Czubniczek czarnołuskowy
Czubniczek czarnołuskowy (Chamaemyces fracidus (Fr.) Donk) – gatunek grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
czubniczek czarnołuskowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Chamaemyces fracidus (Fr.) Donk Nova Hedwigia, Beih. 5: 48 (1962) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus fracidus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1962 r. Marinus Anton Donk[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus demisannulus Secr. ex Fr. 1874
- Agaricus demisannulus Secr. 1833
- Agaricus fracidus Fr. 1838
- Armillaria fracida (Fr.) Gillet 1874
- Armillaria irrorata (Quél.) J.E. Lange 1935
- Chamaemyces demisannulus (Secr. ex Fr.) M.M. Moser, in Gams 1967
- Drosella demisannula (Secr. ex Fr.) Locq. 1954
- Drosella fracida (Fr.) Singer 1951
- Drosella irrorata (Quél.) Kühner & Maire 1935
- Lepiota demisannula (Secr. ex Fr.) Sacc. 1887
- Lepiota irrorata Quél. 1883
- Lepiotella irrorata (Quél.) Singer 1936
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].
Morfologia edytuj
Wytwarza owocniki z mięsistymi kapeluszami o średnicy 3-8 cm, barwy beżowej lub bladoochrowej, czasami z ciemnymi plamkami na powierzchni, o blaszkowym hymenoforze. Blaszki są gęsto rozstawione, nie przyrośnięte do trzonu (wolne), barwy jasnokremowej, o regularnej tramie. Trzony mają widoczną strefę pierścieniową, poniżej której na ich powierzchni znajduje się brązowy, łuskowaty nalot. Zarodniki czubniczka czarnołuskowego są eliptyczne, o rozmiarach 4-5 × 2-3 μm, bez pory rostkowej, a ich wysyp jest biały, nieamyloidalny[4].
Występowanie i siedlisko edytuj
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Danii, Estonii, Norwegii, Holandii, Finlandii, Słowacji, Czechach[3].
W Europie owocniki pojawiają się od lipca do października, przeważnie w lasach liściastych, na glebie (szczególnie wapiennej) lub spróchniałym drewnie[2].
Znaczenie edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).
- ↑ a b Species Fungorum. [dostęp 2013-09-20]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. Warszawa: 2006, s. 48. ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.