Cmentarz przy ul. Henryka Sienkiewicza w Katowicach
nekropolia miejska
(Przekierowano z Cmentarz przy ul. Sienkiewicza w Katowicach)
Cmentarz przy ul. Henryka Sienkiewicza w Katowicach – cmentarz w Katowicach, założony w 1911. Jest własnością katowickiej parafii pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Na terenie cmentarza znajdują się zabytkowe nagrobki.
 Widok na kaplicę w nowej części cmentarza (2020) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
katolicki |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Data otwarcia |
1911 |
| Zarządca | |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′00″N 19°01′15″E/50,250000 19,020833
| |
W dwudziestoleciu międzywojennym na cmentarzu wybudowano ceglaną, modernistyczną kaplicę pogrzebową. Jej wieża posiada dwie mozaiki[1]. W 1969 przez teren cmentarza poprowadzono rurę ciepłowniczą[1], a w 1983 cmentarz powiększono[2] (uzyskano 425 miejsc grzebalnych[1]).
Pochowani
edytujNa cmentarzu spoczywa wielu znanych przedstawicieli świata nauki, kultury, sztuki, polityki i gospodarki. Należą do nich m.in.[3]:
- Tadeusz Bagier – redaktor naczelny gazety „Sport”[4]
- Gerard Bernacki – biskup pomocniczy katowicki w latach 1988–2012
- Małgorzata Bieniasz – dziennikarka i prawniczka
- Krystyna Bochenek[5] – dziennikarka i polityk
- Arka Bożek[5] – polski działacz narodowy na Śląsku Opolskim
- Rudolf Buchała – uczony i polityk
- Artur Chwalibogowski — profesor medycyny[4]
- Zbigniew Cybulski – aktor filmowy[5][4]
- Jerzy Duda-Gracz[5] – malarz i scenograf
- Ryszard Fastnacht – skrzypek, profesor Akademii Muzycznej w Katowicach[4]
- Bolesław Fidali – architekt[6]
- Aleksandra Fuglewicz – działaczka podziemia antyhitlerowskiego, represjonowana, zesłana na Syberię
- Michał Giercuszkiewicz[7] – perkusista
- Mieczysław Glanowski – minister górnictwa
- Henryk Mikołaj Górecki[5] – kompozytor
- Alfons Górnik[4] – pierwszy prezydent Katowic (brak nagrobka)[5]
- Oktawia Górniok – prawniczka, profesor Uniwersytetu Śląskiego
- Lucjan Górnisiewicz – prawnik, popularyzator turystyki
- Andrzej Grzywak – uczony, automatyk, informatyk
- Jerzy „Kawa” Kawalec – muzyk bluesowy
- Wojciech Kilar – pianista i kompozytor[4]
- Brygida Koehler – profesor medycyny, nauczyciel akademicki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego
- Kazimierz Korzan – prawnik, profesor Uniwersytetu Śląskiego
- Klemens Kosyrczyk – redaktor „Gościa Niedzielnego”
- Jadwiga Kucianka – wykładowca literatury śląskiej
- Marek Kuczma – profesor matematyki
- Stefan Maria Kuczyński – historyk[4], pisarz
- Józef Kurpas – biskup pomocniczy katowicki
- Kazimierz Kutz – reżyser, polityk
- Stanisław Ligoń – pisarz śląski, redaktor
- Władysław Micewicz – inżynier górnik, dyrektor kopalni
- Adam Mitscha – kompozytor, pedagog, rektor Państwowej Akademii Muzycznej[4]
- Jan Pallado – architekt, wykładowca Politechniki Śląskiej
- Jerzy Pilch-Kowalczyk – informatyk
- Marek Plura – polityk, psychoterapeuta, działacz społeczny[8]
- Romuald Rak – ksiądz, wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego[9]
- Remigiusz Sobański[10] – ksiądz, profesor nauk prawnych
- Paweł Steller[5] – artysta, plastyk
- Gertruda Szalsza – aktorka, znana głównie z serialu telewizyjnego „Święta wojna”
- Alfred Szklarski[5] – pisarz literatury młodzieżowej
- Józef Szkolnikowski – współzałożyciel Wisły Kraków, pierwszy selekcjoner reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn, major Wojska Polskiego[11][12]
- Jerzy Śmiałek (1938–2018) – ekonomista, prezydent Katowic w latach 1990–1994
- Józef Świder – kompozytor i pedagog
- Stanisław Tkocz – redaktor naczelny "Gościa Niedzielnego"
- Józef Tuchołka – dyrektor górniczy, działacz gospodarczy, wykładowca akademicki
- Beata Utracka-Hutka – lekarz onkolog
- Józef Wesołowski – inżynier, żołnierz, działacz samorządowy i sportowy, pierwszy powojenny prezydent Katowic[13]
- Stanisław Wilczyński – uczestnik I powstania śląskiego, legionista, szwoleżer rokitniański
Przypisy
edytuj- ↑ a b c W. Jama, A. Niesyto: Cmentarze Katowic. s. 32, 33.
- ↑ W. Jama, A. Niesyto: Cmentarze Katowic. s. 8.
- ↑ W. Jama, A. Niesyto: Cmentarze Katowic. s. 34, 35.
- ↑ a b c d e f g h Antoni Wilgusiewicz: Lwowianie i kresowianie na cmentarzach Katowic. Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, 2020-04-10. [dostęp 2020-08-03].
- ↑ a b c d e f g h LOTA: Cmentarze w Katowicach, kto na nich spoczywa? Najwięcej wielkich nazwisk jest przy Francuskiej. [w:] naszemiasto.pl [on-line]. Katowice, 2016-10-30. [dostęp 2020-04-19].
- ↑ In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Bolesław Fidali. Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Karina Trojok: Przejmujący pogrzeb Michała Giercuszkiewicza w Katowicach. Organy Józefa Skrzeka w kościele, harmonijka bluesowa pod katedrą. [w:] Dziennikzachodni.pl [on-line]. Polska Press, 2020-08-02. [dostęp 2020-08-03].
- ↑ Aneta Kasprzyk, Pogrzeb senatora Marka Plury w Archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Setki ludzi żegnało "syna śląskiej ziemi". Przejmujący widok, [w:] www.dziennikzachodni.pl [online], Dziennik Zachodni, 25 stycznia 2023 [dostęp 2023-01-26] (pol.).
- ↑ jk, KAI: Zmarł ksiądz infułat Romuald Rak. [w:] wyborcza.pl Katowice [on-line]. Agora SA, 2003-09-24. [dostęp 2020-08-03].
- ↑ ksas: Pogrzeb księdza profesora Remigiusza Sobańskiego. [w:] eKAI [on-line]. Katolicka Agencja Informacyjna, 2010-12-17. [dostęp 2020-08-03].
- ↑ Waldemar Kowalski: Bohaterowie z boiska: Józef Szkolnikowski – ku chwale Ojczyzny i polskiego futbolu. ipn.gov.pl. [dostęp 2024-11-29]. (pol.).
- ↑ 63 lata temu zmarł Józef Szkolnikowski. wislakrakow.com, 2021-01-09. [dostęp 2024-11-29]. (pol.).
- ↑ Antoni Steuer: Leksykon ludzi katowickiej kultury fizycznej i turystyki. W. www.mhk.katowice.pl. [dostęp 2024-08-05]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 146−154. ISBN 83-913341-0-4.
- Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997. ISBN 83-907154-5-7.