Brud
Brud – ogólne określenie wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń osiadłych na jakiejkolwiek powierzchni.
Brud gromadzący się na ciele człowieka zwykle jest mieszaniną sadzy, krzemionki (SiO2), soli mineralnych oraz substancji pylistych. Cząstki te zlepione są pozostałościami potu (głównie tłuszczami i białkami).
Obecnie, jednym ze szczególnie brudnych przedmiotów codziennego użytku jest klawiatura komputerowa – na jej powierzchni zwykle gromadzi się 70 razy więcej bakterii niż na desce klozetowej[1].
Walka z brudem (czyszczenie, sprzątanie i mycie) edytuj
Podstawowymi działaniami mającymi na celu pozbycie się brudu są zamiatanie, czyszczenie i mycie przedmiotów, ludzi i zwierząt lub remont obiektów i pomieszczeń, które uważa się za brudne lub niedostatecznie czyste. Często używa się do tego celu wody, specjalnych środków, które pomagają rozpuścić brud (mydła, alkohole, rozpuszczalniki) i innych specjalistycznych narzędzi (odkurzacze, szczotki, pędzle, szmaty, ręczniki, szczoteczki do zębów)[2].
W przedsięwzięciach komercyjnych (np. w restauracjach) brud i zanieczyszczenia sprawiają zwykle bardzo złe wrażenie i mogą odstraszać potencjalnych klientów. Także przepisy sanitarne i BHP wymagają aby w tego typu pomieszczeniach panowała odpowiednia czystość i porządek. Według Johna B. Hutchingsa, ogólnie zanieczyszczenia można sklasyfikować jako tymczasowe, stałe, bądź celowe. Zanieczyszczenia tymczasowe to takie, który powstają przy normalnej działalności i użytkowaniu i mogą być usunięte przez zwykłe, codzienne sprzątanie. Zanieczyszczenia stałe to takie uszkodzenia fizyczne lub brudne plamy, które aby je usunąć wymagają poważniejszej renowacji przedmiotów lub remontu obiektów. Brud celowy to takie "zanieczyszczenie", które wynika z decyzji projektowych, takich jak brudno wyglądający wystrój, który można osiągnąć przez zastosowanie koloru żółtego, szarego lub wystroju w stylu grunge (zwykle jednak taki wystrój nie jest oparty na prawdziwym brudzie ale ma tylko sprawiać "brudne" wrażenie podczas gdy w rzeczywistości utrzymywana jest niezbędna i wymagana odpowiednimi przepisami czystość)[3].
Brud a zdrowie edytuj
Uważa się, że współczesne społeczeństwo jest zbyt czyste. Brak kontaktu z mikroorganizmami zawartymi w brudzie w okresie dorastania jest hipotetyczną przyczyną epidemii różnych alergii, takich jak astma[4]. Układ odpornościowy człowieka wymaga pobudzenia i ciągłych ćwiczeń w celu prawidłowego funkcjonowania i można to łatwo osiągnąć przy jego zetknięciu z brudem[5]. Na przykład obecność na powierzchni skóry bakterii z rodziny gronkowców reguluje stan zapalny w przypadku jej uszkodzenia[6].
Ludzie i zwierzęta czasami intencjonalnie spożywają brud. Może to być spowodowane niedoborem minerałów co jest częstym zjawiskiem u kobiet w ciąży[potrzebny przypis].
Nerwice związane z brudem edytuj
Niektórzy ludzie mogą mieć obsesje i zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne związane z brudem, np. fantazje związane z jedzeniem brudnego ciastka[7]. Może to mieć podłoże genetyczne, jako że uczucie obrzydzenia jest jedną z podstawowych emocji a miejsce jego powstawania lokuje się w mózgu[8].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ The joy of dirt, The Economist, 17 grudnia 2009 (ang.)
- ↑ Dirt: The Quirks, Habits, and Passions of Keeping House, Mindy Lewis, Berkeley, Calif.: Seal Press, 2009, ISBN 978-1-58005-261-0, OCLC 262431144 (ang.).
- ↑ John B. Hutchings (2003-04-30), Expectations and the Food Industry: The Impact of Color and Appearance, Springer, s. 115, ISBN 978-0-306-47709-6
- ↑ Dirt can be good for children, say scientists, BBC, 23 listopada 2009 (ang.)
- ↑ Mary Ruebush, Why Dirt Is Good: 5 Ways to Make Germs Your Friends, New York: Kaplan Pub, 2009, ISBN 978-1-4277-9804-6, OCLC 213855752 (ang.).
- ↑ Yuping Lai i inni, Commensal bacteria regulate Toll-like receptor 3–dependent inflammation after skin injury, „Nature medicine”, 15 (12), 2009, s. 1377–82, DOI: 10.1038/nm.2062, PMID: 19966777, PMCID: PMC2880863 (ang.).
- ↑ Lawrence S. Kubie, "The Fantasy of Dirt", The Psychoanalytical Quarterly 6: 388–425 (ang.)
- ↑ Valerie Curtis, Adam Biran (2001), "Dirt, Disgust, and Disease: Is Hygiene in Our Genes?", Perspectives in Biology and Medicine 44 (1): 17–31, doi:10.1353/pbm.2001.0001, PMID [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11253302 11253302 (ang.)