Wikipedia

Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętych Cyryla i Metodego w Velehradzie

kościół w gminie Velehrad w Czechach

Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętych Cyryla i Metodego (cz. Bazilika Nanebevzetí Panny Marie a svatého Cyrila a Metoděje) – barokowa[1], rzymskokatolicka bazylika mniejsza w czeskiej gminie Velehrad. Wchodzi w skład dawnego klasztoru cystersów, obecnie należącego do jezuitów. Największy barokowy kościół w Czechach[2].

Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętych Cyryla i Metodego
Bazilika Nanebevzetí Panny Marie a svatého Cyrila a Metoděje
kościół parafialny, bazylika mniejsza
Ilustracja
Widok na bazylikę z północnego zachodu
Państwo

 Czechy

Miejscowość

Velehrad

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki (łaciński)

Wezwanie

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i śś. Cyryla i Metodego

Wspomnienie liturgiczne

14 lutego, 5 lipca, 15 sierpnia

Położenie na mapie kraju zlińskiego
Mapa konturowa kraju zlińskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika Velehradzka”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Bazylika Velehradzka”
Ziemia49°06′12,6″N 17°23′43,3″E/49,103500 17,395361
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

Velehradzki klasztor założono na początku XIII wieku. Był pierwszym ośrodkiem cystersów na Morawach. Powstał romański budynek klasztorny z nielicznymi elementami francuskiego gotyku. Klasztor ufundowali margrabia morawski Władysław III Henryk oraz biskup ołomuniecki Robert. W obiektach klasztornych odbywał się kult świętych Cyryla i Metodego, dzięki któremu stał się celem pielgrzymek[1].

Budynek klasztoru został poważnie zniszczony podczas wojen husyckich. Odbudowany kompleks spłonął w 1681[3]. Obecny budynek powstał na przełomie XVII i XVIII wieku. Cesarz Józef II Habsburg zlikwidował placówkę zakonną w Velehradzie. W 1890 zabudowania klasztorne przeszły w ręce jezuitów[4]. W 1927 roku papież Pius XI podniósł kościół klasztorny do rangi bazyliki mniejszej[1]. W latach 2012–2013 odrestaurowano oraz przeprowadzono prace konserwatorskie elewacji kościoła[3].

Architektura i wyposażenie edytuj

Bazylika jest długa na 86 metrów[3], jednonawowa, z rzędem kaplic bocznych po obu jej stronach. W skrzyżowaniu naw znajduje się kopuła, której dach zwieńczony jest sygnaturką. W neobarokowym, XIX-wiecznym ołtarzu głównym[5] znajduje się obraz Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny pędzla Ignáca Raaba. Po bokach tzw. dużego ołtarza umiejscowione są figury świętych Piotra i Pawła oraz Cyryla i Metodego[1].

Dzwony edytuj

Bazylika ma 6 dzwonów[6]:

Imię Data odlania Waga Średnica
śś. Józef i Teresa 1738 5300 kg 2 m
śś. Jan Ewangelista i Jan Chrzciciel 1738 2500 kg 1,5 m
śś. Prokop i Florian 1738 1500 kg 1,2 m
Maryja Dziewica II poł. XX w. 330 kg 0,8 m
śś. Benedykt i Bernard 1719 185 kg 0,65 m
śś. Cyryl i Metody 1719 90 kg 0,5 m

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Velehrad, Bazilika Nanebevzetí Panny Marie a sv. Cyrila a Metoděje, Velehrad - Východní Morava [online], www.vychodni-morava.cz [dostęp 2021-04-30].
  2. ↑ Bazilika Nanebevzetí Panny Marie a sv. Cyrila a Metoděje ve Velehradě - největší barokní chrám v České republice [online], www.kudyznudy.cz [dostęp 2021-04-30].
  3. ↑ a b c Bazilika Nanebevzetí Panny Marie a sv. Cyrila a Metoděje Velehrad [online] [dostęp 2021-04-30] (cz.).
  4. ↑ Velehrad, bazylika Wniebowzięcia NMP i śś. Cyryla i Metodego [online], www.zabytkowekoscioly.net [dostęp 2021-04-30].
  5. ↑ Poutnímu areálu Velehrad ve Zlínském kraji se přezdívá Klenot moravského baroka [online], Region, 7 marca 2020 [dostęp 2021-04-30] (cz.).
  6. ↑ velehradské zvony :: Velehradsti-zvonici [online], velehradsti-zvonici.webnode.cz [dostęp 2021-04-30] (cz.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bazylika_Wniebowzięcia_Najświętszej_Maryi_Panny_i_świętych_Cyryla_i_Metodego_w_Velehradzie&oldid=72077045”