Adam Masztalerz
Adam Jakub Masztalerz (ur. 25 lipca 1925 we Lwowie, zm. 3 grudnia 2004 we Wrocławiu) – polski lekarz dentysta i ortodonta, nauczyciel akademicki.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: ortodoncja, stomatologia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Profesura | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
             
| |
Życiorys edytuj
W 1941 po zajęciu Lwowa przez wojska III Rzeszy najpierw pracował jako sprzedawca w domu towarowym „Kaufhaus des Ostend”, a następnie jako robotnik fizyczny w obozie „Baudienstu”. W lipcu 1944 jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w akcji wyzwolenia Lwowa – „Burza”. Jesienią 1944 został wcielony w szeregi Wojska Polskiego jako żołnierz II Armii walczył na ziemi łużyckiej. W grudniu 1946 wraz ze swoimi rodzicami zamieszkał w Bytomiu. W 1947 przeniósł się do Wrocławia, gdzie ukończył szkołę średnią, a w 1952 ukończył studia lekarsko-dentystyczne na Akademii Medycznej we Wrocławiu. Jeszcze podczas studiów pracował w Państwowym Liceum Techniki Dentystycznej we Wrocławiu i jako wolontariusz w Katedrze Protetyki Akademii Medycznej, a od 1950 r. został zatrudniony na etacie zastępcy asystenta w tej katedrze. Po studiach nakazem pracy został skierowany do Gryfowa Śląskiego, gdzie do 1955 r. pracował kolejno w przychodni rejonowej i jako społeczny inspektor stomatologii dla powiatu lwóweckiego. W 1956 został zatrudniony jako asystent w Zakładzie Ortodoncji Katedry Protetyki Akademii Medycznej we Wrocławiu, a w 1963 r. objął kierownictwo zakładu, zaś w 1965 r. kierownictwo katedry i pozostał na tym stanowisku do 1995 r.[1]
Stopień doktora dentystyki uzyskał w 7 czerwca 1961 na podstawie rozprawy „Zmienność stłoczeń zębów u człowieka”, docentem mianowano go w 1963 r. Przewodniczący Rady Państwa 4 stycznia 1973 nadał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk medycznych, zaś w 1980 r. przyznano mu tytuł profesora zwyczajnego. W Akademii Medycznej we Wrocławiu sprawował funkcje m.in. zastępcy dyrektora Instytutu Stomatologii[1], od 1975 r. kierownika Oddziału Stomatologicznego[2], prodziekana Wydziału Lekarskiego[1] oraz w latach 1984–1987 prorektora ds. nauki[2].
Prowadził badania ewolucyjne zmian narządu żucia oraz ich wpływu na powstawanie stłoczeń zębów, norm morfologicznych u dzieci i młodzieży, opracował wskaźnik nosowo-szczękowego i pierwszą polską mapę częstości wad zgryzowych. Autor 16 monografii, 268 publikacji, promotor 16 prac doktorskich i opiekun 1 habilitacji[1].
Zmarł w 2004 r. i został pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca[2].
Odznaczenia[3] edytuj
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Medal „Za udział w walkach o Berlin”
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
- odznaka Armii Krajowej za udział w akcji „Burza”
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Brązowy i dwukrotnie Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- złota odznaka „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”
- srebrna i złota Odznaka „Zasłużony Działacz LOK”
- Odznaka Grunwaldzka
- tytuły „Zasłużony dla Dolnego Śląska”, „Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia”
- tytuł „Zasłużonego Nauczyciela”
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Maria Kordas, Barbara Bruziewicz-Mikłaszewska, Maciej Dobrzyński, Professor Adam Jakub Masztalerz (1925–2004) – Co-Creator of Wroclaw’s School of Maxillo-Facial Orthopedics an Orthodontics, „Dental and Medical Problems”, 49 (3), 2012, s. 459–473, ISSN 1644-387X [dostęp 2021-11-04] (ang.).
- ↑ a b c Adam Barg, Mirela Kaczmarz, Aleksandra Raczkowska, Przewodnik po cmentarzach, wyd. II, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego, 2021, s. 14 [dostęp 2021-11-01].
- ↑ Prof. dr hab. Adam Jakub Masztalerz (1925–2004) – współtwórca wrocławskiej szkoły ortopedii szczękowej i ortodoncji