Bolesław Pylak

polski duchowny katolicki, arcybiskup

Bolesław Pylak (ur. 20 sierpnia 1921 w Łopienniku Górnym, zm. 6 czerwca 2019 w Lublinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, biskup pomocniczy lubelski w latach 1966–1975, biskup diecezjalny lubelski w latach 1975–1997 (od 1992 arcybiskup metropolita lubelski), od 1997 arcybiskup senior archidiecezji lubelskiej.

Bolesław Pylak
Ilustracja
Bolesław Pylak (2007)
Herb duchownego In Te Domine speravi
Tobie, Panie, zaufałem
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

20 sierpnia 1921
Łopiennik Górny

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 2019
Lublin

Biskup diecezjalny lubelski
Okres sprawowania

1975–1997 (od 1992 arcybiskup metropolita)

Biskup pomocniczy lubelski
Okres sprawowania

1966–1975

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

29 czerwca 1948

Nominacja biskupia

14 marca 1966

Sakra biskupia

29 maja 1966

Odznaczenia
Krzyż Armii Krajowej Krzyż Batalionów Chłopskich
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

29 maja 1966

Miejscowość

Lublin

Miejsce

katedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty

Konsekrator

Piotr Kałwa

Współkonsekratorzy

Ignacy Tokarczuk
Jan Mazur

Życiorys

edytuj

Urodził się 20 sierpnia 1921 w Łopienniku Górnym. Do momentu rozpoczęcia II wojny światowej uczył się w gimnazjum i liceum w Tarnowskich Górach[1]. W trakcie okupacji niemieckiej, zabezpieczając się przed przymusowym wywiezieniem na roboty do Niemiec, pracował w gospodarstwie rolnym swego ojca, który był plantatorem tytoniu. Później był zatrudniony w Urzędzie Gminy w Łopienniku. Od 1941 był żołnierzem Batalionów Chłopskich (pseudonim „Kalina”)[2]. W 1943 uzyskał konspiracyjną maturę[1].

W latach 1943–1948 studiował w lubelskim Wyższym Seminarium Duchownym. Po zakończeniu okupacji w 1944 rozpoczął również studia na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, które ukończył w 1948 z tytułem magistra teologii. Święceń prezbiteratu udzielił mu 29 czerwca 1948 w Lublinie Stefan Wyszyński, biskup diecezjalny lubelski. W latach 1949–1953 odbył studia specjalistyczne na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Ukończył je ze stopniem doktora teologii dogmatycznej na podstawie dysertacji Kościół – Mistyczne Ciało Chrystusa. Projekt „Konstytucji dogmatycznej” na Soborze Watykańskim[1]. W 1959–1960 uzupełniał wiedzę na studiach specjalistycznych we Francji, Belgii i Włoszech[2]. Habilitację w zakresie teologii dogmatycznej uzyskał w 1969 także na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na podstawie rozprawy Eucharystia sakramentem jedności Mistycznego Ciała Jezusa Chrystusa. Koncepcja teologiczna św. Tomasza z Akwinu[1][2].

W latach 1948–1949 pracował jako wikariusz w parafii św. Jana Chrzciciela w Nałęczowie i prefekt tamtejszych szkół. Następnie w latach 1950–1951 był duszpasterzem w parafiach Najświętszego Serca Pana Jezusa w Kłodnicy i Wszystkich Świętych w Depułtyczach. W 1959 został kanonikiem gremialnym kapituły katedralnej w Lublinie. W 1966 objął w niej funkcję dziekana[1].

W 1952 został zatrudniony przy Katedrze Dogmatyki na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, najpierw na stanowisku młodszego asystenta, a następnie adiunkta[1]. W 1978 został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1987 profesorem zwyczajnym teologii[1][3]. Pracę na uniwersytecie zakończył w 1994. W 1952 został wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie. W latach 1958–1966 sprawował urząd wicerektora tego seminarium[1].

14 marca 1966 został mianowany biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej ze stolicą tytularną Midica. O nominacji poinformował go prymas Polski pismem z dnia 4 kwietnia 1966. Święcenia biskupie otrzymał 29 maja 1966 w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie. Udzielił mu ich biskup diecezjalny lubelski Piotr Kałwa, któremu towarzyszyli Ignacy Tokarczuk, biskup diecezjalny przemyski, i Jan Mazur, biskup pomocniczy lubelski[1]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „In Te Domine speravi” (Tobie, Panie, zaufałem)[3]. W latach 1966–1975 sprawował w diecezji urząd wikariusza generalnego. W kurii biskupiej był przewodniczącym Wydziału Nauki Chrześcijańskiej, a także członkiem Rady Budowy i Odbudowy Obiektów Sakralnych oraz Consilium Vigilantiae. Po śmierci biskupa Piotra Kałwy, od 19 lipca 1974 do 9 czerwca 1975, zarządzał diecezją w charakterze wikariusza kapitulnego[1].

