Aleksander Maliszewski

polski pisarz i tłumacz

Aleksander Maliszewski (ur. 19 października 1901 w Warszawie, zm. 29 września 1978 tamże) – polski poeta, dramatopisarz, tłumacz, prozaik, krytyk teatralny i filmowy.

Aleksander Maliszewski
Ilustracja
Aleksander Maliszewski w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

19 października 1901
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 września 1978
Warszawa

Zawód

poeta, dramatopisarz, tłumacz, prozaik, krytyk teatralny i filmowy.

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie robotniczej Jana i Marii z Jędrzejewskich. Od 1923 studiował nauki humanistyczne na Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. W latach 1925–1927 był wolnym słuchaczem polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim. Współtwórca grupy poetyckiej „Smok” (1923) i członek „Kwadrygi” (1928–1931). Od sezonu 1930/31 był kierownikiem literackim teatru dla dzieci Jaskółka w Warszawie. W latach 30. pracował także w Polskiej Agencji Telegraficznej i współpra­cował m.in. z Komisją Propagandy Teatrów i Sztuki TUR. Publikował w mie­sięczniku „Teatr w Szkole” (1934–1939), a w 1937–1939 był krytykiem teatralnym i filmowym „Dziennika Ludowego”.

W 1939 znalazł się w Wilnie, gdzie w latach 1939–1941 współpracował z Teatrem Polskim i Teatrem Muzycznym Lutnia, kabaretami Miniatury i Ksantypa oraz publikował w „Prawdzie Wileńskiej”. Po wkroczeniu wojsk niemieckich wrócił do Warszawy, gdzie został za­trudniony w Zarządzie Miejskim, publikował w prasie konspiracyjnej. Należał do Armii Krajowej (pseudonim Piotrowski), walczył w powstaniu warszawskim, obsługiwał stację nadawczo-odbiorczą AK „Błyskawica”.

Po zakończeniu wojny, w 1945 objął w Zarządzie m.st. Warszawy referat opieki nad powracającymi do stolicy artystami, następnie do 1948 kierował działem literacko-teatralnym w Polskim Radiu. Od 1947 był wicedyrektorem i kierownikiem artystyczno-repertuarowym Miejskich Teatrów Dramatycznych, w latach 1949–1950 kierownikiem literackim Teatru Rozmaitości.

Dwukrotny laureat Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. W 1953 otrzymał Nagrodę Państwową III stopnia[1].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 134-1-8)[2].

Publikacje edytuj

  • 1927Oczy, usta, serce (poezja)
  • 1927 – Poezje
  • 1929Czarna Beatrycze
  • 1950Wczoraj i przedwczoraj (sztuka)
  • 1952Droga do Czarnolasu (sztuka)
  • 1961Warszawianka
  • 1964U brzegu mojej Wisły
  • 1967Na przekór nocy

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. 2, Warszawa 1998, s. 315.
  2. Cmentarz Stare Powązki: BOGUMIŁA BARTOSZEWICZOWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15].
  3. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  4. M.P. z 1945 r. nr 39, poz. 94 „w uznaniu zasług, położonych dla sprawy radiofonii w Polsce, a w szczególności odbudowy Centralnej Rozgłośni Polskiego Radia w Raszynie”.
  5. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia edytuj