzonego przez holenderski urząd do spraw bezpieczeństwa (OVV), samolot Malaysia Airlines: „został zestrzelony przez wyprodukowany w ZSRR pocisk Buk”[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Nowa wersja systemu Buk gotowa na eksport [online], defence24.pl, 27 stycznia 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].
- ↑ Tikhomirov Instrument Research Institute 9K37 Buk (SA-11 ‘Gadfly’) low to high-altitude surface-to-air missile system, Jane’s Information Group, 20 marca 2008 [dostęp 2008-08-04].
- ↑ Egyptian President Reinforces Friendship with Russia – Kommersant Moscow, Kommersant.com [dostęp 2012-02-20] [zarchiwizowane z adresu].
- ↑ samolotypolskie.pl - 9K37 "Buk" [online], samolotypolskie.pl [dostęp 2017-11-16] (pol.).
- ↑ kg, fil\mtom, gak: Raport ws. katastrofy MH17: boeing zestrzelony rakietą Buk. tvn24.pl, 2015-10-13. [dostęp 2017-02-28]. (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Oficjalny serwis producenta (ros.)