Architekt Ventura Rodríguez

obraz Francisca Goi

Architekt Ventura Rodríguez[1] (hiszp. Ventura Rodríguez) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi[2].

Architekt Ventura Rodríguez
Ventura Rodríguez
Ilustracja
Autor

Francisco Goya

Rodzaj

portret

Data powstania

1784

Medium

olej na płótnie

Wymiary

107 × 81 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Sztokholm

Lokalizacja

Nationalmuseum

Okoliczności powstania edytuj

Architekt Ventura Rodríguez (1717–1785) był jednym z protegowanych infanta Ludwika Antoniego Burbona, młodszego brata króla Karola III[3]. Infant popadł w niełaskę i został wydalony z madryckiego dworu, kiedy porzucił planowaną dla niego karierę duchownego i zawarł małżeństwo morganatyczne z dużo młodszą aragońską hrabianką, Marią Teresą de Vallabriga. Z rodziną i małą świtą zamieszkał w pałacu w Arenas de San Pedro, gdzie jako mecenas otaczał się artystami i rzemieślnikami[4]. Do tego kręgu należał Rodríguez odpowiedzialny za architekturę nowego pałacu infanta w Boadilla del Monte. Pracował także przy rozbudowie bazyliki Nuestra Señora del Pilar (Matki Bożej na Kolumnie) w Saragossie, rodzinnym mieście Marii Teresy i Goi[5]. Prawdopodobnie to dzięki Rodríguezowi Goya otrzymał zaproszenie od infanta, niezwykle cenne dla jego wczesnej kariery[5]. Malarz dwukrotnie odwiedził Arenas de San Pedro, aby namalować liczne portrety członków rodziny infanta, m.in. zbiorowy pt. Rodzina infanta don Luisa[6]. Wtedy powstał także portret Rodrígueza zamówiony przez Marię Teresę, na rok przed śmiercią architekta[3]. Realistyczny portret spodobał się infantowi[7].

Opis obrazu edytuj

Goya przedstawił Rodrígueza w półpostaci. Jest ubrany według madryckiej mody, ma na sobie perukę, kaftan, zieloną kamizelkę i białą koszulę z żabotem i koronkowymi mankietami[5]. Wskazuje na plany architektoniczne przedstawiające jego projekt kaplicy w bazylice Nuestra Señora del Pilar w Saragossie. Kolumna widoczna po prawej stronie nawiązuje do objawienia maryjnego na kolumnie (hiszp. pilar), która ma znajdować się w świątyni. Na zaróżowionym obliczu architekta widoczna jest duma i satysfakcja z pracy dla bazyliki, jego oczy są pełne emocji[3][5].

Na planie w dłoni architekta widoczna jest inskrypcja: Retrato Original de D.n Ventura Rodríguez / Arquitecto del Sereni.mo Sr Infante D / Luis y Maestro mayor de la Villa de / Madrid que de orden de la mui Ill.a / S.ra Esposa de S.A. D.n Fran Goya año de 1784 (Oryginalny portret Ventury Rodrígueza / architekta Najjaśniejszego Pana infanta / Ludwika i wielkiego mistrza [budowniczego] miasta / Madrytu z polecenia Jaśnie Oświeconej / Pani małżonki Jego Wysokości Francisco Goya rok 1784). Inskrypcja wskazuje na to, że obraz zleciła żona infanta, Maria Teresa de Vallabriga[3].

Proweniencja edytuj

Obraz pierwotnie znajdował się w pałacu Boadilla del Monte infanta Ludwika Antoniego, niedaleko Madrytu. Następnie należał do różnych prywatnych kolekcji w Madrycie, Paryżu, Nowym Jorku i ostatecznie w Sztokholmie, gdzie od 1949 znajduje się w zbiorach Nationalmuseum[3].

Wierna kopia tego obrazu z 1794 pędzla Gonzáleza Velázqueza znajduje się w zbiorach Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda[8].

Przypisy edytuj

  1. Alfonso E. Pérez Sánchez: Goya. Warszawa: Składnica Księgarska, 2009, s. 46. ISBN 978-83-60334-71-3.
  2. Manuel Jorge Aragoneses [et al.]: El Arte europeo en la Corte de España durante el sigo XVIII. Madrid: Ministerio de Cultura, 1980, s. 65. ISBN 84-7483-059-1.
  3. a b c d e Ventura Rodríguez. Fundación Goya en Aragón. [dostęp 2020-03-27]. (hiszp.).
  4. Robert Hughes: Goya. Artysta i jego czas. Warszawa: WAB, 2006, s. 115–117. ISBN 83-7414-248-0. OCLC 569990350.
  5. a b c d Ventura Rodríguez. Artehistoria. [dostęp 2020-03-27]. (hiszp.).
  6. Ferrán Aribau, Francesc Ruidera, Lluís Altafuya, Roberto Castillo, Xavier Costaneda: Goya: su tiempo, su vida, su obra. Madryt: LIBSA, 2006, s. 248. ISBN 84-662-1405-4.
  7. Xavier Bray: Goya: Los Retratos. Londres: Turner Libros, 2015, s. 50. ISBN 978-84-1635-484-9.
  8. Ventura Rodríguez Arquitecto de la Ilustración. realacademiabellasartessanfernando.com. [dostęp 2020-03-27]. (hiszp.).