Antoni Sypek (ur. 18 lutego 1946 w Tarnowie, zm. 13 lutego 2020 tamże) – polski historyk, regionalista, nauczyciel, wychowawca, działacz społeczny, genealog, pisarz oraz gawędziarz[1]. Autor książek, audycji. Radny miasta Tarnowa[2][3][4].

Antoni Sypek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1946
Tarnów

Data i miejsce śmierci

13 lutego 2020
Tarnów

Zawód, zajęcie

historyk, regionalista, społecznik, genealog

Alma Mater

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Partia

Porozumienie Samorządowe UCZCIWOŚĆ

Życiorys

edytuj

Antoni Sypek urodził się w Tarnowie w 1946. W 1966 ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Brodzińskiego w Tarnowie. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie na kierunku historia. W wieku 23 lat osierociła go matka[5]. Tak wspominał swoje pochodzenie:

"Jedni dziadkowie czy pradziadkowie pochodzili z Lachów Sądeckich, spod Limanowej czy Tymbarku, inni z równin pod mieleckich. Babcia matczysta była rodowitą chyszowianką[5](...) Parafia Wadowice Górne, pomiędzy Radomyślem Wielkim a Mielcem, w niej wieś Wampierzów, to kolebka moich przodków. Na koniec życia coraz częściej odbywam wędrówkę myślami czy fizycznie do tej nieznanej mi wcześniej wsi na równinach Powiśla. Coraz częściej myślę o Sypkach, którzy w Wampierzowie siedzą już co najmniej 300 lat. Wracam więc myślami i fizycznie do mojej wsi rodzinnej, z której dziadek Józef, sierota bez ojca i matki, po wielkiej tragedii rodzinnej, osiadł przed Wielką Wojną w Tarnowie i dał początek tarnowskiej linii Sypków.[6]"

Współpracował z czasopismami m.in.: "Polska Gazeta Krakowska", "Echo Tarnowa", "Temi: galicyjski tygodnik informacyjny", dodatkiem krakowskim "Gazety Wyborczej"[7].

Współautor audioprzewodnika po powiecie tarnowskim[8] oraz audycji „Uwaga, człowiek” realizowanych przez Tarnowską Artystyczną Konfraternię[9]. Miał wiedzę i radiowy głos, dlatego bywał gościem w Radiu Kraków, Radiu Maks i Radiu RDN Małopolska[10].

Był bratem zmarłego w 2018 nauczyciela fizyki Tadeusza Sypka[11].

Antoni Sypek zmarł[12] 13 lutego 2020 roku, w wieku 74 lat. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 18 lutego 2020 roku na Starym Cmentarzu w Tarnowie.

Działalność społeczna

edytuj

Założyciel i prezes Komitetu Opieki nad Starym Cmentarzem w Tarnowie, organizator dorocznych kwest na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków na tej nekropolii.

Współzałożyciel Tarnowskiego Towarzystwa Kulturalnego. Współautor "Rocznika Tarnowskiego".

Przez dwie kadencje zasiadał w Radzie Miasta Tarnowa, pełnił m.in. funkcję przewodniczącego Komisji Kultury i Sportu. Działał również w Radzie Kultury przy prezydencie miasta[4].

Wraz z Andrzejem B. Krupińskim przewodnik po mieście w ramach tzw. "Spacerków historycznych" organizowanych przez Tarnowskie Regionalne Centrum Koordynacji i Obsługi Turystyki oraz Tarnowskie Centrum Kultury[13][14].

Odznaczony został "Ryngrafem Niepodległości" (2016)[15].

Publikacje książkowe (wybór)[16]

edytuj

Filmografia

edytuj

Upamiętnienie

edytuj

Na wniosek Stanisława Siekierskiego (przyjaciela historyka) i mieszkańców miasta Rada Miejska w Tarnowie nadała nazwę nieruchomości przylegającej do Starego Cmentarza. Od 23.04.2020 część ul. Narutowicza na wschód od Wątoku i przylegająca do Starego Cmentarza, nosi nazwę Skweru Antoniego Sypka[23].

Przypisy

edytuj
  1. Zmarł znany tarnowski historyk, Antoni Sypek [online], Radio RDN | Radio Dobrze Nastawione [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  2. Łukasz Winczura, Nie żyje Antoni Sypek, wybitny tarnowski historyk [online], Gazeta Krakowska, 13 lutego 2020 [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  3. Zmarł historyk i dokumentalista dziejów Tarnowa Antoni Sypek - Tarnów - Wiadomości - Radio Kraków [online], radiokrakow.pl [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  4. a b Odszedł Antoni Sypek [online], TARNÓW - Polski Biegun Ciepła [dostęp 2020-02-14] (pol.).
  5. a b Wywiad: Antoni Sypek - Człowiek Instytucja [online], Zdrowy-Senior.org, 21 marca 2016 [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  6. Antoni Sypek, wpis z 26 listopada 2019 na FB [online], www.facebook.com [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  7. a b SOWA OPAC : Bibliografia Małopolski [online], bibliografia.malopolska.pl [dostęp 2020-02-13].
  8. Audioprzewodnik w nowej wersji [online], Tarnów, 25 lipca 2016 [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  9. Dobiegł końca projekt „Uwaga, człowiek” realizowany przez Tarnowską Artystyczną Konfraternię, polegający na archiwizacji wspomnień ludzi - częstokroć zapomnianych [online], www1.atlas.intarnet.pl [dostęp 2020-02-13].
  10. Antoni Sypek [online], Radio RDN | Radio Dobrze Nastawione [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  11. We wtorek pogrzeb Tadeusza Sypka [online], Radio RDN | Radio Dobrze Nastawione [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  12. Odszedł Antoni Sypek [online], TARNÓW - Polski Biegun Ciepła [dostęp 2020-02-18] (pol.).
  13. ZIOB, Od wodociągów po hotelarstwo [online], Dziennik Polski, 30 czerwca 2010 [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  14. Redakcja, Spacery po Tarnowie i Starym Cmentarzu [online], Dziennik Polski, 7 sierpnia 2004 [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  15. s, Festiwalowe nagrody dla M. Żychowskiej, A. Sypka i chor. R. Głowackiego [online], www.ryglice-okolice.pl [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  16. a b Antoni Sypek [online], Kultura.Tarnów [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  17. Mój Tarnów - Antoni Sypek - Księgarnia Współczesna [online], www.ksiegarnia.tarnow.pl [dostęp 2020-02-16] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-16].
  18. Tarnów cegłą murowany [online] [dostęp 2020-02-13].
  19. Ks. Roman Sitko. Bohater z wiary [online] [dostęp 2020-02-28].
  20. Dawid Szpara [online] [dostęp 2020-03-05].
  21. Film o Stefanii Łąckiej na ekranie kina Sokół [online] [dostęp 2020-02-28].
  22. Paulina Marcinek, Film Łukasza Olszówki z Woli Rzędzińskiej będzie pokazywany w Hollywood [online], Gazeta Krakowska, 17 października 2019 [dostęp 2020-02-16] (pol.).
  23. Ronda i skwer nie są już bezimienne [online], TARNÓW - Polski Biegun Ciepła [dostęp 2020-04-24] (pol.).