Ciałko dotykowe, ciałko Meissnera (łac. corpusculum tactus, corpusculus Meissneri) – występujące u ssaków zakończenie czuciowe w brodawkach skórnych, otoczone torebką[1][2].

Ciałko dotykowe
Ciałko dotykowe, widok pod mikroskopem świetlnym
Brodawka skórna, ciałko dotykowe oznaczone na lewej części rysunku literą b.

Rozmieszczenie tych, jak i innych zakończeń czuciowych, jest różne w zależności od okolicy ciała. U człowieka występują głównie na palcach (głównie opuszki), rękach, stopach, ustach, języku, twarzy i narządach rozrodczych, chociaż znaleziono je także w głęboko położonej tkance łącznej włóknistej.

Działają jak mechanoreceptory, odpowiadają za bodźce dotykowe. Są receptorami szybko adaptującymi się. Skórne receptory czucia, w tym ciałka Meissnera, są pozbawione specyficznych cech fizjologicznych, jednak wykazują one cechy fizjologicznej specyficzności – każde zakończenie nerwowe sygnalizuje tylko jeden, określony rodzaj czucia skórnego.

Nazwa eponimiczna upamiętnia niemieckiego anatoma i fizjologa Georga Meissnera, który je opisał[3][4].

Przypisy

edytuj
  1. Maria Śmiałowska: ciałka czuciowe. W: Encyklopedia biologiczna. Czesław Jura, Halina Krzanowska (red). T. II: Bo–Dn. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1998, s. 191. ISBN 83-85909-38-9.
  2. Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom V. Układ nerwowy obwodowy. Układ nerwowy autonomiczny. Powłoka wspólna. Narządy zmysłów, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 365–366, ISBN 978-83-200-3258-1.
  3. Bogusław Gołąb, Słownik eponimów morfologicznych, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1974, s. 66.
  4. Georg Meissner w bazie Who Named It (ang.)

Bibliografia

edytuj
  • Ganong William F., Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1994, s. 147.