Dom Księży Mansjonarzy w Krakowie

kamienica w Krakowie

Dom Księży Mansjonarzy (Dom Parafialny im. Ks. Infułata Ferdynanda Machaya) – zabytkowa kamienica, znajdująca się w Krakowie, na Starym Mieście przy placu Mariackim 7.

Dom Księży Mansjonarzy
Dom Parafialny
im. Ks. Infułata Ferdynanda Machaya
Symbol zabytku nr rej. A-259 z 5 kwietnia 1966[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

pl. Mariacki 7
ul. Sienna 6

Architekt

Adolf Szyszko-Bohusz

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Księży Mansjonarzy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom Księży Mansjonarzy”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Księży Mansjonarzy”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Księży Mansjonarzy”
Ziemia50°03′40,51″N 19°56′22,07″E/50,061253 19,939464

Historia edytuj

W XIV wieku wzniesiono w miejscu obecnej kamienicy oficynę Domu Mansjonarzy, której tylna elewacja wychodziła na cmentarz przy Kościele Mariackim. Po likwidacji nekropolii przystąpiono do porządkowania placu Mariackiego. Około 1905 oficynę wyburzono i zdecydowano o budowie w jej miejscu nowej, reprezentacyjnej kamienicy. Pierwszy projekt, wykonany przez architekta Kazimierza Brzezińskiego, został odrzucony przez Radę Artystyczną, ciało doradcze Rady Miasta. Wówczas jeden z jej członków, Franciszek Klein, zwrócił się z prośbą o zaprojektowanie budynku do Adolfa Szyszko-Bohusza. Architekt wykonał projekt w ciągu kilku dni, nie pobierając za niego wynagrodzenia. Został on, po długiej dyskusji, zaakceptowany przez Radę Artystyczną. Budową kamienicy kierował autor pierwszego projektu Kazimierz Brzeziński. Została ona ukończona w 1912[2][3].

Fasada nowej kamienicy została wykonana w duchu powściągliwego modernizmu, z dominującą wysoką attyką o zgeometryzowanych formach, złagodzonych subtelnymi reliefami. W trakcie budowy kamienicy Brzeziński samowolnie zmienił niektóre elementy projektu, m.in. w zakresie okien i elementów attyki, co zostało skrytykowano publicznie przez Jerzego Warchałowskiego, redaktora naczelnego pisma "Architekt", w opublikowanym w sierpniu 1912 tekście pt. "Zeszpecenie pięknej fasady"[2].

 
Fasada od ul. Siennej.

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-11-16].
  2. a b Krzysztof Jakubowski: Kraków na starych widokówkach. Jak się zmieniał Plac Mariacki. krakow.wyborcza.pl. [dostęp 2018-03-13].
  3. Plac Mariacki – Przewodnik Kraków. krakow-przewodnik.com.pl. [dostęp 2018-03-11].