Ascobolus viridis
Ascobolus viridis Curr. – gatunek grzybów z rodziny Ascobolaceae[1].
 Owocnik na szczątkach roślinnych | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Ascobolus viridis |
| Nazwa systematyczna | |
| Ascobolus viridis Curr. Trans. Linn. Soc. London 24: 154 (1863) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ascobolus, Ascobolaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1863 r. Frederick Currey na gliniastej ziemi w Anglii i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Synonimy:
- Ascobolus microspermus (Speg.) Mussat 1901
- Ascobolus viridis subsp. microspermus Speg. 1881[2].
Morfologia
edytujAskokarpy typu apotecjum o średnicy do 6 mm, beztrzonowe, lekko małżowinowo-krążkowate. Powierzchnia wewnętrzna (hymenialna) gładka, żółta, zielonkawa lub oliwkowożółta, z ciemnymi plamkami dojrzałych worków. Powierzchnia zewnętrzna tej samej barwy, bez ciemnych worków, oprószona. Brzeg dobrze zróżnicowany, jaśniejszy, nieco nieregularny. Miąższ bladożółty, woskowaty[3].
Worki cylindryczno-maczugowate, ośmiozarodnikowe, dwurzędowe z pastorałkami, około 300 × 30 µm. Wstawki cylindryczne, bardzo rozwidlone, zarówno u podstawy, jak i na pozostałych poziomach, z wieloma przegrodami, kręte, zgrubiałe na wierzchołku i otoczone żółto-zielonym żelem. Askospory średnio 31,1–35,6 × 12,6 μm, Q = 2,3–2,6, wrzecionowate, w młodym wieku szkliste i gładkie, w stanie dojrzałym fioletowe i brązowawe, ornamentowane grubymi, ciemniejszymi prążkami o różnej długości i szerokości do 2 μm szerokości, biegnącymi wzdłuż dłuższej osi zarodników[3].
Charakterystycznymi cechami A. viridis są wrzecionowate zarodniki pokryte szerokimi, podłużnymi, równoległymi grzbietami, żółte hymenium żółty, oprószona, ale nie owłosiona zewnętrzna powierzchnia. Wrzecionowate zarodniki z ostrymi końcami ma również A. epimyces, ale mniejsze, a pokrywające je grzbiety są wąskie i połączone z sobą. A. furfuraceus ma elipsoidalne zarodniki, fioletowe z jaśniejszymi smugami, zarówno podłużnymi, jak poprzecznymi i łączącymi się z sobą[3].
Zasięg występowania i siedlisko
edytujPodano stanowiska Ascobolus viridis w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej[4]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła 5 stanowisk[5], w późniejszych latach podano następne[6].
Grzyb saprotroficzny występujący na szczątkach roślinnych[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-02] (ang.).
- ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-02] (ang.).
- ↑ a b c Miguel A. Ribes, Ascobolus viridis [online] [dostęp 2023-12-02] (hiszp.).
- ↑ Występowanie Ascobolus viridis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-02].
- ↑ a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 18, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-02] (pol.).