Bitwa pod Mortimer’s Cross
Bitwa pod Mortimer’s Cross – starcie zbrojne, które miało miejsce dnia 2 lutego 1461 r. w trakcie Wojny Dwóch Róż w pobliżu Wigmore w hrabstwie Herefordshire (pomiędzy Herefordem a Leominster).
| ||||
| ||||
| ||||
| Czas | 2 lutego 1461 roku | |||
| Miejsce | Wigmore, Herefordshire | |||
| Terytorium | Anglia | |||
| Przyczyna | walka o tron Anglii | |||
| Wynik | zwycięstwo Yorków | |||
| Strony konfliktu | ||||
| ||||
| Dowódcy | ||||
| ||||
| Siły | ||||
| ||||
| Straty | ||||
| ||||
Położenie na mapie Anglii   miejsce bitwy | ||||
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  miejsce bitwy | ||||
| 52°19′07″N 2°52′09″W/52,318611 -2,869167 | ||||
Po śmierci przywódcy stronnictwa Yorków, księcia Ryszarda w bitwie pod Wakefield w grudniu 1460, górę w wojnie zaczęli brać Lancasterowie, którzy wygrali także drugą bitwę pod St Albans[1]. 18-letni syn Ryszarda, Edward, nowy książę Yorku, stanął na czele wojsk yorkistowskich i w Herefordshire, nad rzeką Lugg zagrodził drogę armii Lancasterów pod wodzą Jaspera Tudora, hrabiego Pembroke i Jamesa Butlera, hrabiego Wiltshire[2].
Przed bitwą żołnierze Yorków dostrzec mieli trzy słońca na niebie, co wieszczyć miało zwycięstwo ich księcia, którego ród używał odznaki ze słońcem. Armia Lancasterów zaatakowała, odnosząc sukces na lewym skrzydle, ale atak na prawym, prowadzony przez hrabiego Pembroke, załamał się. Bitwę rozstrzygnęło natarcie sił Yorków w centrum: hrabiowie Pembroke i Wiltshire zbiegli, ale Owen Tudor został schwytany i stracony w Herefordzie. Zwycięstwo Yorków umożliwiło koronację Edwarda na króla Anglii miesiąc później (4 marca 1461)[2][3].
Zjawisko słońc pobocznych przed bitwą zostało uwiecznione w części 3 Henryka VI przez Williama Szekspira:
Trzy słońca całe w gorejącym blasku,
Nierozdzielone chmur burzliwych wałem,
Ale na czystym wiszą błękicie.
Patrz! Jak się schodzą, zdają się całować,
I nierozdzielnym łączą się przymierzem,
I już są jedną lampą, jednym słońcem.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Bradbury 2004 ↓, s. 49.
- ↑ a b Bradbury 2004 ↓, s. 224.
- ↑ David Lambert, Randal Gray Władcy Wielkiej Brytanii, Atena, Poznań 1994, ISBN 83-85414-45-2
- ↑ William Shakespeare: Dzieła dramatyczne Williama Shakespeare (Szekspira) : w dwunastu tomach. Leon Ulrich (tłumacz). T. III: Król Henryk VI. Cz. 3 ; Król Ryszard III ; Król Henryk VIII. Kraków: G. Gebethner i Spółka, 1895.
BibliografiaEdytuj
- Jim Bradbury: The Routledge companion to medieval warfare. London New York, NY: Routledge, 2004. ISBN 0-203-64466-2. (ang.)
Linki zewnętrzneEdytuj
- Nicola Goodwin: Mortimer’s Cross battlefield in the Wars of the Roses (ang.). BBC, 2010-02-02. [dostęp 2016-04-01].