Aleksiej Aleksandrowicz Mordaszow (ros. Алексей Александрович Мордашов; ur. 26 września 1965 w Czerepowcu) – rosyjski przedsiębiorca, jeden z najbogatszych obywateli Federacji Rosyjskiej (4. miejsce na opublikowanym przez miesięcznik Forbes zestawieniu miliarderów 2022 roku). W lipcu 2022 roku jego majątek był szacowany na 32,1 mld USD[2][3].

Aleksiej Mordaszow
Ilustracja
Aleksiej Mordaszow, 2015
Data i miejsce urodzenia

26 września 1965[1]
Czerepowiec[1]

Zawód, zajęcie

przedsiębiorca

Odznaczenia
Order Honoru Order Zasługi Republiki Włoskiej III Klasy (1951-2001) Krzyż Uznania III klasy (Łotwa)

Kariera edytuj

Ojciec Aleksieja Mordaszowa jest z wykształcenia inżynierem elektronikiem; ukończył Gorkowski Instytut Politechniczny im. A.A. Żdanowa (ros. Горьковский политехнический институт имени А. А. Жданова) – obecnie Państwowy Techniczny Uniwersytet w Niżnym Nowogrodzie (ros. Нижегородский государственный технический университет). Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Kombinacie Metalurgicznym w Czerepowcu (ros. Череповецкий металлургический комбинат), gdzie urodził się Aleksiej[1].

Aleksiej Mordaszow poszedł w ślady ojca. W 1988 roku ukończył z wyróżnieniem Państwowy Uniwersytet Inżynieryjno-Ekonomiczny w Sankt Petersburgu (ros. Санкт-Петербургский государственный инженерно-экономический университет), a następnie rozpoczął pracę w kombinacie metalurgicznym w rodzinnym mieście jako: starszy ekonomista, naczelnik biura ekonomiki i organizacji pracy remontowo–mechanicznego zakładu nr 1, wreszcie zastępca naczelnika oddziału planowania[1].

W 1992 roku został mianowany dyrektorem do spraw finansowych i ekonomicznych Kombinatu Metalurgicznego w Czerpowcu. Wkrótce została zmieniona nazwa przedsiębiorstwa – spółka została wpisana do rejestru jako Siewierstal. Aleksiej Mordaszow podpisał pierwsze kontrakty, które umożliwiły sprzedaż stali na Zachód. Skupując akcje kombinatu, z czasem stał się właścicielem pakietu kontrolnego, po czym doprowadził do odsunięcia ówczesnego dyrektora – Jurija Łipychina – od kierowania przedsiębiorstwem[a][1][4].

W 1996 roku został dyrektorem generalnym Siewierstalu[5].

W 2001 roku uzyskał tytuł MBA na Northumbria University w Newcastle upon Tyne[1].

Decyzją z dnia 28 lutego 2022 r. Rada Unii Europejskiej nałożyła na Mordaszowa sankcje za wspieranie działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy, jak również za udzielanie finansowego i materialnego wsparcia rosyjskim decydentom odpowiedzialnym za aneksję Krymu i destabilizację wschodniej Ukrainy oraz za czerpanie korzyści z powiązań z tymi decydentami[6].

Sankcje na rosyjskiego oligarchę zostały również nałożone przez USA[7]. Według informacji podanych przez ⁣⁣Reuters⁣⁣ Mordaszow uniknął zamrożenia ponad miliarda funtów w akcjach TUI dzięki odsprzedaniu niemalże wszystkich udziałów spółce Ondero Limited z Brytyjskich Wysp Dziewiczych. Wspomniana spółka kontrolowana jest przez Marinę Mordaszową, która po wybuchu wojny w Ukrainie (pod koniec lutego 2022) kupiła udziały w Unifirm Limited, holdingu należącym do jej męża Aleksieja, głównego udziałowca TUI, od dwóch jego spółek zależnych[8].

Działalność biznesowa edytuj

W kwietniu 2008 roku nabył 10% udziałów w TUI Group – międzynarodowym przedsiębiorstwie branży turystycznej z siedzibą w Hanowerze. W lipcu tego samego roku zwiększył swój udział do 15,03%[9].

W 2011 roku sprzedał amerykańskiemu miliarderowi Irze Rennertowi – właścicielowi konglomeratu Renco Group – trzy przynoszące straty huty stali w Stanach Zjednoczonych. Transakcja opiewała na 1,2 mld USD – stanowiła połowę sumy, którą Mordaszow zapłacił za te same huty trzy lata wcześniej[10]. Do końca 2014 roku za 2,3 mld USD sprzedał wszystkie swoje inwestycje w Stanach Zjednoczonych[11].

Nadzór właścicielski edytuj

Aleksiej Mordaszow sprawuje nadzór właścicielski (kontrolę) nad przedsiębiorstwami działającymi w kilku różnych branżach: wydobywczej, hutniczej, maszynowej, medialnej oraz turystycznej.

  • główny udziałowiec i prezes zarządu Siewierstal (posiada 79,2% akcji, pozostałe znajdują się w wolnym obrocie)[12] – przedsiębiorstwa branży hutniczej i górniczej, największego producenta stali w Rosji
  • właściciel zarejestrowanego na Cyprze przedsiębiorstwa S-Group Capital Management (spółki kontrolującej 15,03% udziałów TUI Group, 75% udziałów TUI Russia & CIS[9][13][14] oraz około 26% udziałów Nacjonalnej Media Grupy – jednej z największych w Rosji grup medialnych, posiadającej m.in. 72,4% udziałów Piątego kanału oraz 25% udziałów Pierwego kanału[15])
  • właściciel zarejestrowanego na Cyprze przedsiębiorstwa Highstad Ltd (jest wyłącznym udziałowcem koncernu Siłowyje Maszyny[16][17], zajmującego się produkcją różnego rodzaju maszyn na potrzeby przemysłu energetycznego, w tym turbin).

