Dzięciur różowobrzuchy

Dzięciur różowobrzuchy[4] (Melanerpes lewis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny dzięciołowatych (Picidae), zamieszkujący zachodnią Amerykę Północną. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Dzięciur różowobrzuchy
Melanerpes lewis[1]
(G. R. Gray, 1849)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

dzięciołowe

Podrząd

dzięciołowce

Rodzina

dzięciołowate

Podrodzina

dzięcioły

Plemię

Melanerpini

Rodzaj

Melanerpes

Gatunek

dzięciur różowobrzuchy

Synonimy
  • Picus Lewis G. R. Gray, 1849[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     przeloty

     zimowiska

Taksonomia edytuj

Gatunek został po łacinie i po angielsku (Lewis’s Woodpecker) nazwany na cześć Meriwethera Lewisa, amerykańskiego odkrywcy podróżującego po Stanach Zjednoczonych w czasie zakupu Luizjany. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].

Morfologia edytuj

Dzięciur różowobrzuchy jest jednym z największych gatunków dzięciołów występujących na terenie Stanów Zjednoczonych. Ptak osiąga rozmiary od 25 do 30 cm. Waży 85–138 g[2]. Upierzenie dzięciura jest głównie w kolorach czerwonym na brzuchu, ciemnoczerwonym na twarzy oraz czarnym z zielonym połyskiem na grzbiecie i skrzydłach, a w okolicach szyi i na piersi najczęściej szare. Obie płcie są do siebie podobne, ale samice są nieco mniejsze[6].

Występowanie edytuj

Ptaki występują głównie na terenie zachodniej części Stanów Zjednoczonych oraz na granicy z Meksykiem. W sezonie letnim ptaki te często przemieszczają się głęboko na północ w rejony południowo-zachodniej Kanady. Dzięciury występują głównie w rejonach pokrytymi lasami sosnowymi, a także w innymi miejscach o dużym zagęszczeniu drzew iglastych, co jest dość nietypowym zachowaniem dla dzięciołowatych zamieszkujących Stany Zjednoczone.

Pożywienie edytuj

Głównym pożywieniem ptaków są owady znajdujące się wewnątrz drzew, a także owady latające (komary itp., co jest niezwykłym zwyczajem dla dzięciołowatych) oraz orzechy i owoce leśne. W czasie sezonu zimowego dzięciury często magazynują pożywienie, którymi zazwyczaj są jeżyny oraz jagody.

Rozród edytuj

Gniazda umieszczane są w dziuplach lub szczelinach najczęściej spróchniałych lub chorych drzew. Samice składają od 5 do 9 jaj. Inkubacja trwa 12–16 dni. Po wykluciu się piskląt zarówno samce, jak i samice opiekują się potomstwem. Młode opuszczają rodzinne gniazdo około 4–5 tygodni po wykluciu[7].

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN dzięciur różowobrzuchy klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern)[3]. W 2017 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność populacji lęgowej na 69 tysięcy osobników[7]. Trend liczebności populacji jest spadkowy[3][7].

Przypisy edytuj

  1. Melanerpes lewis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Winkler, H., Christie, D.A. & Kirwan, G.M.: Lewis's Woodpecker (Melanerpes lewis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-16].
  3. a b c Melanerpes lewis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Melanerpini Gray,GR, 1846 (wersja: 2020-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-12].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Woodpeckers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-16]. (ang.).
  6. N. Bouglouan: Lewis’s Woodpecker. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-12-12]. (ang.).
  7. a b c Lewis's Woodpecker Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-12-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj