Cortinarius betulinus

Cortinarius betulinus J. Favre – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Cortinarius betulinus
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

Cortinarius betulinus

Nazwa systematyczna
Cortinarius betulinus J. Favre
Beitr. Kryptfl. Schweiz 10(no. 3): 213 (1948)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go Jules Favre w 1948 roku[1] Synonimy[2]:

  • Myxacium betulinum (J. Favre) M.M. Moser 1955
  • Myxacium betulinum (J. Favre) M.M. Moser 1953

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica do 2 cm, wypukły z szerokim, tępym garbem i nieco podwiniętym brzegiem. Jest niehigrofaniczny. Powierzchnia gładka, śluzowata, ochrowa, tylko przy brzegu szarofioletowa[3].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, średnio gęste, płowoochrowe z liliowym odcieniem. Ostrza gładkie[3].

Trzon

Wysokość do 5 cm, grubość 0,3 cm, ku podstawie nieco rozszerzający się. Powierzchnia lepka, szaroliliowo-żółtawa, pokryta jasnoochrowymi włókienkami osłony całkowitej. Zasnówka biaława[3].

Miąższ

Cienki, w kapeluszu białawy, w górnej części trzonu jasnoliliowy, w jego podstawie żółtawy, bez wyraźnego zapachu[3].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki prawie kuliste, 8–10 × 6–8 µm, brązowe, pokryte dużymi brodawkami, nieco amyloidalne. Cheilocystyd brak[3].

Występowanie i siedlisko edytuj

Znane jest występowanie Cortinatius betulinus w wielu krajach Europy oraz w jednym miejscu w Kanadzie[4]. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony, ale rzadki, najczęściej notowany na Półwyspie Skandynawskim. W niektórych krajach znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych[3]. W Polsce do 2013 r. nie notowany. Brak go w Krytycznej liście wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Władysława Wojewody z 2003 r.[5] Po raz pierwszy dwa jego stanowiska w Karkonoszach podał T. Ślusarczyk w 2013 r., nie nadał mu jednak polskiej nazwy[3].

Grzyb mykoryzowy, naziemny. Najczęściej występuje w wilgotnych lasach świerkowych, ale znajdywany był także pod sosnami i brzozami. W Europie występuje głównie w górach i na północy kontynentu[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-09-30].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-09-30].
  3. a b c d e f g h T. Ślusarczyk, Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak (Cortinarius) w Polsce, „Przegląd Przyrodniczy”, 24 (4), 2013, s. 42–68.
  4. Mapa zasięgu Cortinarius betulinus [online] [dostęp 2021-09-30].
  5. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.