Majątek edytuj

Aleksiej Mordaszow jest uznawany za jednego z najbogatszych obywateli Federacji Rosyjskiej. W kwietniu 2015 roku zajął 5. miejsce na opublikowanej przez miesięcznik Forbes liście 200 najbogatszych biznesmenów Rosji[18]. W tym samym roku znalazł się na 89. miejscu, firmowanej przez ten sam miesięcznik, listy 500 najbogatszych ludzi świata[19].

Wartość majątku Aleksieja Mordaszowa i jego pozycja wśród najbogatszych ludzi na świecie i w Rosji w poprzednich latach według miesięcznika Forbes pokazuje poniższa tabela.

Rok 2003 2004 2005[4] 2006[4] 2007[4] 2008[4] 2009[4] 2010[4] 2011[4] 2012[4] 2013[4] 2014[4] 2015[18][4] 2016[b][18]
Majątek (w mld USD) 2,6[c][20] 3,5 5,1 8,5 12,1 24,5 4,3 9,9 18,5 15,3 12,8 10,5 13 11,7
Miejsce (w świecie) 348 135 107 64 54 18 122 70 29 45 73 89 93
Miejsce (w Rosji) 7 7 9 2 7 8 2 3 11 12 5 6

Życie osobiste edytuj

Aleksiej Mordaszow jest żonaty, ma sześcioro dzieci[18].

Odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. W 1992 roku, mając 27 lat Aleksiej Mordaszow utworzył spółkę zależną SiewierstalInvest (24% udziałów tego przedsiębiorstwa należało do Siewierstalu, a 76% – do Mordaszowa), a następnie skupował akcje Siewerstalu. W ten sposób uzyskał kontrolę nad przedsiębiorstwem – został dyrektorem (w 1996 roku) i właścicielem Siewierstalu.
  2. Stan na: 12 marca 2016.
  3. Stan na: 1 grudnia 2003.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Биография Алексея Мордашова. politt.ru, 31 maja 2015. [dostęp 2016-02-28]. (ros.).
  2. Alexey Mordashov [online], Forbes [dostęp 2022-07-29] (ang.).
  3. Monika Sikorska, TUI w ogniu krytyki. „Majątek rosyjskiego udziałowca został zamrożony” [online], turystyka.wp.pl, 2 marca 2022 [dostęp 2022-07-29] (pol.).
  4. a b c d e f g h i j k l Алексей Мордашов. forbes.ru. [dostęp 2016-02-28]. (ros.).
  5. МОРДАШОВ Алексей Александрович. anticompromat.org. [dostęp 2016-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-12)]. (ros.).
  6. Decyzja Rady (WPZIB) 2022/337 z dnia 28 lutego 2022 r. zmieniająca decyzję 2014/145/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi (CELEX: 32022D0337).
  7. US Sanctions Threaten Empire of Russian Steel Mogul Mordashov, „Bloomberg.com”, 3 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-29] (ang.).
  8. PRC, Tak oligarcha unika sankcji. Wykorzystał do tego wpływy żony [online], www.money.pl [dostęp 2022-07-29] (pol.).
  9. a b Jeremy Ventuso: Mordashov Boosts TUI Stake to 15%. themoscowtimes.com, 22 lipca 2008. [dostęp 2016-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  10. Alexey Mordashov. forbes.com. [dostęp 2016-03-12]. (ang.).
  11. Yuliya Fedorinova: Russia’s Severstal Sells U.S. Plants for $2.3 Billion. bloomberg.com. [dostęp 2016-02-28]. (ang.).
  12. «Северсталь» намерена выплатить Мордашову $800 млн за продажу заводов. rbc.ru, 30 lipca 2014. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)]. (ros.).
  13. Анна Дерябина: Мордашов увеличит долю в СП с крупнейшим туристическим концерном Европы. rbc.ru, 23 października 2015. [dostęp 2016-02-28]. (ros.).
  14. Shareholder structure. tuigroup.com. [dostęp 2016-02-28]. (ros.).
  15. Игорь Терентьев: Ящик Ротенбергов: как миллиардеры связаны с Национальной медиа группой. rbc.ru, 17 lipca 2014. [dostęp 2016-02-29]. (ros.).
  16. Единственным акционером „Силовых машин” стала кипрская Highstat LTD. finam.ru, 13 grudnia 2013. [dostęp 2016-02-28]. (ros.).
  17. „Силовые машины” рассчитывают поставить тихоходные турбины для Нижегородской и Курской АЭС. rosatom.ru, 15 marca 2012. [dostęp 2016-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (ros.).
  18. a b c d 200 богатейших бизнесменов России – 2015. forbes.ru. [dostęp 2016-02-29]. (ros.).
  19. Forbes Billionaires: Full List Of The 500 Richest People In The World 2015. forbes.com, 2 marca 2015. [dostęp 2016-02-29]. (ang.).
  20. Рейтинг россиян, чье официальное состояние превышает 1 млрд рублей. compromat.ru. [dostęp 2016-03-13]. (ros.).