Degenia welebicka

Degenia welebicka
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	degenia
Gatunek	degenia welebicka
	Nazwa systematyczna
	Degenia velebitica (Degen) Hayek; Oesterr. Bot. Z. 60: 93 (1910)
Synonimy
	Alyssum velebeticum (Degen) Degen; Lesquerella velebitica Degen;
	Alyssum velebeticum (Degen) Degen; Lesquerella velebitica Degen;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Degenia welebicka^[4] (Degenia velebitica (Degen) Hayek) – gatunek z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj degenia Degenia. Jest endemitem południowo-zachodniej Chorwacji^[3] – rośnie tylko w górach Welebit^[5]. Uprawiana jest w ogrodach skalnych jako roślina ozdobna^[6].

Morfologia edytuj

Pokrój: Bylina tworząca gęste, zbite kępki, o pędach gęsto owłosionych, z włoskami gwiazdkowatymi^[5]. Osiąga 7–10 cm wysokości^[6].
Liście: Całobrzegie, lancetowate do równowąskich^[5].
Kwiaty: Zebrane po kilka w grona nieznacznie wydłużające się w czasie owocowania. Działki kielicha są prosto wzniesione, boczna para rozdęta woreczkowato. Płatki korony żółte, z długim paznokciem. Pręcików jest 6, czterosilnych, zwieńczonych pylnikami podługowatymi do równowąskich. Zalążnia jest górna z czterema zalążkami, zwieńczona bardzo długą i odpadającą po przekwitnieniu szyjką słupka^[5].
Owoce: Łuszczynki eliptyczne do kulistawych, rozdęte, wzniesione lub odstające, zawierają 3–4 oskrzydlone nasiona^[5].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Gatunek i rodzaj z rodziny kapustowatych (Brassicaceae), w jej obrębie należy do plemienia Alysseae^[7]. Rodzaj tworzy klad wspólnie z rodzajami Clastopus, Fibigia, Physoptychis i Alyssoides^[8].

Uprawa edytuj

Gatunek opisywany jest jako łatwy w uprawie. Wymaga stanowisk słonecznych, suchych, osłoniętych. Wymaga gleb zasobnych w wapń, np. z dosypywanym żwirem wapiennym. Ze względu na krótkowieczność wymaga corocznie dosiewania w miejscach uprawy, zresztą łatwo obsiewa się sama. Rozmnażana jest z nasion. Zimą zaleca się ograniczać wilgotność na stanowisku np. przez przesłonięcie roślin daszkiem lub umieszczenie w zimnej szklarni^[6].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-12-13] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-12-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Degenia velebitica (Degen) Hayek. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-13].
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 67. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e KlausK. Kubitzki KlausK. (red.), Flowering plants, Dicotyledons: Malvales, Capparales, and non-betalain Caryophyllales, Berlin: Springer, 2003, s. 120, ISBN 3-540-42873-9, OCLC 49493577 .
↑ ^a ^b ^c Janusz Dubin: Rośliny skalne. Uprawa. Łódź: OSDW Azymut Sp z o.o., 2020, s. 90. ISBN 97883950994-2-7.
↑ Genus Degenia Hayek. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-12-13].
↑ Rešetnik I., Satovic Z., Schneeweiss GM., Liber Z.. Phylogenetic relationships in Brassicaceae tribe Alysseae inferred from nuclear ribosomal and chloroplast DNA sequence data. „Mol Phylogenet Evol.”. 69, 3, s. 69(3, 2013. DOI: 10.1016/j.ympev.2013.06.026.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-12-13] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-12-13] (ang.).

[powo-3] Degenia velebitica (Degen) Hayek. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-13].

[gawrys-4] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 67. ISBN 978-83-925110-5-2.

[kubitzki-5] KlausK. Kubitzki KlausK. (red.), Flowering plants, Dicotyledons: Malvales, Capparales, and non-betalain Caryophyllales, Berlin: Springer, 2003, s. 120, ISBN 3-540-42873-9, OCLC 49493577 .

[dubin-6] Janusz Dubin: Rośliny skalne. Uprawa. Łódź: OSDW Azymut Sp z o.o., 2020, s. 90. ISBN 97883950994-2-7.

[grin-7] Genus Degenia Hayek. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-12-13].

[resetnik-8] Rešetnik I., Satovic Z., Schneeweiss GM., Liber Z.. Phylogenetic relationships in Brassicaceae tribe Alysseae inferred from nuclear ribosomal and chloroplast DNA sequence data. „Mol Phylogenet Evol.”. 69, 3, s. 69(3, 2013. DOI: 10.1016/j.ympev.2013.06.026.

[4]

[3]

[5]

[6]

[1]

[2]

[7]

[8]