Barszcz zabielany (biały), tradycyjna potrawa staropolska, (bywa regionalnie mylony z żurem i żurkiem). W odróżnieniu od szarego gęstego żuru, czy zabielanego barszczu np. z buraków ćwikłowych, lub szczawiu – nie jest szary, czerwony lub zielony tylko biały. Jest gotowany na czystym zakwasie z mąki pszennej[1][2]. Bywa też gotowany na zakwasie z mąki żytniej, (na żur, żurek), ale dodawanym w mniejszej ilości i bez mieszania go z mąką[3]. Jest regionalną potrawą głownie na południu Polski, na Śląsku i Podhalu[4], lokalnie na podkarpaciu podawany jest też na śniadanie wielkanocne[5]. Barszcz biały, często występuje na polskich stołach jako zamiennik żuru lub żurku[6], to jedna z pierwszych zup, które przygotowywano na terenie naszego kraju już w średniowieczu[7].

Barszcz biały, tradycyjny
Biały barszcz wersja z marchewką

Przygotowanie

edytuj

Barszcz biały zabielany, na czystym zakwasie (oddzielonym od mąki), jest gotowany na wywarze z kiełbasy lub boczku z dodatkiem liści laurowych i ziela angielskiego, (bywa gotowany również na żeberkach). Po ugotowaniu wywaru jest zaprawiany zakwasem z mąki pszennej lub żytniej do uzyskania pożądanego kwaskowatego smaku oraz doprawiany solą i pieprzem. Całość zaprawiana jest śmietaną i krótko zagotowana. Można zaostrzyć jego smak, dodając startego chrzanu.[5]

Najczęściej biały barszcz podawany jest z całymi lub tłuczonymi ziemniakami (na oddzielnym talerzu), okraszonymi skwarkami ze słoniny, z pokrojonym jajkiem i białą kiełbasą (jeśli gotowany jest na żeberkach), lub z chlebem na zakwasie[8].

Kontrowersje

edytuj

Aktualnie brak jest jednolitej terminologii, która rozróżni żur, żurek od barszczu białego. Istnieją kontrowersje i różnice regionalne w zakresie zastosowania nazw biały barszcz, żur i żurek, zależnie od sposobu oraz od składników, z jakich taka zupa została przygotowana. Czy żur jest tożsamy z barszczem białym[2][7][3][9][10].

Zobacz więcej w artykule żur, w sekcji żurek a barszcz biały.

Przypisy

edytuj
  1. Ola Załęczny, Barszcz biały - przepis [online], zajadam.pl, 1 kwietnia 2015 [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  2. a b Żur, żurek i barszcz biały - różnice, jaką zupę przygotować? [online], U Fukiera [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  3. a b Barszcz biały wielkanocny - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  4. Gdzie się pije żur a gdzie barszcz biały? [online], Kiszone Specjały [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  5. a b Anna Daniluk, Katarzyna Puczyńska, Nowiny 24 [online], 2024 [dostęp 2024-05-23].
  6. Barszcz biały - przepis na tradycyjne, wielkanocne danie - Zupy - Polki.pl [online], polki.pl [dostęp 2024-05-23].
  7. a b l, Żur, żurek czy barszcz biały - co jemy na Wielkanoc? [online], superwnetrze.pl [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  8. Barszcz biały - jak go zrobić? [online], OnetGotowanie, 28 grudnia 2018 [dostęp 2024-05-23] (pol.).
  9. ŻUREK, znaczy się BIAŁY BARSZCZ | Narodowe Centrum Kultury [online], | Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2024-05-27] (pol.).
  10. barszcz biały – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-05-27] (pol.).