Cmentarz wojenny nr 131 – Stróże Wyżne

Cmentarz wojenny nr 131 – Stróże Wyżne – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej, zaprojektowany przez Jana Szczepkowskiego, położony na terenie wsi Stróże, w gminie Grybów, w powiecie nowosądeckim, w województwie małopolskim. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Należy do IV Okręgu Cmentarnego Łużna.

Cmentarz wojenny nr 131
Stróże Wyżne
Zabytek: nr rej. 559 z 29.06.1988[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Stróże

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

640 m²

Liczba pochówków

114

Liczba grobów

23

Liczba kwater cmentarnych

35

Data otwarcia

1915

Architekt

Jan Szczepkowski

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stróże cm. nr 131”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stróże cm. nr 131”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Stróże cm. nr 131”
Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Grybów, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Stróże cm. nr 131”
Ziemia49°39′22,1″N 20°59′34,2″E/49,656139 20,992833

Cmentarz zbudowano w dolinie, w pobliżu potoku Wyskidzianka. Groby ze stelami, na których umieszczono żeliwne krzyże typu „austriackiego” z datą 1914 wykonane według projektu Gustawa Ludwiga. Znane są nazwiska 103 pochowanych[2]. Większość z nich poległa między marcem a majem 1915. Cmentarz położony na terenie wsi Stróże w przysiółku Wyskidzianki, w odległości 2km od centrum wsi w kierunku wschodnim. Prowadzi do niego asfaltowa droga gminna. Na końcu alejki prowadzącej od wejścia cmentarza stoi pomnik. Ogrodzenie cmentarza – betonowe słupki z podmurówką pomiędzy słupkami, przęsła oraz bramka wejściowa wykonane zostały z kutego metalu. W 1993 roku przeprowadzono generalny remont, oraz odbyła się uroczystość upamiętniająca poległych żołnierzy w której uczestniczył ambasador Węgier Ákos Engelmayer. W 2019 r. cmentarz został poddany gruntownej renowacji. Wykonano konserwację metalowych elementów ogrodzenia, wymieniono betonowe cokoły, odnowiono nagrobne krzyże oraz wykonano metalowe, emaliowane tabliczki nagrobne z nazwiskami poległych żołnierzy.

Na cmentarzu pochowano 114 żołnierzy w 23 pojedynczych grobach i 35 mogiłach zbiorowych[3]:

  • 95 żołnierzy austro-węgierskich;
  • 11 żołnierzy niemieckich;
  • 8 żołnierzy rosyjskich.

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2016-12-06].
  2. Cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 131 w Stróżach. strona Wydziału Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego- grobywojenne.malopolska.uw.gov.pl. [dostęp 2018-05-31].
  3. Oktawian Duda: Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918 - Studia i materiały. Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, s. 197,198, 448.

Bibliografia

edytuj
  • Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne, tom I. Beskid Niski i Pogórze. Warszawa: Rewasz, 1995, s. 130. ISBN 83-85557-20-2.

Linki zewnętrzne

edytuj