Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)

biblioteka w Jakucku

Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)biblioteka w północno-wschodniej części Federacji Rosyjskiej w Jakucku.

Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)
Национальная библиотека Республики Саха (Якутия)
Ilustracja
Zabytkowy budynek biblioteki użytkowany do 1973 roku.
Państwo

 Rosja

Republika

 Jakucja

Miejscowość

Jakuck

Adres

пр. Ленина, д. 40

Data założenia

1925

Wielkość zbiorów

1 800 000

Położenie na mapie Jakucji
Mapa konturowa Jakucji, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)”
Ziemia62°01′31,54″N 129°43′30,66″E/62,025428 129,725183
Strona internetowa

Historia edytuj

14 września 1925 roku Rada Komisarzy Ludowych Jakuckiej ASRR na rozszerzonym posiedzeniu uchwaliła powstanie Jakuckiej Państwowej Biblioteki Narodowej[1] .

W latach 1935–1938 biblioteka nosiła imię Iwana Nikołajewicza Winokurowa[2].

W 1938 roku bibliotekę przekształcono w Jakucką Bibliotekę Centralną (Jakutskuju gosudarstwiennuju centralnuju bibliotieku), a w 1942 roku w Państwową Bibliotekę Naukową JASRR. W 1949 roku z okazji 100 rocznicy urodzin Puszkina bibliotece nadano jego imię. W 1990 roku otrzymała status biblioteki narodowej[3].

Filiami biblioteki są: Centrum Dzieci i Młodzieży oraz istniejące od 2002 roku Centrum Michaiła Jefimowicza Nikołajewa, które powstało we wsi Oktomcy z której pochodził pierwszy prezydent Republiki Sacha (Jakucja)[4][5].

Budynek edytuj

Do 1973 roku biblioteka mieściła się w budynku zbudowanym w latach 1907–1911 dla biblioteki publicznej[6]. Projektantem gmachu był polski architekt Klemens Leszewicz, który w latach 1907–1913 pełnił funkcję architekta obwodowego w Jakucku[7][8][9]. Z powodu problemów z fundamentami budynek przez 10 lat stał opuszczony. Wyremontowano go w latach 1996–2003. Po otwarciu w zabytkowym budynku umieszczono oddział zbiorów regionalnych (otdieł obsłużywanija nacyonalno-krajewiedczeskimi fondami) i Centrum Badań Zabytkowych książek (Nauczno-issledowatielskij centr kniżnych pamiatnikow)[10]. Służył on też czytelnikom podczas remontu nowego budynku biblioteki[11].

W 1973 roku biblioteka przeprowadziła się do nowego gmachu. W 2022 roku został on wyremontowany[12][13]. Za 40 mln rubli przeprowadzono remont w magazynie książek o powierzchni 760 m². W całym budynku budynku wyremontowano podłogi i łazienki, pomalowano ściany. Została wymieniona instalacja elektryczna, wentylacja i zamontowano energooszczędne lampy[11].

Zbiory edytuj

Zbiory biblioteki liczą 1,8 miliona woluminów, w tym unikalne zbiory w języku jakuckim i językach rdzennej ludności Północy[14].

Egzemplarz obowiązkowy edytuj

W 1927 roku biblioteka otrzymała prawo do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego druków lokalnych, a od 1931 roku bezpłatnego obowiązkowego druków wydawanych na terenie ZSRR. Przepisy zmieniono w 1949 roku ograniczając do literatury wydawanej na terenie całego kraju, a dotyczącej tematyki związanej z Jakucją[15].

Obecnie biblioteka ma prawo do bezpłatnego egzemplarza obowiązkowego druków z terenu Republiki i płatnego druków z terenu całego kraju związanych z Jakucją[3]. Od 2017 roku także druków wydanych w formie cyfrowej[16].

Nagrody edytuj

  • 2001: Biblioteka została laureatem konkursu Okno na Rosję (Okno w Rossiju) zyskując tytuł biblioteki 2001 roku[17]

Przypisy edytuj

  1. Национальная библиотека Якутии отметила своё 95-летие - yakutia-daily.ru [online], web.archive.org, 26 października 2020 [dostęp 2023-05-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-26].
  2. Общие сведения | Национальная библиотека РС(Я) [online], new.nlrs.ru [dostęp 2023-05-03].
  3. a b НАЦИОНАЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА РЕСПУБЛИКИ САХА [online] [dostęp 2023-05-03].
  4. 14 сентября 1925 года была основана Национальная библиотека Якутии [online], web.archive.org, 2 maja 2021 [dostęp 2023-05-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02].
  5. О Николаев-Центре [online], nikolaevcentre.ru [dostęp 2023-05-03].
  6. «Историческое здание Национальной библиотеки Республики Саха (Якутия)» [online], old.nlrs.ru [dostęp 2023-05-03].
  7. Fenomen Jakucji [online], Nowy Kurier Galicyjski, 20 sierpnia 2015 [dostęp 2023-05-07] (pol.).
  8. Круглый стол «Поляки XIX-XX вв.: Якутск. Культурное наследие» [online], Ресурсный центр в сфере национальных отношений, 1 sierpnia 2018 [dostęp 2023-05-07] (ros.).
  9. Здание Национальной библиотеки Якутии – архитектурный памятник [online], SakhaLife, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2023-05-07].
  10. Национальная библиотека Якутии отмечает юбилей [online], 1sn.ru [dostęp 2023-05-03].
  11. a b Основной корпус Национальной библиотеки обновили в год 100-летия ЯАССР [online], Новости Якутии и Якутска — свежие новости онлайн на сайте ysia.ru — ЯСИА, 21 lutego 2023 [dostęp 2023-05-07] (ros.).
  12. В Якутии обновлен основной корпус Национальной библиотеки [online], yakutsk.bezformata.com [dostęp 2023-05-03].
  13. Мария МАКАРОВА, В Якутске закрылось на ремонт основное здание Национальной библиотеки Якутии [online], yakutia.kp.ru, 30 maja 2022 [dostęp 2023-05-03] (ros.).
  14. Национальная библиотека Республики Саха (Якутия) [online], rusneb.ru - Национальная электронная библиотека [dostęp 2023-05-03] (ros.).
  15. Сегодня исполнилось 80 лет со дня образования Национальной библиотеки РС(Я) [online], 1sn.ru [dostęp 2023-05-03].
  16. Обязательный экземпляр | Национальная библиотека РС (Я) [online], oek.nlrs.ru [dostęp 2023-05-03].
  17. Национальная библиотека — APPREAL [online] [dostęp 2023-05-03] (ros.).