E-ninnu
| Zabytki z inskrypcjami Gudei dotyczącymi budowy świątyni E-ninnu | ||
|---|---|---|
_01.jpg)
|
|
|
| Z lewej strony: gliniana tabliczka ze zbiorów Narodowego Muzeum Archeologicznego w Madrycie; treść inskrypcji: „Bogu Ningirsu, bohaterowi potężnemu boga Enlila, panu swemu, Gudea, władca (miasta-państwa) Lagasz, jego «Dom pięćdziesięciu białych ptaków Anzu» dla niego wzniósł” W środku: tzw. cylindry Gudei – gliniane walce pokryte inskrypcją klinową opisującą rozbudowę E-ninnu; zbiory Luwru. Z prawej strony: gliniany „gwóźdź” fundacyjny ze zbiorów Museum of Fine Arts w Lyonie; treść inskrypcji: „Dla boga Ningirsu, bohatera potężnego boga Enlila, pana swego, Gudea, władca (miasta-państwa) Lagasz, wykonał wszystko to, co powinien, jego «Dom pięćdziesięciu białych ptaków Anzu» dla niego wzniósł i odrestaurował”. | ||
E-ninnu (sum. é.ninnu, tłum. „Dom pięćdziesiątki”[1]) – nazwa kompleksu świątynnego boga Ningirsu w mieście Girsu, znana m.in. z licznych inskrypcji budowlanych Gudei (koniec XXII wieku p.n.e.), władcy sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz.
Nazwa edytuj
E-ninnu („Dom pięćdziesiątki”) jest nazwą skróconą. Pełna nazwa kompleksu świątynnego brzmiała „Dom pięćdziesięciu białych ptaków Anzu” (sum. é.ninnu.anzumušen.bábbar)[1]. Odnosiła się ona najprawdopodobniej do znajdujących się w nim wizerunków (posągów, płaskorzeźb, malowideł?) legendarnego ptaka Anzu.
Historia edytuj
Świątynia E-ninnu pojawia się po raz pierwszy w inskrypcjach budowlanych sumeryjskiego władcy Mesilima (XXVI wieku p.n.e.). Przebudowywana i rozbudowywana była następnie w drugiej połowie III tysiąclecia p.n.e. przez władców z I dynastii z Lagasz (m.in. przez Ur-Nansze, Enmetenę i Uruinimginę), z II dynastii z Lagasz (m.in. przez Ur-Babę, Gudeę, Ur-Ningirsu) oraz III dynastii z Ur (m.in. przez Szulgiego)[1]. W pierwszej połowie II tysiąclecia p.n.e. znajdowała się pod opieką królów Larsy (m.in. Warad-Sina) i Babilonu (m.in. Hammurabiego, który wymienia ją w prologu swego Kodeksu Praw)[1].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
| Tzw. "filar Gudei" ze świątyni E-ninnu |
|---|
|
| Tzw. „filar Gudei”, zrekonstruowany ze starożytnych cegieł i ich współczesnych kopii, składający się z czterech stykających się ze sobą kolumn; inskrypcja na cegłach dotyczy budowy portyku na Dziedzińcu Sprawiedliwości boga Ningirsu; odkryty w trakcie francuskich wykopalisk w Tall Luh/Telloh (starożytne Girsu) w południowo-zachodniej części kompleksu świątynnego E-ninnu; czasy panowania Gudei; obecnie w zbiorach Luwru (AO 388). |
Bibliografia edytuj
- A. R. George: House Most High. The Temples of Ancient Mesopotamia. Winona Lake: Eisenbrauns, 1993. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- ETCSL: The building of Ninĝirsu's temple (Gudea, cylinders A and B. etcsl.orinst.ox.ac.uk. [dostęp 2011-08-19]. (ang.).
- ETCSL: The temple hymns (Hymn Enheduany do świątyni E-ninnu boga Ningirsu - wiersze 240-262). etcsl.orinst.ox.ac.uk. [dostęp 2011-08-21]. (ang.).