Alaksandr Kraucewicz
Alaksandr Kanstancinawicz Kraucewicz (biał. Аляксандр Канстанцінавіч Краўцэвіч[a], ros. Александр Константинович Кравцевич, Aleksandr Konstantinowicz Krawcewicz; ur. 13 września 1958 w Łupaczach) – białoruski archeolog, historyk mediewista, w latach 1994–1995 pierwszy prorektor Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego im. Janki Kupały, od 1999 roku wykłada na uczelniach na Białorusi i w Polsce; doktor nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku.
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
13 września 1958 |
| profesor, doktor nauk historycznych | |
| Alma Mater | |
Życiorys edytuj
Urodził się 13 września 1958 roku we wsi Łupacze, w rejonie mostowskim obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR, ZSRR[1][2]. W 1981 roku ukończył studia na Wydziale Historii Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego (BUP)[3]. W latach 1981–1984 był aspirantem w Instytucie Archeologii Akademii Nauk ZSRR w Moskwie[2]. Od 1985 roku pracował jako młodszy współpracownik naukowy w Instytucie Historii Narodowej Akademii Nauk Białorusi. W latach 1987–1994 był kierownikiem Wydziału Archeologiczno-Architektonicznego Białoruskiego Instytutu Restauracyjnego w Mińsku[2]. W 1988 roku uzyskał stopień kandydata nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora)[1]. W latach 1994–1995 pełnił funkcję pierwszego prorektora Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego im. Janki Kupały[1][2]. W latach 1995–1999 był doktorantem na BUP[2]. W latach 1996–1997 przechodził staż naukowy[3] jako asystent w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1999 roku uzyskał stopień doktora nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego)[2]. W tym samym roku zaczął wykładać na białoruskich i polskich uczelniach[3] oraz otrzymał tytuł profesora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (oddział w Rzeszowie). W 2001 roku uzyskał tytuł profesora Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku[2]. W 2005 roku został członkiem Związku Pisarzy Białoruskich[3]. Pełni funkcję redaktora „Histarycznego Almanachu”[4].
Działalność naukowa edytuj
W swojej pracy naukowej zajmuje się głównie badaniami kultury materialnej XIV–XVIII wieku miast, miasteczek i zamków części Poniemnia wchodzącej obecnie w skład Białorusi (Oszmiana, Grodno, Lida, Lubcza, Mir, Nowogródek i inne). Bada także początki Wielkiego Księstwa Litewskiego[1], jego historię polityczną w okresie od XIII do XVI wieku oraz procesy etniczne zachodzące na ziemiach współczesnej Białorusi od średniowiecza do czasów nowożytnych[2]. W latach 1986–1987 prowadził badania archeologiczne na terenie Zamku w Lidzie[5], a w latach 1986–1988 na terenie Starego Zamku w Grodnie[6].
Prace edytuj
Książki edytuj
- Majstar – nasz prodak. Mińsk: 1990. (biał.).;
- Harady i zamki Biełaruskaha Paniamonnia XIV–XVIII stst.: Płanirouka, kulturny słoj. Mińsk: 1991. (biał.).;
- (we współautorstwie z H. Jakszuk): Stary Mir. Mińsk: 1993. (biał.).;
- Hrodzienski zamak. Mińsk: 1993. (biał.).;
- Teutonski orden ad Jerusalima da Hrunwalda. Mińsk: 1993. (biał.).;
- (we współautorstwie z Alehem Trusauem i N. Zdanowicz): Materyjalnaja kultura Mira i Mirskaha zamka. Mińsk: 1994. (biał.).;
- Wialiki kniaź Witaut. Mińsk: 1998. (biał.).;
- Stwarennie Wialikaha kniastwa Litouskaha. Mińsk: 1998. (biał.). (2. wydanie Rzeszów, 2000);
- Powstanie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Białystok: 2003.;
- Mindauh – Mindauh: Paczatak haspadarstwa. Mińsk: 2005. (biał.).;
- Rycary i dojlidy Harodni. Grodno – Wrocław: 2009. (biał.).;
- (we współautorstwie z Alaksandrem Smalanczukiem i Siarhiejem Tokciem): Biełorusy: nacyja Pograniczja. Wilno: 2011. (ros.).;
- Hiedymin (1316–1341). Karaleustwa Litwy i Rusi = Hiedymin (1316–1341). Kingdom of Lithuania and Rutenia. Mińsk: 2012. (biał. • ang.).;
- Historyja Wialikaha kniastwa Litouskaha. Ad paczatku haspadarstwa da karaleustwa Litwy i Rusi (1248–1341 h.). Grodno – Wrocław: 2013. (biał.)..
Inne edytuj
- (we współautorstwie z Walancinem Sobalem): Materyjalnaja kultura biełarusau u czasy F.Skaryny. W: Tez. dakł. da kanf., pryswieczanaj 500-hoddziu F.Skaryny. Mińsk: 1990. (biał.).;
- Archeałahicznaje wywuczennie Lidskaha zamka i h.Lidy. W: Z hłybi wiakou: Nasz kraj. Mińsk: 1992. (biał.).;
- Kompleks zbroi i rysztunku XIII st. z-pad Hrodna. W: Z hłybi wiakou: Nasz kraj. Mińsk: 1992. (biał.).;
Uwagi edytuj
- ↑ Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywne formy zapisu:
- według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Аляксандар Канстантынавіч Краўцэвіч (czyt. Alaksandar Kanstantynawicz Kraucewicz);
- w literaturze polskojęzycznej występuje także w formie spolszczonej: Aleksander Krawcewicz.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 3: Himnazii – kadencyja. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 1996, s. 527. ISBN 985-11-0041-2. (biał.).
- pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 4: Kadety – Laszczenia. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 1997, s. 432. ISBN 985-11-0141-9. (biał.).
- pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 6 Księga 2: Uswieja – jaszyn. Dadatak. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 2003, s. 616. ISBN 985-11-0276-8. (biał.).
- Аляксандр Краўцэвіч: Гісторыя Вялікага Княства Літоўскага. Ад пачатку гаспадарства да каралеўства Літвы і Русі (1248—1341 г.). Grodno – Wrocław: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu, 2013, s. 186, seria: Haradzienskaja biblijateka. ISBN 978-83-7893-132-4. (biał.).
- pod red. Hienadzia Paszkoua: Wialikaje kniastwa Litouskaje: Encykłapiedyja. U 2 t. Wyd. 2. T. 2: Kadecki korpus – Jackiewicz. Mińsk: Biełaruskaja encykłapiedyja imia Pietrusia Brouki, 2007, s. 792. ISBN 978-985-11-0394-8. (biał.).