Antoni Szlagowski

polski biskup katolicki

Antoni Władysław Szlagowski (ur. 10 lipca 1864 w Gulczewie, zm. 28 lutego 1956 w Milanówku) – polski biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy warszawski w latach 1928–1956.

Antoni Szlagowski
Arcybiskup tytularny Cotyaeum
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1864
Gulczewo

Data i miejsce śmierci

28 lutego 1956
Milanówek

Biskup pomocniczy warszawski
Okres sprawowania

1928–1956

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

21 grudnia 1890

Nominacja biskupia

9 lipca 1928

Sakra biskupia

7 października 1928

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka Honorowa PCK I stopnia
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

7 października 1928

Konsekrator

Aleksander Kakowski

Współkonsekratorzy

Marian Leon Fulman
Stanisław Gall

Życiorys

edytuj

Był synem Kazimierza i Hipolity z Dobrowolskich. Po ukończeniu seminarium duchownego w Warszawie ukończył również (uzyskując tytuł magistra w 1891) Cesarską Rzymskokatolicką Akademię Duchowną w Petersburgu[1].

W 1890 otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikariuszem w warszawskich parafiach świętego Antoniego i świętego Aleksandra, profesorem Pisma Świętego w seminarium duchownym w latach 1895–1918, w latach 1897–1910 był tam profesorem patrologii i homiletyki, wykładał homiletykę i wymowę na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Później kontynuował studia w Rzymie, gdzie w 1909 uzyskał doktorat. Następnie był profesorem (od 1 kwietnia 1919) i dziekanem (1918–1919) Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warszawskiego, a w roku akademickim 1927/1928 rektorem i później w roku 1928/1929 prorektorem.

 
Antoni Szlagowski, portret podwójny, ok. 1905 r.

W 1927 otrzymał godność infułata. 9 lipca 1928 papież Pius XI mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji warszawskiej i biskupem tytularnym Irenopolis in Cilicia. Sakrę biskupią przyjął 7 października 1928. Od 31 października 1932 był w stanie spoczynku. W latach 1942–1946 pełnił funkcję wikariusza kapitulnego archidiecezji warszawskiej. 24 listopada 1945 papież Pius XII mianował go arcybiskupem tytularnym Cotyaeum.

W latach 1928–1956 pełnił funkcję proboszcza parafii św. Barbary na Koszykach. Kapelanem Szlagowskiego od 1942 do śmierci był późniejszy infułat Stanisław Markowski (1910–1997). Szlagowski nie opuścił Warszawy po wybuchu powstania warszawskiego, ale we wrześniu 1944 został internowany w Milanówku, gdzie przebywał do śmierci. W czasie powstania, 9 września, Niemcy przekazali mu w tamtym miejscu serce Chopina.

Zmarł 28 lutego 1956 r. na plebanii Kościoła pw. św. Jadwigi w Milanówku, w której mieszkał po zakończeniu wojny[2]. Został pochowany 3 marca 1956 r. w krypcie archikatedry warszawskiej. Jego prochy przeniesiono w 1959 r. do odbudowanego Kościoła pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie[3] (Parafia św. Barbary na Koszykach[4]).

Zyskał sławę jako kaznodzieja. Był nazywany "kaznodzieją Warszawy"[5][6]. Przemawiał nad grobami: Romana Dmowskiego, Bolesława Prusa, Władysława Reymonta, Henryka Sienkiewicza, Nieznanego Żołnierza. Był autorem licznych prac z zakresu biblistyki. W 1900 wydał zmodernizowany przez siebie przekład Biblii Jakuba Wujka.

W okresie pracy na Uniwersytecie Warszawskim był znanym przyjacielem młodzieży akademickiej, która nadała mu tytuł Dożywotniego Przyjaciela Polskiej Młodzieży Akademickiej. Od 1928 był filistrem honoris causa Polskiej Korporacji Akademickiej Aquilonia. Tradycyjnie w dniu 3 maja odprawiał dla młodzieży akademickiej polową mszę w Ogrodzie Botanicznym (na Agrykoli w Warszawie). W maju 1936 podczas ślubowania jasnogórskiego młodzieży akademickiej odczytał rotę ślubowania swego autorstwa.

Był m.in. członkiem: Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, zarządu Kasy im. Józefa Mianowskiego, Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Studentów Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego.

Publikacje

edytuj
  • Kazania pasyjne (1899–1909, 3 serie)
  • Nowy Testament Jezusa Chrystusa (1900)
  • Żywot, charakterystyka i dzieła Fabiana Birkowskiego (1901)
  • "Leon XIII" (1902)
  • Wstęp ogólny historyczno-krytyczny do Pisma Świętego. Tom 1 (1907)
  • Wstęp ogólny historyczno-krytyczny do Pisma Świętego. Tom 2 i 3 (1908)
  • Mowy pogrzebowe (1909)
  • Mowy akademickie 1915-1921 (1921)
  • Mowy narodowe (1927)
  • Mickiewicz i Biblia
  • Mowy okolicznościowe
  • Koniec świata (1929).

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 721.
  2. Antoni Szlagowski (1927-1928) [online], Uniwersytet Warszawski, 7 listopada 2013 [dostęp 2024-01-16] (pol.).
  3. Antoni Władysław Szlagowski [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2024-01-17] (pol.).
  4. | Parafia Świętej Barbary Warszawa [online] [dostęp 2024-01-16] (pol.).
  5. Waldemar Wojdecki, Główne nurty kaznodziejstwa abpa Antoniego Szlagowskiego, Studia Theologica Varsaviensia, 1980 [dostęp 2024-01-17] (pol. • fr.).
  6. Waldemar Wojdecki, Antoni Szlagowski, Arcybiskup Antoni Szlagowski, kaznodzieja Warszawy, Kościół warszawski wczoraj i dziś, Warszawa: Wyd. Archidiecezji Warszawskiej, 1997, ISBN 978-83-85706-86-1 [dostęp 2024-01-17].
  7. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za wybitne zasługi na polu pracy naukowej i społecznej”.
  8. M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
  9. Kronika religijna. U nas. Odznaczenie kapłanów i zakonnic. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 7, s. 184, 1925. 
  10. Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 11.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj