Dziobowal skryty

Dziobowal skryty
	Mesoplodon carlhubbsi
	Moore, 1963
	; Czaszka
	; Porównanie wielkości dziobowala skrytego z człowiekiem rozumnym (Homo sapiens)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	Cetartiodactyla
Podrząd	Whippomorpha
Infrarząd	walenie
Parvordo	zębowce
Nadrodzina	Ziphioidea
Rodzina	zyfiowate
Rodzaj	dziobowal
Gatunek	dziobowal skryty
Synonimy
	Mesoplodon bowdoini: Hubbs, 1946; Mesoplodon stejnegeri: Nishiwaki & Tamiya, 1959;
	Mesoplodon bowdoini: Hubbs, 1946; Mesoplodon stejnegeri: Nishiwaki & Tamiya, 1959;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; brak danych
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dziobowal skryty^[6], wal Carlhubbsa^[7] (Mesoplodon carlhubbsi) – gatunek ssaka morskiego z rodziny zyfiowatych (Ziphiidae).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1963 roku amerykański zoolog Joseph Curtis Moore nadając mu nazwę Mesoplodon carlhubbsi^[2]. Holotyp pochodził z La Jolla (32°51′41″N 117°15′19″W/32,861389 -117,255278), w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych^[8]^[9]. Okazem typowym był dorosły samiec (numer katalogowy USNM 278031) na którego składał się szkielet, kość gnykowa (krtań), miednica i jedno oko zakonserwowane w alkoholu, płetwa grzbietowa oraz jeden czubek przywry; holotyp pochodził z kolekcji Carla Leavitta Hubbsa^[10]^[11].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[12].

Etymologia

Mesoplodon: gr. μεσος mesos „środkowy”; oπλα opla „uzbrojenie”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”^[13].
carlhubbsi: prof. Carl Leavitt Hubbs (1894–1979), amerykański ichtiolog^[14].

Zasięg występowania

Dziobowal skryty występuje w północnym Oceanie Spokojnym, gdzie większość obserwacji pochodzi z zachodniej Ameryki Północnej od 54°18’ do 32°42’ szerokości geograficznej północnej, notowany również na wybrzeżu Oceanu Spokojnego w Japonii od 41°42′ do 35° szerokości geograficznej północnej^[12]. Brak zapisów ze środkowego Oceanu Spokojnego, więc mogą istnieć oddzielne populacje zachodnie i wschodnie^[12]. Sugerowano, że zasięg jest związany z głębokim systemem prądów subarktycznych^[12].

Morfologia

Długość ciała 470–532 cm; niepotwierdzona masa ciała około 1000–1500 kg^[15]. Dorosłe samce tego gatunku mają białą plamę przed i dookoła otworów nosowych. Czubek górnej szczęki i żuchwy także są białe. Samce posiadają też duże, spłaszczone, podobne do ciosów zęby wystające z żuchwy. Zarówno samice jak i samce mają kolor ciemnoszary do czarnego. Samice są nieco jaśniejsze po bokach i białe po stronie brzusznej^[16].

Ekologia

Pożywienie

Kałamarnice i ryby głębokowodne.

Siedlisko

Zimne wody strefy umiarkowanej.

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii DD (ang. data deficient „brak danych”)^[5].

Uwagi

↑ Nie Mesoplodon bowdoini Andrews, 1908
↑ Nie Mesoplodon stejnegeri True, 1885.

