Edentosuchus – rodzaj krokodylomorfa z grupy Protosuchia, którego skamieniałości odkryto w dolnokredowych skałach grupy Tugulu na terenie Basenu Dżungarskiego w chińskim regionie autonomicznym Sinciang. Do tej pory znaleziono dwie niekompletne czaszki i kilka kręgów szyjnych. Do rodzaju tego może należeć także niekompletny połączony stawowo szkielet, jednak brakuje części pokrywających się ze znaleziskami przypisanymi już do rodzaju Edentosuchus[1].

Edentosuchus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Nadrząd

krokodylomorfy

Podrząd

Protosuchia

Rodzina

Protosuchidae

Rodzaj

Edentosuchus
Yang, 1973

Gatunki

E. tienshanensis Yang, 1973

Rodzaj nazwał w 1973 Yang Zhongjian, holotyp to IVPP V 3236, czaszka z kilkoma kręgami. Gatunkiem typowym jest E. tienshanensis[2]. Ekspedycja naukowców z Natural History Museum of Los Angeles County i National Geological Museum of China odnalazła w 2000 roku kolejną czaszkę[1]. Choć Yang pierwotnie zamierzał stworzyć osobną rodzinę Edentosuchidae[2], badania przeprowadzone przez Diego Pola i współpracowników pozwoliły umieścić rodzaj Edentosuchus w Protosuchidae[1].

Zęby Edentosuchus różnią się znacznie między sobą. W kości przedszczękowej miały kształt stożka, podczas gdy dwa pierwsze zęby szczęki (maxilla) miały trzy guzki. Kolejne obfitowały w liczne drobne guzki, piąty zaś był bulwiasty i większy niż inne. Także występowały na nim niewielki guzki. W żuchwie kilka z 9 zębów także miało guzki niewielkich rozmiarów, drugi ząb przypominał kieł. Czaszka ogólnie była niewielka, pysk – krótki, stosunkowo wąski. Tylna część czaszki była szersza od przedniej[1].

Edentosuchus zamieszkiwał gorące, okresowo bardzo suche równiny zalewowe. W jego otoczeniu żyły żółwie, pterozaury Dsungaripteridae, zauropody, teropody, psitakozaury, stegozaury i ornitopody[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Diego Pol, Ji Shu'an, James M. Clark, Luis M. Chiappe. Basal crocodyliforms from the Lower Cretaceous Tugulu Group (Xinjiang, China), and the phylogenetic position of Edentosuchus. „Cretaceous Research”. 25 (4), s. 603–622, 2004. DOI: 10.1016/j.cretres.2004.05.002. (ang.). 
  2. a b Yang Zhongjian. [A new fossil crocodile from Wuerho]. „Memoirs of the Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology Academia Sinica”. 11, s. 37–44, 1973. (chiń.).