9 czerwca 1975 został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji lubelskiej, o czym został powiadomiony pismem prymasa Polski z dnia 14 czerwca 1975. 23 czerwca 1975 kanonicznie objął diecezję, natomiast 20 lipca 1975 odbył ingres do katedry lubelskiej. 25 marca 1992 w związku z ustanowieniem metropolii lubelskiej został wyniesiony do godności arcybiskupa metropolity lubelskiego. 29 czerwca 1992 otrzymał w bazylice św. Piotra w Rzymie paliusz metropolitarny[1]. Jako biskup diecezjalny lubelski sprawował urząd wielkiego kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[2]. W 1977 zarządził II synod diecezjalny. W 1993 ustanowił kapitułę kolegiacką przy kościele pokatedralnym Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie[1]. Utworzył katolicką rozgłośnię radiową i diecezjalne wydawnictwo. Erygował 142 parafie, za jego rządów wybudowano 401 kościołów i kaplic[4]. W 1987 gościł w Lublinie papieża Jana Pawła II[5]. 14 czerwca 1997 Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z urzędu arcybiskupa metropolity lubelskiego[1].

W Episkopacie Polski był członkiem Rady Głównej. Należał także do Rady Naukowej, Komisji ds. KUL i Komisji Maryjnej[1]. Konsekrował biskupów pomocniczych lubelskich: Zygmunta Kamińskiego (1975) i Piotra Hemperka (1982). Był współkonsekratorem podczas sakr biskupów pomocniczych lubelskich: Edmunda Ilcewicza (1969), Jana Śrutwy (1984), Ryszarda Karpińskiego (1985), Mieczysława Cisły (1997) i Artura Mizińskiego (2004), a także biskupa pomocniczego szczecińsko-kamieńskiego Stanisława Stefanka (1980) i biskupa diecezjalnego sandomierskiego Wacława Świerzawskiego (1992)[6].

Zajmował się radiestezją, uznając, że to jego zainteresowanie nie stoi w sprzeczności z katolicyzmem[4].

Zmarł 6 czerwca 2019 w Lublinie[7]. 11 czerwca 2019 został pochowany w krypcie archikatedry lubelskiej[8].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

W 1997 został honorowym obywatelem Lublina[9].

W 2006 miało miejsce uroczyste odnowienie jego doktoratu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 2007 otrzymał Medal za zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[10].

W 1986 został odznaczony Krzyżem Armii Krajowej, w 1989 Krzyżem Batalionów Chłopskich[3][10], a w 2017 pamiątkowym medalem „Obrońcy Ojczyzny 1939–45”[11].

W 2005 został członkiem honorowym Ogólnopolskiego Cechu Bioenergoterapeutów i Radiestetów[12].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 117–118. ISBN 83-7052-900-3.
  2. a b c d Nota biograficzna Bolesława Pylaka na stronie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. kul.pl. [dostęp 2013-08-31].
  3. a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 302. ISBN 83-911554-0-4.
  4. a b W. Sulisz: Nie jestem aniołem. dziennikwschodni.pl, 2007-08-23. [dostęp 2020-03-24].
  5. Słowo Metropolity Lubelskiego po odejściu śp. Arcybiskupa Bolesława Pylaka. archidiecezjalubelska.pl. [dostęp 2019-06-08].
  6. Bolesław Pylak. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-08-31]. (ang.).
  7. W dniu 6 czerwca 2019 r. zmarł Ksiądz Arcybiskup Senior Bolesław Pylak. archidiecezjalubelska.pl. [dostęp 2019-06-08].
  8. Pożegnaliśmy najstarszego polskiego biskupa. lublin.gosc.pl, 2019-06-11. [dostęp 2019-06-11].
  9. Uchwała Nr 517/LII/97 Rady Miejskiej w Lublinie. bip.lublin.eu, 1997-07-03. [dostęp 2018-04-30].
  10. a b Lublin: abp senior Bolesław Pylak kończy 90 lat. ekai.pl (arch.), 2011-08-20. [dostęp 2018-04-30].
  11. Abp Pylak z medalem „Obrońcy Ojczyzny 1939–45”. ekai.pl, 2017-11-12. [dostęp 2018-07-02].
  12. Walne Zebranie Sprawozdarczo-Wyborcze Ogólnopolskiego Cechu Bioenergoterapeutów i Radiestetów Bydgoscz, 27 listopada 2005 roku [sic!]. cech.pdi.pl (arch.), 2005-11-27. [dostęp 2024-01-05].

Linki zewnętrzne

edytuj