Brudziec sosnowy[1] (Rhyparochromus pini) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny brudźcowatych.

Brudziec sosnowy
Rhyparochromus pini
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Osobnik dorosły
Ilustracja
Larwa (nimfa)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

pluskwiaki różnoskrzydłe

Infrarząd

Pentatomomorpha

Nadrodzina

Lygaeoidea

Rodzina

brudźcowate

Podrodzina

Rhyparochrominae

Plemię

Rhyparochromini

Rodzaj

Rhyparochromus

Gatunek

brudziec sosnowy

Synonimy
  • Cimex pini Linnaeus, 1758

Taksonomia edytuj

Gatunek ten został opisany po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza pod nazwą Cimex pini[2].

Morfologia edytuj

Pluskwiak o owalnym, wydłużonym ciele[3] długości od 6,8 do 8,1 mm[4]. Wierzch przedplecza jest w całości ubarwiony ciemno, co odróżnia ten gatunek od brudźca zwyczajnego, który ma tylną część przedplecza jaśniejszą, czarno punktowaną i z parą białych, trójkątnych plam. Półpokrywy mają całkowicie czarne zakrywki, podczas gdy u brudźca zwyczajnego na wierzchołkach zakrywek widnieją jasne plamki[2][3]. Odnóża są wydłużone, czarne, tylko u samca z żółtobrązowymi goleniami przedniej i środkowej pary[2][3][1].

Ekologia edytuj

Owad ten zasiedla suche murawy, wrzosowiska i śródleśne wydmy, gdzie bytuje w warstwie ściółki[1][4]. Wykazuje silniejszy związek z sosnami i sięga większych rzędnych niż eurytopowy brudziec zwyczajny; w Alpach występuje do wysokości 2000 m n.p.m.[4] Spotykany jest przez cały rok, przy czym do rozrodu przystępuje wiosną[3]. Osobniki dorosłe są stadium zimującym. Do tego celu wybierają szczeliny w martwym drewnie i pod odstającą korą drzew, często tworząc na ten okres duże skupiska[4]. Budzą się w lutym lub marcu[4]. Nowe pokolenie pojawia się w lipcu[3]. Pozostają aktywne do listopada[1].

Pożywieniem tego pluskwiaka są głównie soki wysysane z nasion różnych roślin[4].

Występowanie edytuj

Owad palearktyczny, znany ze prawie wszystkich krajów Europy, na południe sięgający Wysp Kanaryjskich[5], a na wschód przez Syberię po Chiny. W Europie Środkowej jest nierzadki, a lokalnie pospolity[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Rhyparochromus pini – Brudziec sosnowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
  2. a b c Brudziec pospolity. Rhyparochromus vulgaris (Schilling, 1829). [w:] Przyroda Świętokrzyska [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
  3. a b c d e Tristan Bantock, Joseph Botting: Rhyparochromus pini. [w:] British Bugs. An online identification guide to UK Hemiptera [on-line]. 2018. [dostęp 2020-04-11].
  4. a b c d e f g Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 3: Pentatomomorpha I: Aradoidea (Rindenwanzen), Lygaeoidea (Bodenwanzen u. a.), Pyrrhocoroidea (Feuerwanzen) und Coreoidea (Randwanzen u. a.). Keltern: Goecke & Evers, 2007, seria: Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. ISBN 978-3-937783-29-1.
  5. Rhyparochromus pini (Linnaeus, 1758). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-04-11].