Chwalebne kamienie – pomnik w okolicach fortu VII w Toruniu, powstały najprawdopodobniej ok. lat 1912–1919. Cel jego powstania i symbolika nie zostały jednoznacznie wyjaśnione.

Chwalebne kamienie
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Miejsce

okolice fortu VII

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chwalebne kamienie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Chwalebne kamienie”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chwalebne kamienie”
Ziemia53°02′09″N 18°34′12″E/53,035833 18,570000

Pomnik ma formę sześciometrowej kolumny z granitowych kostek z równoramiennym żelaznym krzyżem i napisem w języku niemieckim Rühmen Steine - Chwalebne kamienie. Znajduje się w sąsiedztwie jednego ze schronów przedpola Fortu VII Twierdzy Toruń. Pierwotnie oprócz krzyża znajdowały się na nim również tablice pamiątkowe, a całość była ogrodzona[1].

Nie jest jasne, kto i dlaczego wykonał pomnik. Według jednej z wersji upamiętnia on budowniczych Twierdzy Toruń, według innej wykonał go, między rokiem 1912 a 1919, jeden z pułków stacjonujących w garnizonie toruńskim[2]. Pomnik byłby wówczas jednym z kilku podobnych dzieł wykonywanych w czasie wolnym przez pruskich żołnierzy z Torunia - podobne zachowały się na terenie kompleksów koszarowych Jakubskiego Przedmieścia i Przyczółka Mostowego. Istnieje również wersja, jakoby pomnik upamiętniał toruńskiego pilota, jaki zginął w tym miejscu w katastrofie swojego samolotu i był prywatną fundacją jego ojca[3]. Istnieją również archiwalne fotografie, na których na pomniku widnieje tarcza z herbem Torunia oraz napis „Zarząd Dóbr Miejskich Toruń. Leśnictwo Barbarka”[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Ziółkiewicz i Paczuski 2002 ↓, s. 18.
  2. Marek Nienartowicz: W lesie stoją chwalebne kamienie. nowosci.com.pl, 2007-07-14. [dostęp 2024-02-14].
  3. Marek Nienartowicz: Monument może upamiętniać pilota. nowosci.com.pl, 2007-07-18. [dostęp 2024-02-14].
  4. Marek Nienartowicz: Zdjęcie może wiele wyjaśnić. nowosci.com.pl, 2007-07-20. [dostęp 2024-02-14].

Bibliografia edytuj

  • Antoni Ziółkiewicz, Adam Paczuski: Pomniki Torunia. Toruń: Wydawnictwo Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturalnego w Toruniu, 2002. ISBN 83-87768-85-5.