Cement portlandzki – rodzaj cementu. Jest to szary, sypki materiał, otrzymywany ze zmielenia klinkieru cementowego z gipsem w ilości do 5%.

Cement portlandzki CEM I 42,5 N w worku

Wynalezienie cementu portlandzkiego przypisywane jest Anglikowi Josephowi Aspdinowi, który w 1824 uzyskał patent na jego wyrób. Nazwa pochodzi od koloru otrzymanego cementu, który przypominał wynalazcy kolor wapienia portlandzkiego – wówczas jednego z najlepszych i najdroższych materiałów budowlanych w Wielkiej Brytanii.

Klinkier cementowy otrzymuje się przez wypalenie w temperaturze 1450 °C mieszaniny zmielonych surowców zawierających wapień i glinokrzemiany. Podstawowe składniki klinkieru to:

Do wypalonego klinkieru dodaje się gips lub mieszaninę gipsu i anhydrytu jako regulatora czasu wiązania oraz do 5% innych składników (wapień, żużel, pył pucolanowy), a następnie całość miele się w młynie do cementu.

W procesie wiązania powstają związki, które – ulegając krystalizacji – tworzą zwartą, twardą masę. Sam proces wiązania to reakcje chemiczne, z których dwie najważniejsze to:

6 CaO·SiO2 + 9 H2O → 6 CaO·SiO2·9 H2O

3 CaO·Al2O3 + 12 H2O → 3 CaO·Al2O3·12 H2O

Produkowane cementy różnią się między sobą wytrzymałością mechaniczną oraz tempem jej przyrastania. Na tej podstawie wyróżnia się trzy klasy wytrzymałościowe cementu portlandzkiego:

  • 32,5 (wytrzymałość próbek po 28 dniach: 32,5–52,5 MPa)[1]
  • 42,5 (wytrzymałość próbek po 28 dniach: 42,5–62,5 MPa)[1]
  • 52,5 (wytrzymałość próbek po 28 dniach: >52,5 MPa)

Liczba określająca klasę cementu informuje o minimalnej wytrzymałości normowej zaprawy na ściskanie, wyrażonej w MPa po 28 dniach twardnienia. Ze względu na tempo przyrastania wytrzymałości cementy dzieli się następująco:

  • z normalną wytrzymałością wczesną – oznaczenie N
  • z wysoką wytrzymałością wczesną – oznaczenie R

Do grupy cementów portlandzkich należy także cement portlandzki biały, nie zawierający domieszek związków żelaza, oraz cement murarski i cement portlandzki szybkotwardniejący.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Cementy. Polski Beton, 2006. [dostęp 2009-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-04)].