Cumminsiella mirabilissima
Cumminsiella mirabilissima (Peck) Nannf. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Pasożyt niektórych gatunków roślin z rodzaju berberys i mahonia[2]. W Polsce występuje tylko na mahonii pospolitej, wywołując u niej chorobę zwaną rdzą mahonii[3].
,_Mook,_the_Netherlands_-_2.jpg) Ecja na dolnej stronie liścia | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Cumminsiella mirabilissima |
| Nazwa systematyczna | |
| Cumminsiella mirabilissima (Peck) Nannf. Fungi Exsiccati Suecici: no. 1507a (1947) | |
_Nannf_215392.jpg)
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Uromyces, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1881 r. Charles Horton Peck nadając mu nazwę Puccinia mirabilissima. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu John Axel Nannfeldt w 1947 r.[1]
- Coeomurus sanguineus (Peck) Kuntze 1898
- Cumminsiella sanguinea (Peck) Arthur 1933
- Dicaeoma mirabilissimum (Peck) Kuntze 1898
- Puccinia mirabilissima Peck 1881
- Uromyces sanguineus Peck 1879
- Uropyxis mirabilissima Magnus 1892
- Uropyxis sanguinea Arthur 1907
Morfologia i cykl życiowy edytuj
Rdza jednodomowa – cały jej cykl życiowy odbywa się bez zmiany żywiciela. Rdza pełnocyklowa, wytwarzająca wszystkie typowe dla rdzowców rodzaje zarodników[2].
Spermogonia (pyknidia) żółte na obydwu stronach porażonych liści w zwartych, kolistych grupkach. Pojedyncze ma średnicę 25–28 × 25–27 μm. spermacja hialinowe, elipsoidalne do jajowatych, o rozmiarach 5–7 × 3–4 μm. Ecja żółtopomarańczowe na dolnej stronie liści, kubkowate, w zwartych grupach o kolistym kształcie. Ecjospory kuliste do elipsoidalnych, o rozmiarach 15–24 × 13–21 μm. Mają hialinową ścianę o grubości 1,0–1,5 μm i 3–5 por rostkowych o średnicy 3–5 μm. Pokryte są brodawkami o wysokości 0,5 μm. Uredinia na obydwu stronach liści, ale głównie na dolnej, rozproszone, jasnobrązowe, grudkowate. Urediniospory odwrotnie jajowate, gruszkowate lub maczugowate, o rozmiarach 20–40 (–45) × 16–28 μm. Mają bladożółtą ścianę o grubości 0,7–2,0 μm na bokach i do 3 μm na wierzchołku. Pokryte są brodawkami o wysokości 0,5 do 1,0 μm i mają 3–4 równikowe pory rostkowe z bladymi, płytkimi kapturkami. Telia ciemnobrązowe, powstające z urediniów. Teliospory 2–komórkowe, szeroko elipsoidalne, o zaokrąglonych końcach, rozmiarach 22–42(–44) × 18–30 μm, wyraźnie zwężone na przegrodzie. Zewnętrzna warstwa ich ściany komórkowej jest pomarańczowo-brązowa, o grubości 1,0–2,0 μm, wewnętrzna jaśniejsza, o grubości 0,5–1,0 μm, ale wokół porów ma grubość do 3,0 μm. Powierzchnia teliospor pokryta brodawkami o wysokości 0,3–0,7 μm i średnicy 0,5–1,0 μm. W każdej komórce teliospory 2 pory rostkowe. Trzonek hialinowy, trwały, o długości do 150 μm[5].
Występowanie edytuj
Cumminsiella mirabilissima pochodzi z Ameryki Północnej. Do Europy została zawleczona wraz z sadzonkami roślin we wczesnych latach dwudziestych XX wieku. Obecnie w Europie jest szeroko rozprzestrzeniona[5]. W Polsce występuje pospolicie[3], tylko na mahonii pospolitej (Mahonia aquifolium)[6].
Jej żywicielami są: Mahonia repens, Berberis aquifolium (synonim: Mahonia aquifolium), Mahonia japonica[2]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2018-04-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-15] (ang.).
- ↑ a b c Plant parasites of Europe [online] [dostęp 2018-04-05] (ang.).
- ↑ a b Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2018-04-05] (ang.).
- ↑ a b Mycobank. ''Cumminsiella mirabilissima'' [online] [dostęp 2018-04-05] (ang.).
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4