Bełkaczek pospolity

Bełkaczek pospolity (Corophium volutator) – gatunek niewielkiego skorupiaka, należącego do rodziny Corophiidae[2], z grupy obunogów.

Bełkaczek pospolity
Corophium volutator[1]
(Pallas, 1766)
Ilustracja
Corophium volutator w Morzu Wattowym we Friedrichskoog, Szlezwik-Holsztyn
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pancerzowce

Rząd

obunogi

Rodzina

Corophiidae

Rodzaj

Corophium

Gatunek

bełkaczek pospolity

Synonimy
  • Oniscus volutator Pallas, 1766
  • Corophium grossipes Templeton, 1836
  • Corophium longicorne White, 1847[2]

Ciało Corophium volutator jest smukłe, spłaszczone grzbieto-brzusznie, długości do 11 mm, białawe z brązowymi partiami. Na głowie dwie pary czułków, z których pierwsza jest mniejsza i skierowana do przodu, podczas gdy wyróżniająca się druga para jest o wiele dłuższa i grubsza. Bełkaczek pospolity posiada siedem par segmentowanych odnóży[3][4].

Zasięg występowania i środowisko

edytuj

Gatunek płytkowodny, wymaga dna z niewielką przynajmniej domieszką mułu[4]. Ze względu na dużą tolerancję zasolenia spotykany w wodach od niemal słodkich poprzez mokradła słone po całkowicie zasolone[3]. Występuje na podmokłych wybrzeżach północnego Atlantyku[5], od Skandynawii po basen Morza Śródziemnego[6], w tym również w Bałtyku, gdzie jest pospolity[4]. Notowany w wielu rozproszonych lokalizacjach na wybrzeżach Wielkiej Brytanii i Irlandii[3]. Prawdopodobnie zawleczony do zatoki Maine i zatoki Fundy w rezultacie rozwoju europejskiego osadnictwa w Ameryce[6].

Cykl życiowy

edytuj

Występują 1–2 pokolenia rocznie[7]. Samice składają jaja wewnątrz torby lęgowej (marsupium). Bywają spotykane w dużym zagęszczeniu: do 60 tys. osobników na metr kwadratowy[6].

Ekologia

edytuj

Badania laboratoryjne wykazały, że bełkaczek pospolity żywi się okrzemkami (m.in. Cyclotella cryptica z rzędu Thalassiosirales), zarówno zawieszonymi w wodzie, jak i występującymi w osadach dennych. Badania terenowe nie przyniosły jednoznacznych wyników odnośnie do typu pobieranego pokarmu[5].

Corophium volutator jest ważnym źródłem pożywienia wielu małych ryb, występujących w płytkich, przybrzeżnych wodach, jak: tomkod atlantycki (Microgadus tomcod), przydenka żebrowata (Fundulus heteroclitus), stynkowate, czy flądry oraz licznych ptaków siewkowych, jak bekasy, czy siewki. Ptaki te w zatoce Fundy żerują w dużych stadach, liczących w sumie do 2–3 mln osobników, każdy ptak zjada od 10 do 20 tysięcy bełkaczków pospolitych w trakcie jednego przypływu. Bełkaczki pospolite uważane są za gatunek kluczowy dla ekosystemu równi pływowych – nie tylko stanowią ważne źródło pokarmu dla gatunków z wyższych pięter łańcucha troficznego, ale od ich aktywności zależy, czy równie pływowe nie zostaną zarośnięte przez słonolubną roślinność. Aktywność bełkaczków (drążenie tuneli; zmniejszanie ilości mukopolisacharydów wydzielanych do osadów przez okrzemki, które sklejają ziarna osadów; zagrzebywanie propagul słonorośli) powoduje zmniejszenie zwięzłości osadów dennych, co nie sprzyja osiedlaniu się słonorośli[6].

Przypisy

edytuj
  1. Corophium volutator, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b M. J. de Kluijver & S. S. Ingalsuo: Macrobenthos of the North Sea. (ang.).
  3. a b c Ken Neal & Penny Avant: Corophium volutator, a mud shrimp. [w:] Marine Life Information Network: Biology and Sensitivity Key Information Sub-programme [on-line]. Marine Biological Association of the United Kingdom, 2006. [dostęp 2015-07-01]. (ang.).
  4. a b c Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990, s. 120–121. ISBN 83-02-02374-4.
  5. a b Veronika Gerdol & R. G. Hughes. Feeding behaviour and diet of Corophium volutator in an estuary in southeastern England. „Marine Ecology Progress Series”. 114, s. 103–108, 1994. [dostęp 2015-07-01]. (ang.). 
  6. a b c d J. A. Percy: Master of the Mudflats. Bay of Fundy Ecosystem Partnership, 1999. [dostęp 2015-07-01]. (ang.).
  7. W. Herbert Wilson, Jr. & Kristian Parker. The life history of the amphipod, Corophium volutator: the effects of temperature and shorebird predation. „Journal of Experimental Marine Biology and Ecology”. 196 (1–2), s. 239–250, 1996. DOI: 10.1016/0022-0981(95)00133-6. (ang.).