Dioptaz – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich.

Dioptaz
Ilustracja
Dioptaz pochodzący z Kazachstanu. Średni wymiar widocznych kryształów wynosi 10 mm.
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

uwodniony krzemian miedzi
Cu6[Si6O18] x 6H2O

Twardość w skali Mohsa

5

Przełam

muszlowy, nierówny

Łupliwość

doskonała, trójkierunkowa

Układ krystalograficzny

trygonalny

Gęstość minerału

3,28-3,35 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

szmaragdowa lub ciemnozielona (często z niebieskawym odcieniem)

Rysa

zielona

Połysk

szklisty, czasami tłusty (na powierzchni przełamu)

Nazwa pochodzi od gr. dia = poprzez i optomai (optos) = widzenie (widziany).

Właściwości

edytuj

Tworzy kryształy krótkosłupowe o delikatnie prążkowanych ścianach zakończone romboedrami. Występuje w skupieniach zbitych i ziarnistych. Prawidłowe kryształy (narosłe, dobrze wykształcone) spotykane są w druzach. Nie topi się w płomieniu dmuchawy, rozpuszcza się w amoniaku i kwasach. Jest kruchy, przezroczysty, czasami zawiera domieszki żelaza.

Występowanie

edytuj

Minerał wtórny, występuje w strefie wietrzenia kruszców miedzi. Współwystępuje z kalcytem, chryzokolą, malachitem, limonitem, azurytem.

Miejsca występowania: Kazachstan, Namibia, Demokratyczna Republika Konga, Chile, USA, Peru, Rumunia.

Zastosowanie

edytuj
  • bardzo atrakcyjny kamień kolekcjonerski,
  • czasami bywa stosowany w jubilerstwie do wyrobu biżuterii artystycznej (do początku XIX w. był uważany za odmianę szmaragdu),
  • używany jako imitacja szmaragdu (ma znacznie mniejszą twardość) – najczęściej stosowany szlif brylantowy (kamienie przezroczyste) lub kaboszonowy (odmiany zbite, słabo przeświecające),
  • używany do dekoracji przedmiotów użytkowych.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Leksykon Przyrodniczy – Minerały i kamienie szlachetne, „Horyzont” 2002
  • C. Hall: Klejnoty, Kamienie szlachetne i ozdobne, Wyd. Wiedza i Życie 1996
  • W. Schumann: Kamienie szlachetne i ozdobne, Wyd. „Alma –Press” 2004
  • W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma – Press” 2003

Linki zewnętrzne

edytuj