Cmentarz wojenny w Uciskowie
Cmentarz wojenny w Uciskowie – cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej zlokalizowany na zachód od Uciskowa (powiat buski, województwo świętokrzyskie), w lesie sosnowym, bezpośrednio przy szosie z Nowego Korczyna do Buska-Zdroju[1]. Jest jedną z największych nekropolii żołnierskich związanych z okresem I wojny światowej w regionie[2].
 nr rej. A.60 z 5 listopada 1990
| |
.jpg) Widok ogólny od bramy wejściowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Wyznanie |
mieszany |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
1 hektar |
| Liczba pochówków |
1845 |
| Liczba kwater cmentarnych |
27 |
| Data otwarcia |
1915 |
| Data ostatniego pochówku |
1945 |
Położenie na mapie gminy Nowy Korczyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu buskiego  | |
 50°19′26,3″N 20°47′06,3″E/50,323972 20,785083
| |
Historia edytuj
.jpg)
Założenie na planie prostokąta z zaokrągloną tylną ścianą powstało jeszcze podczas trwania działań bojowych, przy współudziale lokalnej społeczności. Na cmentarzu pochowano 1366 żołnierzy armii rosyjskiej oraz 479 armii austro-węgierskiej[1][3]. Polegli oni prawdopodobnie jesienią i w grudniu 1914. Żołnierzy ekshumowano wcześniej z różnych pól bitewnych. Cmentarz miał wtedy skromna formę. Pochówki oznaczono krzyżami z drewna. W latach 30. XX wieku nekropolię obsadzono krzewami i drzewami. Po II wojnie światowej pochowano tu dodatkowo żołnierzy Armii Czerwonej[3], których w latach 50. XX wieku ekshumowano i wywieziono. W 1991[4] teren poddano renowacji przy udziale pracowników Austriackiego Czarnego Krzyża[3]. 5 listopada 1990 obiekt wpisano do rejestru zabytków pod numerem A.60. W 2012 posadowiono tablicę informacyjną[2].
Architektura edytuj
Wymiary cmentarza to 73 x 145 metrów (powierzchnia około jednego hektara). Całość otacza półtorametrowy wał ziemny z bramą wejściową od strony drogi. Na osi wejścia, w centrum założenia, znajduje się kopiec ziemny o wysokości około sześciu metrów. Na jego szczycie wbity jest krzyż z rur metalowych z blaszanym orzełkiem i napisem 1918-1939 Poległym za Polskę. Pod kopcem, w trzech kwaterach pochowani zostali oficerowie (miejsca oznaczone krzyżami i tablicami). Za kopcem znajdują się dwie kwatery, prawdopodobnie z polskimi pochówkami żołnierskimi z 1939 (kampania wrześniowa[3]). Wzdłuż wałów, z obu stron położone są dwie kwatery w kształcie litery L. Sięgają one do wejścia na cmentarz. Z tyłu nekropolii (w trzech rzędach) umiejscowiono 22 kwatery. Na poszczególnych mogiłach znajduje się około dwadzieścia krzyży. Część z nich jest prawosławna. Nie zachowały się żadne mogiły oznaczone nazwiskami poległych[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b r, Cmentarz wojenny w Uciskowie [online], atrakcje.busko.pl [dostęp 2020-08-05] (pol.).
- ↑ a b c Cmentarz wojenny, Ucisków - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2020-08-05] (pol.).
- ↑ a b c d Ucisków - cmentarz wojenny z I wojny światowej [online], www.miejscapamiecinarodowej.pl [dostęp 2020-08-05].
- ↑ napis na tablicy informacyjnej in situ