Andrzej Morawski
Andrzej Morawski (ur. 14 września 1901 w Szczytach, zm. 30 września 1966 w Warszawie) – polski przewodnik turystyczny i technik, kawaler Orderu Virtuti Militari, kapral rezerwy Wojska Polskiego.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 września 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 września 1966 |
| Stanowisko |
technik |
| Pracodawca | |
.jpg){kind=small}
| |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys edytuj
Urodził się 14 września 1901 w folwarku Szczyty, w ówczesnym powiecie radomskim guberni radomskiej, w rodzinie Michała (rolnika) i Marii z Jaworskich[1]. W roku szkolnym 1916/1917 uczęszczał do szkoły ludowej w Brzeźcach[2].
1 listopada 1918 wstąpił do oddziału Polskiej Organizacji Wojskowej w Białobrzegach[3]. 11 listopada 1918, po rozbrojeniu Niemców na terenie powiatu grójeckiego i radomskiego, został wcielony z całym oddziałem POW do 24 pułku piechoty[4]. W szeregach tegoż pułku uczestniczył w wojnie z bolszewikami, walcząc w ramach Frontu Litewsko-Białoruskiego. Awansowany do kaprala. Odznaczył się 11 lipca 1920. Dowódca I batalionu 24 pp porucznik Antoni Żółkiewski we wniosku na odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał 24 sierpnia 1920: „podczas przedzierania się baonu przez zajęte bolszewikami miasto Mińsk, kapral Morawski Andrzej na silny ogień z okien domów bocznych ulic, wśród ogólnego popłochu, nie tracąc zimnej krwi podjął pozostawionego na ulicy ciężko rannego szer. Rakfała, opatrzył go i wyprowadził z miasta. W każdej chwili był narażony na odcięcie przez patrole kozackie. Wyprowadził również jeden karabin maszynowy. Dnia 2 sierpnia 1920 (pod Wysokiem Mazowieckiem) mając sekcję odpierał następującego wroga. Został ciężko ranny. Ostatni został wzięty z pozycji”[5][6]. 25 lutego 1921 roku został przeniesiony do rezerwy[4].
W kwietniu 1922 roku znalazł zatrudnienie przy odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie, a z początkiem kwietnia 1924 r. został przewodnikiem po tymże zamku[4].
W czasie okupacji niemieckiej uczestniczył w ratowaniu zgromadzonych na Zamku dzieł sztuki.
Po zakończeniu II wojny światowej pozostał w stolicy i pracował w Instytucie Historii Sztuki Polskiej Akademii Nauk na stanowisku technika.
Był żonaty, miał troje dzieci: Zbigniewa (ur. 1925), Annę (ur. 1926) i Wiesławę (ur. 1930)[7][8].
Zmarł w Warszawie, pochowany 4 października 1966 na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 108K-1-18)[8][9].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 2042[1] (19 lutego 1922)[10][11][12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[13]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[13]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[14]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami[15]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 5–6.
- ↑ Polak (red.) 1991 ↓, s. 99-100.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ a b Polak (red.) 1991 ↓, s. 100.
- ↑ Andrzej Morawski [hasło w wyszukiwarce internetowej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-01-09].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-24].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 26 czerwca 1922, s. 465.
- ↑ Pałac 1930 ↓, s. 40.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia edytuj
- Morawski Andrzej. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.73-6814 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-24].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-02-11].
- Józef Pałac: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 24 Pułk Piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930. [dostęp 2020-02-11].