Aleksander Kiszkowski
Aleksander Kiszkowski (ur. 22 maja 1892 w Stefanówce, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 podpułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 maja 1892 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
19 Pułk Piechoty Odsieczy Lwowa |
| Stanowiska |
dowódca batalionu piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujSyn Adolfa i Konstancji z Siwków[1]. W latach 1916–1917 w czasie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej. Od 1918 roku służył w I Korpusie Polskim w Rosji. Do Polski powrócił w 1918 roku, wstąpił do Wojska Polskiego i został przydzielony do 19 pułku piechoty. Z pułkiem brał udział w obronie Lwowa.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku został zweryfikowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1923 roku pełnił służbę w 19 pułku piechoty we Lwowie[2]. W 1924 roku był oficerem sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej 5 Dywizji Piechoty we Lwowie, pozostając oficerem nadetatowym 19 pp[3]. 18 lutego 1928 roku awansował do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 185. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Wiosną 1928 roku został przesunięty w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 6 w Zaleszczykach ze stanowiska dowódcy kompanii na stanowisko wykładowcy[4][5]. W lipcu 1929 roku został przeniesiony z byłego batalionu podchorążych rezerwy piechoty nr 6 w Zaleszczykach do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie na stanowisko dowódcy batalionu[6][7]. W 1933 roku został dowódcą batalionu w 2 pułku piechoty Legionów w Sandomierzu. 7 czerwca 1934 roku został przeniesiony do 70 pułku piechoty w Pleszewie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[8]. W 1938 roku zajmowane przez niego stanowisko zostało nazwane I zastępcą dowódcy pułku. W sierpniu 1939 roku, w czasie mobilizacji, został dowódcą Ośrodka Zapasowego 17 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[9].
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[10][11][12]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[13][14][15].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (22 lutego 1921)[16]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[17]
- Medal Niepodległości (20 lipca 1932)[18]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Upamiętnienie
edytuj14 maja 2010 uczniowie Zespołu Szkół Elektronicznych i Ogólnokształcących w Przemyślu zasadzili „Dąb Pamięci” pułkownika Aleksandra Kiszkowskiego.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 224.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 179, 420.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 67, 168, 383.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 174.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 126, 185.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 299.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 33, 805.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 153.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 5 [dostęp 2024-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921 roku, s. 341.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Linki zewnętrzne
edytuj- Nasz ojciec, Strona domowa Przemysława Kiszkowskiego.
- Ogrody wspomnień – Aleksander Kiszkowski [dostęp 2012-06-26]
- Sylwetka płk A. Kiszkowskiego patrona „Dębu Pamięci” upamiętniającego zbrodnię katyńską na stronie Zespołu Szkół Elektronicznych i Ogólnokształcących im. prof. Janusza Groszkowskiego w Przemyślu.