Bitwa pod Ethandun
Bitwa pod Ethandun (też: bitwa pod Edington) – starcie zbrojne wojsk anglosaskich Alfreda Wielkiego z duńskim[a] królem Guthrumem, które miało miejsce między 6 a 12 maja 878 roku[1]. Zakończyło się zwycięstwem wojsk Alfreda i wyznaczeniem granicy pomiędzy ziemiami pod kontrolą Duńczyków a Wesseksem.
| Walki Anglosasów z wikingami | |||
 Moneta Guthruma Starego | |||
| Czas |
maj 878 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zwycięstwo Anglosasów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Anglii  | |||
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |||
| 51°26′25″N 2°14′32″W/51,440278 -2,242222 | |||
W 865 roku we Wschodniej Anglii wylądowała Wielka Armia duńska pod wodzą Ivara, Ubby i Halfdana Ragnarssonów, która rozpoczęła podbój Brytanii. Do 870 roku podbiła ona Nortumbrię i Anglię Wschodnią. W 871 zaatakowała Wessex, w którym stoczyła 9 bitew, z których tylko jedna została wygrana przez Anglosasów. W tym roku zginął król Ethelred I, zabity w bitwie pod Merton. Władzę po nim objął jego brat, Alfred. W 874 Duńczycy podbili Mercję. Rok później zaatakowali i zdobyli twierdzę Chippenham, z której król Alfred zdołał jednak uciec. Schronił się na bagnach Athelney, gdzie wybudował tymczasowy fort. Do 878 roku zdołał zebrać armię i ruszyć do decydującej bitwy przeciwko Duńczykom.
Bardzo niewiele wiadomo o samym przebiegu bitwy prócz tego, że była zacięta i że ludzie króla Alfreda walczyli w ciasnym szyku osłaniając się murem tarcz (łac. densa testudine) i atakując włóczniami przez przerwy pomiędzy nimi[2]. Bitwa trwała cały dzień, jednak w końcu Duńczycy złamali linię i ruszyli do ucieczki. Armia Guthruma schroniła się w Chippenham, a goniący ją Alfred rozpoczął oblężenie. Po 14 dniach zmorzeni głodem Duńczycy poddali twierdzę.
W 878 zawarto traktat pokojowy, dzielący strefy wpływów w Anglii. Na jego mocy Guthrum zgodził się na przyjęcie chrześcijaństwa, wycofanie z Wesseksu i opuszczenie wszystkich okupowanych terytoriów na południe od Tamizy. Granicę pomiędzy terytorium Wesseksu a Danelagh wyznaczono wzdłuż Watling Street[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Battle of Edington, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-02-26] (ang.).
- ↑ Britain Express, The Battle of Edington [online], Britain Express [dostęp 2019-02-26] (ang.).
- ↑ The Battle of Edington. [online], www.englishmonarchs.co.uk [dostęp 2019-02-26].
Uwagi edytuj
- ↑ Zgodnie z anglosaską tradycją historyczną, nazwą "Duńczycy" (The Danes) określa się tu wszystkich Skandynawów uczestniczących w okupacji Brytanii, choć część z nich była pochodzenia norweskiego.
Bibliografia edytuj
- Bryan Perrett, The Battle Book, New York 1993, ISBN 1-85409-125-5
- Wojciech Lipoński: Narodziny cywilizacji Wysp Brytyjskich. Wydawnictwo Poznańskie, 2017, s. 405-410. ISBN 978-83-797-6654-3.