Alexandru Rusu (ur. 22 listopada 1884 w Șăulii, zm. 9 maja 1963 w Gherli) – rumuński duchowny greckokatolicki, biskup eparchii Marmaroszu, działacz religijny, społeczny i polityczny, błogosławiony Kościoła katolickiego[1].

Błogosławiony
Aleksander Rusu
Alexandru Rusu
ilustracja
Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

2 czerwca 2019
Blaj
przez Franciszka

Wspomnienie

2 czerwca

Alexandru Rusu
Kraj działania

Rumunia

Data i miejsce urodzenia

22 listopada 1884
Șăulia

Data i miejsce śmierci

9 maja 1963
Gherla

Biskup eparchii Marmaroszu
Okres sprawowania

1931-1963

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół Rumuński Zjednoczony z Rzymem

Prezbiterat

20 lipca 1910

Nominacja biskupia

17 października 1930

Sakra biskupia

30 stycznia 1931

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

30 stycznia 1931

Konsekrator

Vasile Suciu

Współkonsekratorzy

Iuliu Hossu
Alexandru Nicolescu

Życiorys

edytuj

Urodził się w Șăulii na terenie Siedmiogrodu należącego wówczas do Austro-Węgier (obecnie gmina Șăulia, okręg Marusza, w środkowej Rumunii). Był jednym z dwanaściorga dzieci kapłana greckokatolickiego. W l. 1896–1903 kształcił się w Bystrzycy, Târgu Mureș i Blaju. W 1903 r. został wysłany do Budapesztu na studia teologiczne, które zakończył uzyskaniem doktoratu (1910).

Święcenia kapłańskie otrzymał 20 lipca 1910 r., a następnie został wykładowcą teologii w Akademii Teologicznej i w liceum w Blaju. W 1920 r. mianowano go sekretarzem metropolity, a w 1923 kanonikiem kapituły katedralnej. W okresie 1925–1930 był rektorem Akademii Teologicznej w Blaju, w l. 1911–1918 redaktor „Cultura Creștină”, w l. 1922–1930 redaktor, a następnie redaktor naczelny tygodnika „Unirea”.

17 października 1930 papież Pius XI wyznaczył Alexandru Rusu na biskupa nowo utworzonej eparchii Marmaroszu ze stolicą w Baia Mare.

Został wyświęcony 30 stycznia 1931 r. w katedrze Zaśnięcia Matki Bożej w Baia Mare przez Vasile Suciu, arcybiskupa Fogaraszu i Alba Iulia. Jako biskup intensywnie zajął się organizacją nowej diecezji, a także został senatorem wirylistą rumuńskiej izby wyższej.

W 1940 roku, po drugim arbitrażu wiedeńskim cała eparchia Marmaroszu, z wyjątkiem kilku parafii rusińskich na Bukowinie, znalazła się pod administracją Węgier. Biskup Alexandru Rusu mieszkał w Baia Mare, zagrożony faszystowskim terrorem.

Po śmierci Alexandru Nicolescu, metropolity Fogaraszu i Alba Iulia i zwierzchnika Kościoła Rumuńskiego Zjednoczonego z Rzymem synod elekcyjny wybrał 16 marca 1946 r. Rusu jego następcą. Wybór został uznany przez Stolicę Apostolską, ale komunistyczny rząd Petru Grozy nie uznał tej elekcji. W konsekwencji urząd metropolity rumuńskiej Cerkwi unickiej pozostał nieobsadzony do 1990 roku.

28 października 1948 r. Alexandru Rusu został aresztowany, a następnie uwięziony przez funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Został osadzony początkowo w Dragoslavele (okręg Ardżesz), następnie w lutym 1949 r. w prawosławnym monasterze w Ciorogârla (okręg Ilfov), a w maju 1950 roku został przeniesiony do więzienia Sighet, gdzie przebywał do 1955 r.

Po pobycie w Sighecie musiał przejść rekonwalescencję w szpitalu w Bukareszcie. Następnie władze komunistyczne nakazały mu przymusowy pobyt w monasterze w Curtea de Argeș, a potem odizolowano go od innych biskupów, umieszczając w monasterze w Niculițel (okręg Tulcza).

W 1956 r. razem z greckokatolickimi biskupami Iuliu Hossu i Ioanem Bălanem napisał memoriał na rzecz przywrócenie praw Kościoła Rumuńskiego Zjednoczonego z Rzymem. Dokument został wysłany do komunistycznych władz Rumunii i za granicę. Memoriał został poparty tysiącami podpisów grekokatolików z całego kraju. 12 sierpnia 1956 r. księża Vasile Chindriș i Izidor Ghiurco odprawili Boską Liturgię w plenerze przed kościołem Świętej Trójcy w Klużu. Uznano to za naruszenie prawa i jako odpowiedzialnego za to zajście wskazano także biskupa Alexandru Rusu. W 1957 roku Wojskowy Sąd w Klużu skazał go na 25 lat ciężkiej pracy „za podżeganie i zdradę”. Został uwięziony w Gherli.

Po długiej chorobie nerek zmarł 9 maja 1963 roku w więzieniu w Gherli. Został pochowany na cmentarzu dla więźniów bez kościelnej ceremonii. Trwa jego proces beatyfikacyjny. 19 marca 2019 został ogłoszony dekret o jego męczeństwie. Został beatyfikowany razem z 6 innymi biskupami 2 czerwca 2019 roku w Blaju, w czasie pielgrzymki Franciszka do Rumunii[1][2].

Przypisy

edytuj
  1. a b Franciszek beatyfikował siedmiu biskupów... [online], Gość Niedzielny, 2 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-18].
  2. Katolicka Agencja Informacyjna KAI, Wkrótce beatyfikacja 7 greckokatolickich biskupów-męczenników [online] [dostęp 2019-04-25].

Bibliografia

edytuj