Przypisy

↑ Mesoplodon carlhubbsi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b J.C. Moore. Recognizing Certain Species of Beaked Whales of the Pacific Ocean. „The American Midland Naturalist”. 70 (2), s. 396, fig. 1–3, 7, 8, 13–15, 1962. DOI: 10.2307/2423066. (ang.).
↑ C.L. Hubbs. First Records of Two Beaked Whales, Mesoplodon bowdoini and Ziphius cavirostris, from the Pacific Coast of the United States. „Journal of Mammalogy”. 27 (3), s. 242, ryc. 4, 1946. DOI: 10.2307/1375435. (ang.).
↑ M. Nishiwaki & T. Tamiya. Mesoplodon stejenegeri from the coast of Japan. „The Scientific Reports of the Whales Research institute”. 14, s. 35, fig. 1–10, ryc. 1–4, 1959. (ang.).
↑ ^a ^b R.L. Pitman & R.L.R.L.P.& R.L. Brownell R.L. Pitman & R.L.R.L.P.& R.L., jr., Mesoplodon carlhubbsi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2022-1 [dostęp 2022-09-04] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 191. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ Polskie i łacińskie nazwy waleni. Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. [dostęp 2015-09-23].
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Mesoplodon carlhubbsi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-04].
↑ Hershkovitz 1966 ↓, s. 137.
↑ Hershkovitz 1966 ↓, s. 136.
↑ R.D. Fisher & C.A. Ludwig. Catalog of type specimens of recent mammals: Orders Carnivora, Perissodactyla, Artiodactyla, and Cetacea in the National Museum of Natural History, Smithsonian Institution. „Smithsonian Contributions to Zoology”. 646, s. 63, 2016. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 286. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 415, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 199. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ C. MacLeod: Family Ziphiidae (Beaked Whales). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 351. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
↑ Boris Culik: Mesoplodon carlhubbsi Moore, 1963. Convention on Migratory Species (CMS). [dostęp 2010-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 września 2005)]. (ang.).

Bibliografia

P. Hershkovitz. Catalog of Living Whales. „Bulletin of the United States National Museum”. 246, s. 1–246, 1966. (ang.).

[3] Nie Mesoplodon bowdoini Andrews, 1908

[5] Nie Mesoplodon stejnegeri True, 1885.

[itis-1] Mesoplodon carlhubbsi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[moo-2] J.C. Moore. Recognizing Certain Species of Beaked Whales of the Pacific Ocean. „The American Midland Naturalist”. 70 (2), s. 396, fig. 1–3, 7, 8, 13–15, 1962. DOI: 10.2307/2423066. (ang.).

[hub-4] C.L. Hubbs. First Records of Two Beaked Whales, Mesoplodon bowdoini and Ziphius cavirostris, from the Pacific Coast of the United States. „Journal of Mammalogy”. 27 (3), s. 242, ryc. 4, 1946. DOI: 10.2307/1375435. (ang.).

[nis&tam-6] M. Nishiwaki & T. Tamiya. Mesoplodon stejenegeri from the coast of Japan. „The Scientific Reports of the Whales Research institute”. 14, s. 35, fig. 1–10, ryc. 1–4, 1959. (ang.).

[iucn-7] R.L. Pitman & R.L.R.L.P.& R.L. Brownell R.L. Pitman & R.L.R.L.P.& R.L., jr., Mesoplodon carlhubbsi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2022-1 [dostęp 2022-09-04] (ang.).

[miiz-8] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 191. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[smioug-9] Polskie i łacińskie nazwy waleni. Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. [dostęp 2015-09-23].

[msw-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Mesoplodon carlhubbsi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-04].

[CITEREFHershkovitz1966[https://www.biodiversitylibrary.org/page/7869979_137]-11] Hershkovitz 1966 ↓, s. 137.

[CITEREFHershkovitz1966[https://www.biodiversitylibrary.org/page/7869978_136]-12] Hershkovitz 1966 ↓, s. 136.

[fis&lud-13] R.D. Fisher & C.A. Ludwig. Catalog of type specimens of recent mammals: Orders Carnivora, Perissodactyla, Artiodactyla, and Cetacea in the National Museum of Natural History, Smithsonian Institution. „Smithsonian Contributions to Zoology”. 646, s. 63, 2016. (ang.).

[icmw-14] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 286. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[pal-15] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 415, 1904. (ang.).

[edm-16] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 199. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[hmw-17] C. MacLeod: Family Ziphiidae (Beaked Whales). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 351. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).

[18] Boris Culik: Mesoplodon carlhubbsi Moore, 1963. Convention on Migratory Species (CMS). [dostęp 2010-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 września 2005)]. (ang.).

[6]

[7]

[1]

[2]

[a]

[3]

[b]

[4]

[5]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]