Azriel Uchmani-Schwarz, hebr. עזריאל אוכמני, ps. literackie „Azriel Hachejni”, „Ran Adi” (ur. 18 lutego 1907 w Sanoku, zm. 22 listopada 1978 w Izraelu) – izraelski poeta, eseista, tłumacz, krytyk literacki, wydawca, dyplomata.

Azriel Uchmani
Azriel Hachejni, Ran Adi
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1907
Sanok

Data i miejsce śmierci

22 listopada 1978
Izrael

Miejsce zamieszkania

En Szemer

Narodowość

izraelska

Małżeństwo

Riwka Gurfein

Grób Azriela Uchmani na cmentarzu w En Szemer

Życiorys edytuj

Urodził się w 1907 w Sanoku[1]. W rodzinnym mieście uczęszczał do chederu i jesziwy[1]. Ukończył studia w seminarium rabinackim w Warszawie uzyskując tytuł rabina[1]. Był członkiem ruchu Ha-Szomer Ha-Cair[1]. Ukończył studia na wydziale rolniczym Uniwersytetu w Tuluzie[1]. W 1932 osiadł w Palestynie i został członkiem kibucu En Szemer, wypełniając tam obowiązki gospodarskiej i rolnicze[1]. Wraz z nim zamieszkała tam jego żona, także pochodząca z Sanoka Riwka Gurfein (1908-1983), również literatka[1][2].

Karierę literacką rozpoczął od początku lat 30 jako poeta, publikując jako Azriel Hachejni[1]. Został redaktorem działu literackiego tygodnika „Ha-Szomer Ha-Cair”[1]. Od 1943 do 1947 był sekretarzem redakcji dziennika „Al Hamiszmar”[1]. Po utworzeniu państwa Izrael w 1948 został powołany z pracy redakcyjnej do służby dyplomatycznej PRL obejmując urząd radca poselstwa Izrael w Polsce[1][3]. Pełnił także stanowisko kierownika Departamentu Kultury w Ambasadzie Izraela. W 1950 powrócił do pracy w kibucu[1]. Od 1953 był redaktorem działu literatury pięknej w wydawnictwie Sifriat Poalim, ponadto współredaktorem miesięcznika Związku Literatów Izraelskich „Moznaim”[1]. Był poetą, eseistą, tłumaczem, redaktorem wydawnictw antologii poezji i prozy, uważany za jednego z najwybitniejszych krytyków literackich Izraela[1]. Pisał krytyczne eseje literatury polskiej (pisarzy takich jak Stefan Żeromski[4], Bruno Schulz, Władysław Broniewski, Marian Brandys, Leon Kruczkowski, Adolf Rudnicki)[1]. Działał na rzecz socjalizmu, później stał się krytyczny wobec Związku Sowieckiego oraz kultury Polski Ludowej[1]. W latach 60. powrócił do pisania poezji, publikując pod pseudonimem Ran Adi[1].

Zmarł w 1978. Jego żona zadedykowała jego pamięci swoje przekłady twórczości Juliana Stryjkowskiego na język hebrajski[5].

Publikacje edytuj

Tomiki poezji
  • Noc w noc pogrążon w żałobie[1]
  • Z chwili na chwilę z cudu w cud[1]
Wydawca
Przekłady

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Natan Gross. Notatki izraelskie. Azriel Uchmani – i literatura polska. „Wiadomości”, s. 3, Nr 17 (1726) z 29 kwietnia 1979. 
  2. Riwka Gurfajn. Żydzi Warszawy znów płaczą. „Mosty”, Nr 119 (241) z 9 października 1948. 
  3. Inteligencja polska manifestuje swą przyjaźń dla Izraela. „Mosty”, Nr 119 (241) z 9 października 1948. 
  4. Ryszard Löw. O Żeromskim w Izraelu. „Wiadomości”, s. 2, Nr 12 (1564) z 21 marca 1976. 
  5. Natan Gross. Notatki izraelskie. Stryjkowski po hebrajsku. „Wiadomości”, s. 4, Nr 7 (1768) z 17 lutego 1980.