Apoftegmaty ojców pustyni

Apoftegmaty ojców pustyni (gr. apofthegmata ton pateron, logoi ton geronton; łac. apophtegmata lub sententiae patrum, verba lub dicta seniorum) – zbiory sentencji i budujących przykładów z życia znanych mnichów i ascetów.

Antoni Wielki, ikona koptyjska

Najważniejszy z zachowanych zbiorów powstał na początku VI wieku w Egipcie; jest to zbiór grecki zawierający ułożone alfabetycznie imiona słynnych ascetów z IV i V wieku, a przy każdym z imion "powiedzenia" (logoi) oraz "czyny" (erga, praxeis). Autor – nieznany z imienia egipski mnich – wykorzystał do tworzenia tego zbioru dawniejsze kolekcje oraz tradycję ustną. Przypuszczalnie część "powiedzeń" i "czynów" zaczerpnął z dostępnych mu pism. Zbiór ten ma dużą wartość historyczną.

Apoftegmaty odegrały dużą rolę w kształtowaniu się pierwotnego monastycyzmu oraz ideałów mniszej ascezy i pobożności.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Eugeniusz Florkowski, Apoftegmaty Ojców, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 1, Lublin 1973.
  • Ewa Wipszycka: Egipt - Ojczyzna mnichów. W: Apoftegmaty Ojców Pustyni. T. 1. Warszawa: ATK, 1986, s. 17-47, seria: PSP 33.
  • Apoftegmaty Ojców Pustyni. M. Starowieyski (opracowanie i wybór). T. 1-2. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1986, s. 292 (z.1) oraz 278 (z.2), seria: Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 33.
  • Apoftegmaty Ojców Pustyni. M. Starowieyski (opracowanie i wybór). T. 1. Kraków: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów, 1994, s. 548, seria: Źródła Monastyczne 4.
  • Apoftegmaty Ojców Pustyni. M. Starowieyski (opracowanie i wybór). T. 2. Kraków: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów, 1995, s. 412, seria: Źródła Monastyczne 9.
  • Apoftegmaty Ojców Pustyni. M. Starowieyski (opracowanie i wybór). T. 3. Kraków: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów, 2011, s. 478, seria: Źródła Monastyczne 56.