Czesław Cempel

polski profesor nauk technicznych

Czesław Cempel (ur. 22 lipca 1938 w Biskupicach Zabarycznych, zm. 21 sierpnia 2021) – polski naukowiec, dyscyplina/specjalności: mechanika, diagnostyka maszyn, dynamika układów, inżynieria systemów, wibroakustyka.

Czesław Cempel
Data i miejsce urodzenia

22 lipca 1938
Biskupice Zabaryczne

Data śmierci

21 sierpnia 2021

Profesor nauk technicznych
Specjalność: mechanika, budowa i eksploatacja maszyn
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Doktorat

1968 – mechanika
Politechnika Poznańska

Habilitacja

1971

Profesura

1977

Polska Akademia Nauk
Status

członek korespondent[1]

Doktor honoris causa
Politechnika Szczecińska – 1996
Akademia Górniczo-Hutnicza – 2005
Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Politechnika Poznańska

Dziekan
Wydział

Budowy Maszyn i Zarządzania

Okres spraw.

1993–1999

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Życiorys

edytuj

Urodził się 22 lipca 1938 roku w Biskupicach koło Ostrowa Wielkopolskiego. Studia wyższe ukończył w 1962 roku na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po dwóch latach pracy w Katedrze Akustyki i Teorii Drgań Uniwersytetu, przeniósł się na Politechnikę Poznańską. Stopień doktora uzyskał w 1968 roku (tematem jego pracy były Drgania układów prętowych z nieliniowymi warunkami brzegowymi), a doktora habilitowanego w 1971, na podstawie rozprawy Okresowe drgania z uderzeniami w dyskretnych układach mechanicznych. Tytuł profesora nauk technicznych otrzymał w 1977 roku. Po studiach w latach 1962–1964 pracował jako asystent w Katedrze Akustyki i Teorii Drgań Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1964 roku pracował w Politechnice Poznańskiej, na Wydziale Budowy Maszyn w Instytucie Mechaniki Stosowanej, najpierw jako starszy asystent (1964–1968), adiunkt (1968–1972), docent (1972–1977). Kierownik Zakładu Dynamiki i Wibroakustyki Maszyn od 1974 roku, wicedyrektor Instytutu Mechaniki Stosowanej w latach 1974–1981, 1983–1987 i jako dyrektor w latach 1987–1991. Kierownik studium doktoranckiego „Dynamika Maszyn” oraz studiów podyplomowych „Diagnostyka Maszyn”. Członek Senatu w latach 1978–1990. W latach 1993–1999 dziekan Wydziału Budowy Maszyn i Zarządzania[2].

Badania: dynamika układów mechanicznych liniowych i nieliniowych, dynamika układów nieciągłych i z uderzeniami, eliminacje drgań maszyn i urządzeń, minimalizacja i wibroizolacja drgań, wibroakustyka maszyn, minimalizacja i lokalizacja źródeł hałasu, wibroakustyczna diagnostyka maszyn: podstawy i zastosowania, procesory energii jako modele maszyn i systemów działaniowych. Uznawany za twórcę polskiej szkoły naukowej wibroakustycznej diagnostyki maszyn. Autor pierwszej krajowej monografii „Wibroakustyka Stosowana”[2].

Rozległość jego zainteresowań powoduje powoływanie go do krajowych gremiów decyzyjnych, od 2007 r. był kierownikiem panelu tematycznego Bezpieczeństwo Techniczno- Technologiczne w przedsięwzięciu Foresight – Polska 2020. Wykładał także metodologię badań oraz teorię i inżynierię systemów na studiach doktoranckich na Politechnice Poznańskiej, Politechnice Warszawskiej i Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy[3].

Sylwetka profesora Cz. Cempla wielokrotnie była opisywana w amerykańskich i angielskich wydawnictwach biograficznych; Dictionary of International Biography, Who’s Who In the World, American Biographical Instytute, gdzie zaproszono go do Research Board of Directors. Dotyczy to także polskojęzycznych wydawnictw biograficznych typu: Kto jest kto, Kto jest kim, Złota księga nauki i inne. Był specjalistą w zakresie: mechaniki stosowanej, wibroakustyki maszyn, diagnostyki maszyn, teorii i inżynierii systemów, ekoinżynierii, a także metodologii badań[3].

Autor ponad 400 prac opublikowanych w czasopismach krajowych, zagranicznych i sprawozdaniach z konferencji, 14 monografii, książek i podręczników akademickich, w tym dwie („Podstawy Wibroakustycznej Diagnostyki Maszyn”, „Wibroakustyczna Diagnostyka Maszyn”) tłumaczone na język niemiecki, angielski i chiński, i jednej współautorskiej z prof. H. G. Natke na temat Holistycznej Dynamiki Systemów Mechanicznych. Autor i współautor 14 patentów. Był opiekunem ponad 150 prac dyplomowych, promotorem 17 prac doktorskich, konsultantem i opiekunem wielu habilitacji z wibroakustyki i diagnostyki[2]. Był członkiem wielu rad redakcyjnych czasopism naukowych, redaktorem Mechanical Systems and Signal Processing. Był recenzentem wielu wniosków i awansów profesorskich, w tym opiniodawcą wniosków profesorskich G. Meltzera z Uniwersytetu w Dreźnie, G. Wardena i W. Staszewskiego z Uniwersytetu w Sheffield. Oipniował projekty NATO, granty Fundacji Sorosa i Fundacji Niemiecko-Izraelskiej. Był stałym recenzentem projektów badawczych organizacji INTAS, powołanej dla współpracy Zachodu z krajami byłego Związku Radzieckiego[3].

