Wikipedia

Cierniofilipinek złotoczelny

gatunek ptaka

Cierniofilipinek złotoczelny[4] (Dasycrotapha speciosa) – gatunek ptaka z rodziny szlarników (Zosteropidae).

Cierniofilipinek złotoczelny
Dasycrotapha speciosa
Tweeddale, 1878[1]
Ilustracja
Ilustracja autorstwa J. Smita z 1878 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

szlarniki

Rodzaj

Dasycrotapha
Tweeddale, 1878

Gatunek

cierniofilipinek złotoczelny

Synonimy

Rodzaju:

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1878 szkocki ornitolog Arthur Hay w artykule poświęconym nowemu rodzajowi i gatunkowi ptaka z Filipin opublikowanym w czasopiśmie Proceedings of the Zoological Society of London; Hay umieścił nowy gatunek w nowo zdefiniowanym przez siebie rodzaju Dasycrotapha i nadał mu epitet gatunkowy speciosa[1]. Miejsce typowe to Valencia, Negros, Filipiny[5]. Holotyp to dorosły samiec (sygnatura BMNH Birds 1888.4.20.1090) ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, zebrany w sierpniu 1877 roku przez Alfreda Harta Everetta[6]. Jedyny przedstawiciel rodzaju Dasycrotapha[4].

Niektóre ujęcia systematyczne do rodzaju Dasycrotapha zaliczają jeszcze Stictocerthia pygmaea i S. plateni[7][8] jednak w 2023 roku Sangster i współpracownicy umieścili oba taksony w nowo utworzonym rodzaju Stictocerthia[9]. Obserwacje wykazały że populacje z obu wysp różnią się od siebie na tyle, aby uzasadnić uznanie dwóch podgatunków; potrzebne są dalsze badania[5]. Obecnie (2024) nie wyróżnia się podgatunków[5][7].

Etymologia edytuj

  • Dasycrotapha: gr. δασυς dasus ‘włochaty’; κροταφος krotaphos ‘brew, skronie’[10].
  • speciosa: łac. peciosus ‘wspaniały, piękny, genialny’, od species ‘uroda, piękno’, od specere ‘patrzeć’[11]

Rozmieszczeni geograficzne edytuj

Cierniofilipinek złotoczelny występuje na dwóch wyspach – Panay i Negros – w zachodnio-środkowych Filipinach[5].

Morfologia edytuj

Długość ciała 13 cm[5].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Dasycrotapha Tweeddale, 1878.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b A. Hay. On a new Philippine Genus and Species of Bird. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1878, s. 114, 1878. (ang.). 
  2. ↑ R.B. Sharpe: Catalogue of the Passeriformes or Perching Birds, in the collection of the British Museum. Cz. 7: Cichlomorphæ: Part IV. Containing the concluding portion of the family Timelidæ (Babbling Trushes). Printed by order of the Trustees: London, 1883, s. 574, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
  3. ↑ Dasycrotapha speciosa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Zosteropidae Bonaparte, 1853 - szlarniki - White-eyes (wersja: 2024-01-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-02].
  5. ↑ a b c d e N. Collar & C. Robson, Flame-templed Babbler (Dasycrotapha speciosa, version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020, DOI: 10.2173/bow.fltbab1.01 [dostęp 2024-02-02] (ang.).  
  6. ↑ 1888.4.20.1090. [w:] Data Portal [on-line]. Natural Museum History. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).
  7. ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes (version 13.2). IOC World Bird list. [dostęp 2024-02-22]. (ang.).
  8. ↑ S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, White-eyes, Yuhinas, and Allies (Zosteropidae), version 1.0, Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020, Dasycrotapha, DOI: 10.2173/bow.zoster2.01 [dostęp 2023-04-25] (ang.).  
  9. ↑ G. Sangster, N.T. Vinciguerra, J. Gaudin & M.J. Andersen. A new genus for Dasycrotapha plateni and D. pygmaea (Aves: Zosteropidae). „Zootaxa”. 5361 (2), s. 145―148, 2023. DOI: 10.11646/zootaxa.5361.1.10. (ang.). 
  10. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Dasycrotapha [dostęp 2024-02-02].
  11. ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-02-02] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cierniofilipinek_złotoczelny&oldid=72752922”