Chrysura simplexgatunek błonkówki z rodziny złotolitkowatych.

Chrysura simplex
(Dahlbom, 1854)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Nadrodzina

złotolitki

Rodzina

złotolitkowate

Podrodzina

Chrysidinae

Plemię

Chrysidini

Rodzaj

Chrysura

Gatunek

Chrysura simplex

Synonimy
  • Chrysis simplex Dahlbom, 1854

Gatunek ten opisany został w 1854 roku przez Andersa Gustafa Dahlboma jako Chrysis cuprea[1].

Błonkówka o wydłużonym ciele długości od 7 do 9,5 mm[2]. Głowę ma niebieską lub zieloną, o silnie wydłużonych, dłuższych niż szerokość żuwaczek policzkach, zaopatrzonych w krótkie owłosienie i z brzegami bocznymi prawie równoległymi. Środkowa część nadustka nie jest silnie uwypuklona[3]. Ubarwienie tułowia jest niebieskie z zielonymi lub złocistymi łatami, a jego owłosienie czarne[2]. Szew między leżącą poziomo zatarczką a pozatułowiem odgranicza poziomą część mezosomy od części opadającej[3]. Zaplecze w widoku grzbietowym jak i bocznym jest zaokrąglone[2]. Złocisty odwłok cechuje się trzecim tergitem równomiernie ku tyłowi zwężonym, o tylnej krawędzi łukowatej, pozbawionej zębów i falistych wcięć, a powierzchni zwarto punktowanej i o słabo wykształconym poprzecznym rzędzie punktów[3]. Drugi sternit gaster jest czerwony do fioletowoczerwonego, czasem co najwyżej częściowo czarny[2].

Larwy są pasożytami pszczół miesierkowatych z gatunków Chalicodoma muraria, Osmia caementaria i Osmia cornuta[4][3]. Owady dorosłe spotyka się na wilczomleczach, rozchodnikach, pępawach i marchwi zwyczajnej[4]. W Polsce latają od środka czerwca do środka lipca[2].

Owad o rozprzestrzenieniu europejsko-medyteranejskim[4]. W Europie znany z Hiszpanii, Francji, Szwajcarii[1], Włoch[4], Polski[3] i Grecji[1]. Ponadto występuje w Afryce Północnej i południowo-zachodniej części Azji[3]. W 2002 umieszczony na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce jako gatunek najmniejszej troski[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Chrysura simplex (Rossi, 1790). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-09-12].
  2. a b c d e Review of the genera and species with keys to Polish species of cuckoo-wasps. W: Bogdan Wiśniowski: Cuckoo-wasps (Hymenoptera: Chrysididae) of Poland. Ojców National Park, 2015, s. 330-346.
  3. a b c d e f Jan Noskiewicz, Wojciech Puławski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXVI Błonkówki — Hymenoptera. Zeszyt 55—56. Złotolitki — Chrysididae, Cleptidae. Polski Związek Entomologiczny, PWN, 1956.
  4. a b c d G.L. Agnoli, P. Rosa: Chrysura simplex. [w:] Chrysis.net Database of the Italian Chrysididae [on-line]. 2018. [dostęp 2018-09-12].
  5. Józef Banaszak: Chrysididae. Złotolitki. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002, s. 54–56. ISBN 83-901236-8-1.