Członek wielu organizacji, instytucji i towarzystw krajowych i zagranicznych. Wykładał na takich uczelniach, jak: RWTH – Aachen, Politechnika Brimingham, MIT – Cambridge, Uniwersytet Kaiserslautern, Uniwersytet Hanower, Shenyang Chiny, Uniwersytet Oulu. Pierwszy (1977) i wieloletni przewodniczący Zespołu Diagnostyki przy Komitecie Budowy Maszyn PAN i utworzonego w 1990 roku Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Technicznej, Komitetu Badań Naukowych 1991–1997, 2000-2008. Od 2007 roku kierownik panelu tematycznego Bezpieczeństwo Techniczno-Technologiczne w przedsięwzięciu Foresight – Polska 2020[2]. Był członkiem wielu organizacji naukowych w kraju i za granicą, w tym m.in. członkiem korespondentem PAN (od 1994 r.), akademii Inżynierskiej (1998 r.), euro mech (1990 r.), Euroscience (1998 r.), IMEKO, GAMM, System Engineering Honor Society – Omega Ralpha Association[3].

W 1996 roku Politechnika Szczecińska[4], a w 2005 Akademia Górniczo-Hutnicza[5] przyznały mu tytuły doktora honoris causa. Był członkiem Akademii Inżynierskiej w Polsce[6].

Zmarł 21 sierpnia 2021, pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Bydgoszczy przy ulicy Kcyńskiej[7][8].

Publikacje

edytuj
  • Wibroakustyka stosowana (1978, ISBN 83-01-09034-0)
  • Diagnostyka łożysk tocznych (1980, redakcja pracy zbiorowej, ISBN 83-04-00694-4)
  • Podstawy wibroakustycznej diagnostyki maszyn (1982, ISBN 83-204-0378-2)
  • Wnioskowanie diagnostyczne (1985, redakcja, ISBN 83-00-02230-9)
  • Diagnostyka wibroakustyczna maszyn (1989, ISBN 83-01-09696-9)
  • Wibroakustyka Stosowana, PWN Warszawa, 1989,s279.
  • Vibroacoustic Condition Monitoring, Ellis Horwood, New York, London 1991, p212.
  • Vibroacoustic condition monitoring – NASA-1991, C Cempel, NASA STI/Recon Technical Report A 93 (1), 17525
  • Diagnostyka Maszyn, zasady ogólne, przykłady zastosowań, MCNEMT Radom 1992 (redakcja pracy zbiorowej i autor, wspólnie z F. Tomaszewski),s411.
  • Diagnostyka maszyn: zasady ogólne: przykłady zastosowań (1992, redakcja, ISBN 83-85064-81-8)
  • Model-aided diagnosis of mechanical systems: fundamentals, detection, localization, assessment (1997, wspólnie z H.G. Natke, ISBN 3-540-61065-0)
  • Inżynieria Diagnostyki Maszyn, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom 2004,(praca zbiorowa, autor i redaktor wspólnie z B. Żółtowski), s1111.
  • Nowoczesne zagadnienia metodologii i filozofii badań: wybrane zagadnienia dla studiów magisterskich, podyplomowych i doktoranckich (2003, ISBN 83-7204-324-8)
  • Teoria i inżynieria systemów: zasady i zastosowania myślenia systemowego: dla studentów wydziałów politechnicznych (2006, ISBN 83-7204-560-7)
  • Teoria i Inżynieria Systemów; zasady i zastosowania myślenia systemowego, Wyd.2, Radom 2008,s291.
  • Inżynieria kreatywności w projektowaniu innowacji, Politechnika Poznańska, Instytut Technologii Eksploatacji, 2013, ISBN 978-83-7789-179-7.

Przypisy

edytuj
  1. CEMPEL, Czesław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-01] (pol.).
  2. a b c d Czesław Cempel – Historia AGH [online], historia.agh.edu.pl [dostęp 2024-04-25].
  3. a b c d Sylwetka pracownika [online], wim.put.poznan.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  4. Doktorzy honoris causa Politechniki Szczecińskiej. ps.pl. [dostęp 2011-02-23].
  5. Doktoraty honoris causa nadane przez AGH. agh.edu.pl. [dostęp 2011-02-23].
  6. Lista członków Akademii Inżynierskiej w Polsce. Akademia Inżynierska w Polsce. [dostęp 2015-05-12].
  7. ''Zmarł profesor Czesław Cempel'' [online], put.poznan.pl [dostęp 2021-08-24] (pol.).
  8. Czesław Cempel, cała Polska, 25.08.2021 - kondolencje [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2024-04-25].

Bibliografia

edytuj