Czernelica
Czernelica – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim. W 2001 roku liczyło 1884 mieszkańców.
 Czernelica, ruiny kościoła dominikańskiego | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Powierzchnia |
30,40 km² | ||
| Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
+380 3430 | ||
| Kod pocztowy |
78112 | ||
Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
 48°48′N 25°25′E/48,800000 25,416667
| |||
Historia edytuj
Miejscowość została założona pod koniec XVI wieku.
W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Czernelica w powiecie horodeńskim województwa stanisławowskiego.
9 maja 1937 w Czernelicy przy udziale starosty Leona Rutkowskiego odsłonięto tablicę upamiętniejącą Polską Organizację Wojskową[2].
W latach 1943 - 1945 z rąk nacjonalistów ukraińskich z OUN - UPA zginęło 62 Polaków[3].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi polska rodzina Ustjanowskich udzieliła pomocy Menachemowi Scharffowi, Mordechajowi Sziklerowi i Szymonowi Tauberowi. W 1965 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu głowie rodziny, Ignacemu Ustjanowskiemu, tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 1991 roku nagrodę tę przyznano także jego żonie Bronisławie i dzieciom - Czesławowi i Urszuli Okułowskiej[4].
W 1989 liczyło 2055 mieszkańców[5].
W 2013 liczyło 1700 mieszkańców[6].
Zabytki edytuj
- ruiny zamku warownego[7]
- kościół późnorenesansowy pw. św. Antoniego - ufundowany wraz klasztorem dominikanów przez wojewodę bracławskiego Michała Jerzego Czartoryskiego i jego żonę Eufrozynę z d. Stanisławską w 1661 r., murowany, z herbem Czartoryskich nad portalem. Po likwidacji dominikanów w wyniku kasaty józefińskiej stał się kościołem parafialnym. Konsekrowany w 1833 r. Zamieniony na magazyn w 1948 r. Zniszczony w wyniku pożaru w 2007, obecnie opuszczony i popadający w coraz większą ruinę[8][9].
- zamek[7] w Zarwanicy[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.36
- ↑ Uroczystość P. 0. W. w Czernelicy. Odsłonięcie pamiątkowej tablicy. „Wschód”. Nr 49, s. 5, 30 maja 1937.
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 108, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
- ↑ Ustjanowski Ignacy & Ustjanowska Bronisława ; Son: Czesław ; Daughter: Okułowska Urszula (Ustjanowska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-21]. (ang.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
- ↑ a b Władysław Łozińskim Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, 1903, str. 98
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu.... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 314-15. ISBN 83-921981-6-6.
- ↑ o, Czernelica – klasztor dominikanów [online], Instytut Polski w Kijowie, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2023-04-09] (pol.).
- ↑ Zarwanica (1), fol. Czernelicy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 427.
Linki zewnętrzne edytuj
- Czernelica z Chmielową, Andruchówką, Kosówką, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 816.
- Zamek w Czernelicy
- Czernelica na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
- Zamek w Czernelicy na filmie z drona, 2018.