Albrecht von Hagen
Albrecht von Hagen (ur. 11 marca 1904 w Langen, zm. 8 sierpnia 1944 w Berlinie-Plötzensee) – niemiecki prawnik, oficer Wehrmachtu, członek niemieckiego ruchu oporu i uczestnik spisku z 20 lipca.
 Albrecht von Hagen (siedzi), Peter Yorck von Wartenburg (stoi) – na ławie oskarżonych przed Volksgerichtshof w 1944 roku | |
| Data i miejsce urodzenia |
11 marca 1904 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 sierpnia 1944 |
| Zawód, zajęcie |
prawnik, oficer Wehrmachtu, członek niemieckiego ruchu oporu |
| Narodowość |
niemiecka |
Życiorys edytuj
Albrecht von Hagen urodził się 11 marca 1904 roku w Langen (współcześnie Łęgi w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Połczyn-Zdrój)[1]. Jego ojcem był Gerhard von Hagen, a matką Elisabeth von Stülpnagel[1].
W latach 1922–1926 studiował prawo w Heidelbergu i Königsbergu[1]. W okresie studiów należał do korporacji akademickiej Corps Saxo-Borussia Heidelberg[1]. W kwietniu 1926 roku zdał – za drugim podejściem – egzamin refendarski[1]. W latach 1926–1929 mieszkał u brata pod Stargardem i pracował w stargardzkim sądzie rejonowym. W 1927 roku poślubił Ericę von Berg, z którą miał troje dzieci[1]. W 1929 roku rozpoczął pracę w Oberlandesgericht w Szczecinie, a rok później zdał egzamin asesorski[1]. W kwietniu 1930 roku rozpoczął pracę w sądzie w zastępstwie sędziego w Dąbiach[1].
W 1931 roku otrzymał zatrudnienie przy realizacji programu pomocowego dla prowincji wschodniej „Osthilfe”[1] – celem programu była konwersja długów w rolnictwie, udzielanie długoterminowych pożyczek gospodarstwom rolnym, rozbudowa sieci kolei oraz inwestycje w celach społecznych i kulturalnych[2].
W latach 1933–1939 pracował w banku (niem. Bank für deutsche Industrieobligationen) w Szczecinie[1]. Wskutek fałszywych oskarżeń o korupcję został przeniesiony do Berlina[1]. Awans von Hagena był blokowany z powodu jego odmowy wstąpienia do NSDAP[1]. W 1935 roku von Hagen wziął udział na ochotnika w manewrach Wehrmachtu w Döberitz koło Berlina[1].
II wojna światowa edytuj
Po wybuchu II wojny światowej von Hagen został powołany do 10. Dywizji Pancernej i służył jako oficer ordynansowy (niem. Ordonnanzoffizier) w sztabie zaopatrzeniowym w Wünsdorfie koło Berlina[1]. W latach 1940–1943 brał udział w kampanii francuskiej, ataku na Związek Radziecki i w walkach w Tunezji[1].
Podczas pobytu w Tunezji w 1943 roku poznał Clausa von Stauffenberga (1907–1944) i przystąpił do niemieckiego ruchu oporu[1]. Wkrótce został przeniesiony do Wydziału Organizacji Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (niem. Oberkommando des Heeres, OKH) w Berlinie, którym kierował generał Hellmuth Stieff (1901–1944)[1]. Von Hagen został kurierem pomiędzy kwaterą główną Hitlera w Wilczym Szańcu a Berlinem[1].
W listopadzie 1943 roku wraz z majorem Joachimem Kuhnem (1913–1994) ukrył w ziemi materiały wybuchowe przeznaczone do zamachu na Hitlera, który miał przeprowadzić w samobójczej akcji Axel von dem Bussche (1919–1993). Von Hagen i Kuhn byli obserwowani podczas chowania materiałów przez Geheime Feldpolizei, jednak nie zostali rozpoznani[3]. Geheime Feldpolizei zabrało materiały i do zamachu nie doszło[1].
W 1944 roku, razem z Kuhnem, zorganizował materiały wybuchowe do zamachu 20 lipca, które poprzez generała Stieffa trafiły w maju do von Stauffenberga[1][3].
Po nieudanym zamachu von Hagen został aresztowany przez Gestapo[1]. Żona von Hagena została również aresztowana, a dzieci wysłane do sierocińca prowadzonego przez Narodowosocjalistyczną Opiekę Społeczną[1].
8 sierpnia 1944 roku von Hagen został skazany na śmierć przez Trybunał Ludowy i stracony przez powieszenie w Berlinie-Plötzensee[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Eckelmann 2014 ↓.
- ↑ Karol Fiedor. Charakter pomocy państwa niemieckiego dla wschodu w latach 1919–1933. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”. 5, s. 587–619, 1970. XXV. Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii. [dostęp 2020-05-11]. (pol.).
- ↑ a b Albrecht von Hagen. [w:] Gedenkstätte Deutscher Widerstand [on-line]. [dostęp 2020-05-11]. (niem.).
Bibliografia edytuj
- Susanne Eckelmann: Albrecht von Hagen 1904–1944. [w:] Deutsches Historisches Museum, Berlin [on-line]. 2014-09-14. [dostęp 2020-05-11]. (niem.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Rainer Blasius. Der Widerstandskämpfer Albrecht von Hagen. „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 2001-07-20. [dostęp 2020-05-11]. (niem.).