Buniawirusy
Buniawirusy (łac. Bunyaviricetes, dawniej Bunyaviridae) – rodzina wirusów zawierających segmentowany ssRNA(-). Genom tych wirusów zazwyczaj występuje w postaci trzech kolistych segmentów zwiniętych superhelikalnie, a jego wielkość waha się między 10,5 a 22,7 tysięcy par zasad. Wiele z nich infekuje stawonogi, rośliny, protisty i strunowce[1]. Nazwa tej klasy pochodzi od miasta Bunyamwera w Ugandzie, gdzie odkryto pierwszego przedstawiciela tej klasy – wirusa Bunyamwera[2].
![]() Wirus gorączki krwotocznej Krymsko-Kongijskiej (CCHFV) | |
Systematyka | |
Grupa | |
---|---|
Rząd | |
Rodzina |
Bunyaviridae |
Nazwa systematyczna | |
Bunyaviricetes | |
Cechy wiralne | |
Kwas nukleinowy |
ssRNA |
Liczba segmentów |
3 |
Osłonka |
lipidowa |
Rezerwuar |
Charakteryzujących się następującymi cechami:
- symetria: helikalna;
- otoczka lipidowa: występuje, jest jednowarstwowa, a w pojedynczej otoczce może znajdować się kilka (zwykle ok. 3) nukleokapsydów;
- kwas nukleinowy: segmentowany ssRNA(-); segmenty są koliste i często zwinięte superhelikalnie; wielkość genomu waha się między 10,5 a 22,7 tysięcy par zasad;
- replikacja: zachodzi w cytoplazmie zakażonej komórki;
- wielkość: 90-120 nm;
- gospodarz: stawonogi i kręgowce;
- cechy dodatkowe: wszystkie występujące w tej grupie wirusy poza hantawirusami mogą być przenoszone przez wektory (stawonogi).
W skład niniejszej rodziny wchodzi ponad 300 gatunków wirusów, zgrupowanych w 5 rodzajach:
- Rodzaj: Bunyavirus;
- Rodzaj: Hantavirus Hantawirusy - pod tym hasłem znajduje się opis poniższych gatunków;
- Hantaan virus (HTNV), zwyczajowo wirus Hantaan, wirus Hanta, hantawirus;
- Dobrava-Belgrad virus (DOBV), zwyczajowo wirus Dobrawa-Belgrad;
- Puumala virus (PUUV), zwyczajowo wirus Puumala;
- Seoul virus (SEOV), zwyczajowo wirus Seoul;
- Sin Nombre virus (SNV), zwyczajowo wirus Sin Nombre;
- Rodzaj: Nairovirus;
- Rodzaj: Phlebovirus;
- Rift Valley fever virus (RVFV), zwyczajowo wirus gorączki Doliny Rift;
- Rodzaj: Tospovirus.
Największe znaczenie medyczne mają hantawirusy przenoszone przez gryzonie i mogące stanowić w przyszłości istotne czynniki chorobotwórcze.
Przypisy
edytuj- ↑ Venura Herath i inni, Family Level Phylogenies Reveal Relationships of Plant Viruses within the Order Bunyavirales, „Viruses”, 12 (9), 2020, s. 1010, DOI: 10.3390/v12091010, ISSN 1999-4915, PMID: 32927652, PMCID: PMC7551631 [dostęp 2025-04-24] .
- ↑ K.C. Smithburn , A.J. Haddow , A.F. Mahaffy , A Neurotropic Virus Isolated from Aedes Mosquitoes Caught in the Semliki Forest, „The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene”, s1-26 (2), 1946, s. 189–208, DOI: 10.4269/ajtmh.1946.s1-26.189 [dostęp 2025-04-24] (ang.).