Antonio Giolitti

włoski polityk

Antonio Giolitti (ur. 12 lutego 1915 w Rzymie, zm. 8 lutego 2010 tamże[1]) – włoski polityk i publicysta, członek ruchu oporu podczas II wojny światowej. Wieloletni deputowany i senator, trzykrotny minister budżetu, w latach 1977–1985 członek Komisji Europejskiej.

Antonio Giolitti
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1915
Rzym

Data i miejsce śmierci

8 lutego 2010
Rzym

Zawód, zajęcie

polityk, publicysta

Alma Mater

Uniwersytet Rzymski „La Sapienza”

Stanowisko

minister budżetu (1963–1960, 1970–1972, 1973–1974), komisarz europejski (1977–1985)

Partia

Włoska Partia Komunistyczna, Włoska Partia Socjalistyczna

Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy

Życiorys

edytuj

Syn Giuseppe Giolittiego i Marii Tami, wnuk polityka Giovanniego Giolittiego. W 1937 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Rzymskim „La Sapienza”, przez dwa lata pracował w Turynie, następnie w ministerstwie edukacji. W 1940 dołączył do Włoskiej Partii Komunistycznej i zaangażował się w działalność ruchu oporu. W październiku 1942 aresztowany pod zarzutem dywersji, następnie wypuszczony wobec braku dowodów. Od 1943 działał na rzecz obalenia rządu z ramienia PCI, przystąpił do partyzanckich Brygadach Garibaldiego, gdzie pełnił funkcję komisarza politycznego. W 1944 doznał ciężkich obrażeń po wypadku motocyklowym, następnie do kwietnia 1945 leczył się we Francji, po czym wrócił do Włoch[2]. W latach powojennych zajął się publicystyką, pisywał do gazet politycznych i kulturalnych, wydał kilka książek oraz tłumaczenia, głównie z języka niemieckiego. Pracował jako konsultant wydawniczy i edytor w wydawnictwie Einaudi, m.in. przy prestiżowej serii Serie di politica economica[3].

Od lipca do grudnia 1945 był wiceministrem spraw zagranicznych. W 1946 wybrany do Zgromadzenia Konstytucyjnego, następnie w latach 1948–1977 nieprzerwanie zasiadał w Izbie Deputowanych[4]. W 1957 opuścił komunistów w proteście przeciwko ich postawie w sprawie powstania węgierskiego z 1956. Następnie przeszedł do Włoskiej Partii Socjalistycznej, wchodził w skład jej władz krajowych i kierował jej frakcją parlamentarną. Zajmował stanowisko ministra budżetu (grudzień 1963–lipiec 1964) oraz budżetu i programów ekonomicznych (marzec 1970–luty 1972, lipiec 1973–marzec 1974). W 1978 był rozważany jako kandydat PSI na prezydenta Włoch. W latach 1977–1985 wchodził w skład Komisji Europejskich kierowanych przez Roya Jenkinsa i Gastona Thorna, odpowiadając za politykę regionalną i koordynację funduszy. W 1985 opuścił socjalistów w proteście przeciwko działalności Bettino Craxiego. W 1987 wybrany do Senatu X kadencji jako niezależny z poparciem komunistów[5]. Po 1992 wycofał się z działalności politycznej[3].

Żonaty z tłumaczką Eleną D’Amico, miał troje dzieci[3].

Odznaczenia

edytuj

W 2006 odznaczony Orderem Zasługi Republiki Włoskiej I klasy[6].

Przypisy

edytuj
  1. Morto a Roma Antonio Giolitti, padre costituente e senatore. rai.it, 8 lutego 2010. [dostęp 2023-01-13]. (wł.).
  2. Antonio Giolitti. anpi.it. [dostęp 2023-01-13]. (wł.).
  3. a b c Giolitti, Antonio. treccani.it. [dostęp 2023-01-13]. (wł.).
  4. Antonio Giolitti. camera.it. [dostęp 2023-01-13]. (wł.).
  5. Antonio Giolitti. senato.it. [dostęp 2023-01-13]. (wł.).
  6. Giolitti On. Dott. Antonio. quirinale.it. [dostęp 2023-01-13]. (wł.).